Ben bu konu üzerinde yazılmış yazıları yer yer yanıltıcı olarak buldum. Öyle buluşumun nedeni de bunların objektif olmayıp, tek yönlü, âdeta bağımlı bir yaklaşım ile yazılmış olması.
Ben de kendi görüşlerimi yazayım:
HKEMBL Türkiye de tek değil, üç büyük locadan biridir ve gerek ÖMBL gerekse KMBL tarafından tanınmamaktadır.
Gerek ÖMBL gerekse KMBL'de beyaz kitap üzerine el basmak diye bir şey yoktur. Bu "el basmak" olayı sadece Masonluğu dinsel bağlantılı bir kurum olarak görenlerde geçerlidir.
ÖMBL ve KMBL, aralarına üye olarak alacakları kişilerin dinleriyle, inançlarıyla ilgilenmezler. Dinler ve inançlar sadece bilimsel ve sosyolojik olarak incelenebilir. Kimileri ise herhangi bir dini ve inancı olmadığı halde sırf HKEMBL'na girebilmek amacıyla inandığını söyleyebilmektedir. Bir diğer deyişle HKEMBL çatısı altında belki de ÖMBL çatısı altında olandan daha çok sayıda ateist vardır.
Dünyada artık uygar ülkelerde erkek-kadın ayırımı kalmamıştır. Kalmaması gerekir. Masonluğun salt erkeklere özgü olduğunda direten mason kuruluşları, bu bakımdan çağın gerisinde kalmış ataerkil toplum düzenini savunur duruma düşmektedir.
Ritüeller kutsal kitap değildir. Değişebilir. Çağın gereklerine uyması için değişmelidir de. Nitekim HKEMBL'nın da değiştirdiği bir dönem olmuştur. Ritüellerin değişmezliğini ileri süren bir mason kuruluşu, kendi bünyesindeki bir dogmayı savunmuş olmaktadır. Aynı şey, yöntemler, kurallar, gelenekler için de geçerlidir. Olana olduğu gibi bağlı kalmak tutuculuktur ve bir sonraki aşamada gericilik ile bağdaşmaya, bağnazlığa dönüşmeye başlar.
Ketumiyet yani ağız sıkılığı, tüm mason kuruluşları için geçerli ve önemli bir konudur. Ancak bunun dışına çıkıloyorsa, HKEMBL ne kadar çıkmaktaysa ÖMBL de o kadar çıkmaktadır. Her ikisinin hatta tüm mason kuruluşlarının günümüzde ağız sıkılığının hatta ezoterik sistemin ne olduğunu günümüzün koşulları uyarınca yeniden değerlendirmesi gerekir.
ÖMBL ve KMBL özgür ve düzenli mason kuruluşlarıdır. HKEMBL ise özgür ve düzenli değil, hür ve muntazam bir mason kuruluşudur. Elbette bu tartışmalarda UGLE diye kısaltılmış olan İngiltere Birleşik Büyük Locası'na bağlı değildir. Ancak o büyük locanın kendince belirlemiş olup dünya yüzündeki iri kıyım mason kuruluşlarının birçoğuna ekonomik-politik eğilim ve baskıyla kabul ettirmeyi başarmış olduğu kural ve yöntemleri, kendi uygulamalarında değiştirmeye hele bir kalkışsın; bakın o zaman neler oluyor.