Bu konu üzerinde birbiri ardınca iki ayrı açıklama yapacağım çünkü birbirinden bağımsız iki ayrı konu var üzerinde durulmasında yarar olan.
Birincisi, Sayın b12’nin şu deyişi üzerine:
Bu kitapların içeriği açık konuşmak gerekirse pek de sürükleyici değil. Ne denildiği anlaşılamayan tuhaf ritüeller diyalog şeklinde yazılmış. okuması çok sıkıcı olabiliyor..
Sayın b12 haklı… Öyledir.
Mason ritüelleri birer tiyatro oyunu gibidir. Üstelik her bir derecenin ritüeli sanki birbirine eklenmiş tek perdelik birkaç oyun gibidir.
Nitekim çok yıllar önce bir antimasonik yazar, kitabında buna değinerek masonları alaya almıştı. Dediği doğruydu. Masonlar aralarında bir tiyatro oyunu canlandırıyor. Fakat o yazarın yorumu yanlıştı; tiyatronun aslında ne olduğunu bilmediğinden ya da tiyatroyu ciddiye almadığından kaynaklanıyordu bu…
Tiyatro bir eğlence değildir, siz ona eğlenmek amacıyla gitseniz bile… Tiyatro, özü bakımından çok ciddi (Antik Grek uygarlığında tanrısal) bir iştir.
O tiyatro oyunu hele birbiri ardınca yerleşmiş tek perdelik oyunların tekstlerini alıp okursanız, elbette sıkılırsınız. Çünkü onlar okunmak için değil uygulanmak için yazılmıştır. Farklı zamanlarda yazılanları arasında yer yer farklılıklar olur. Farklı ortamlarda uygulanacak olanlar arasındaki farklar de vardır elbette. Uygulanmalarının kapsamında bir de mizansenler vardır yani sahne üzerindeki hareketler. Basılı kitapta bunların pek azı belirtilmiştir; gerisi yönetmene bırakılmıştır.
Ancak şunu da unutmamalı: Bu tiyatro yapıtları birer dramatik tiyatro değil, birer epik tiyatro tarzındadır. Bir diğer deyişle her ne kadar az önce sahne üzerindeki hareketlerden söz etmişsem de, burada sahne yoktur. Şöyle de diyebiliriz: Sahne mabedin ortalık yerinin bütünüdür. Ayrıca bu oyunu oynayanlar ile izleyenler bir aradadır ve izleyenler de oyunda rol ya da pay alarak katılır. (Amerika’daki bazı uygulamalarda bunun çok güzel bir gösteri haline getirmek için mabede ek bir sahne kurulup, oyunu dramatikle getiriyor ve doğrudan profesyonel diyebileceğimiz deneyimli oyunculara oynatıyorlar.)
Bir de şunu eklemeli: Her oyuncu, her katılan farklı oynar kendine düşen rolü. Her birinin ses tonu, o hareketi yapışı, vurgulamaları farklıdır. Ritüel kitapçığında bunları görmeniz, bulmanız olanaksızdır.
Masonlukta sırlardan söz edilecekse, sır buradadır işte…