“Beş, on ve yirmi yıllık
planlarımızı hazırlıyoruz…”
Celil Layiktez ve Koray Darga Kardeşler’in Tesviye için sorularını yanıtlayan, Büyük Üstat En Muhterem Kaya Paşakay Kardeş, “Balkanlarla Kafkaslar arasında uzanan coğrafyamız bize özel bir konum vermektedir. Tüm totaliter rejimlerde olduğu gibi, yakın geçmişimize kadar bu ülkelerde Masonluk yasaklıydı. Bu ülkelerin Büyük Locaları yeniden yapılanmaya başlayınca, 95 yıllık geçmişimizden kaynaklanan tecrübe ve bilgi birikimimizden istifade etmek istediler” dedi.
5 Şubat 2004 günü yapılan röportajda, Paşakay Kardeş pek çok önemli başka noktaya da temas etti:
Tesviye: Dış ilişkilerimize büyük önem verdiğinizi biliyoruz. Türkiye Büyük Locasının dünya Masonluğunda yeri ve faaliyeti hakkında görüşlerinizi merak ediyoruz.
Büyük Üstat: Evrensel Masonluk boyutuna çıktığımızda, son beş yıl içinde Kardeş obediyansların konvanlarında Büyük Locamızı gururla temsil ettiğimizi söyleyebilirim. Bu konularda bilgi ve tecrübelerimiz arttı. Türkiye Büyük Locası, bu konularda şu üç ana unsur ile değerlendiriliyor:
Büyük Locamız, 1909 kuruluş yılından bu yana 95 yıllık engin geçmişi ve kıdemi ile, bu tür toplantıların Masonik protokol sıralamasında en kıdemli Büyük Localar arasında ve Fransa, Almanya, İtalya, Belçika, İsviçre gibi ülke büyük localarının da önünde yer almaktadır.
Gerek 1909 kuruluş yılı sırasında, gerekse 1965 yılındaki tahsis töreni esnasında, başka bir Büyük Locadan berat almadan kurulmuş bir Büyük Loca konumundayız. Bizim bu özelliğimiz, evrensel Masonlukta, sadece İngiltere Birleşik Büyük Locası’nda mevcuttur.
Sağlıklı ve istikrarlı bir büyümemiz var. Nitekim, geçtiğimiz yıl Kardeş sayısı brüt % 7.4 artmıştır. Bu rakamdan gayrı muntazam ilân edilenleri, istifa ve Ebedi Maşrık’a intikal edenleri düştüğümüz zaman, yıllık net matrikül artışı % 3.2 olmuştur. Bu oran evrensel Masonlukta çok önemli olup, giderek güçlendiğimizin bir göstergesidir.
Tesviye: Dış ilişkiler bağlamında komşu ülkelerle olan ilişkilerimizi nasıl değerlendiriyorsunuz?
Büyük Üstat: Balkanlarla Kafkaslar arasında uzanan coğrafyamız bize özel bir konum vermektedir. Tüm totaliter rejimlerde olduğu gibi, yakın geçmişimize kadar bu ülkelerde Masonluk yasaklıydı. Bu ülkelerin Büyük Locaları yeniden yapılanmaya başlayınca, 95 yıllık geçmişimizden kaynaklanan tecrübe ve bilgi birikimimizden istifade etmek istediler. 2001 Eylül ayında Sofya’da 11 genç Büyük Locanın iştiraki ile yapılan konferansta, bu büyük localara intizam, tanınma, yüksek veya yan dereceleri ihtiva eden cemiyetlerle ilişkiler, ülkelerinde kamu ve dini otoritelerle olumlu ilişkilerin sürdürülmesi gibi konularda aşamadıkları sorunları halledebilmeleri için yol gösterici olduk. 2002 yılının Mayıs ayında ikinci toplantı İstanbul’da yapıldı ve kendilerine yine yardım etmeye devam ettik.
Bu istikamette iki önemli hedefimiz var:
Kafkasya ve Türkî Cumhuriyetlerde Masonluğun kurulması.
Kara Afrika’nın Müslüman kökenli Büyük Localarından gelen yoğun rehberlik taleplerini karşılamak.
Bir de kıyı localarımızı unutmayalım. Marmaris, Bodrum, Fethiye, Kuşadası, Çeşme ve Antalya Localarımızın Ege adalarında bulunan Localarla yakın temasta olmaları, karşılıklı ziyaretler sonucunda yaratılan sıcak ilişki ve Kardeşlik havası ile, Yunanistan ve Türkiye halkları arasında olumlu ilişkilerin geliştirilmesine katkımız olacağını düşünüyorum.
Tesviye: Türk Masonluğunu mevcut konumundan daha da ileriye götürecek tedbirler düşünüyor musunuz?
Büyük Üstat: İlk mesajımda da belirttiğim gibi, Masonluğumuzun güçlenmesine imkân sağlayacak tüm bilgi, fikir ve projeleri, Muhterem Localarımız içinde bulunan ve her biri büyük bir potansiyel oluşturan Kardeşlerimizden bekliyorum. Vâdilerimizdeki Danışma Kurulları ile Büyük Locamızın bünyesindeki 20 adet komite ve bunlara bağlı komisyonlar bu tür fikir ve projelerin üretilip tartışılacağı birer forum olmalıdır. Bu kaynaklardan gelecek tüm veriler üç önemli konuda Türk Masonluğunu yönetenlere ışık tutacaktır.
Yakın geleceğimizle ilgili olarak beş yıllık, orta ve uzak geleceğimizle ilgili olarak da on ve yirmi yıllık gelişme planlarının yapılması.
Kendi iç dayanışmamızı, özellikle vâdiler arası Kardeşlik ilişkilerinin daha da güçlenmesini temin etmek üzere, karşılıklı loca ziyaretleri ile müşterek konferans ve panellerin organize edilmeleri, kültür ve sanat faaliyetlerinin geliştirilmesi.
İçinde bulunduğumuz 95. kuruluş yılı için, içlerinde her türlü aktivitenin yer alacağı kutlama programlarının tertip edilmesi. Bu faaliyet, yaklaşmakta olan 100. yıl kutlamalarına da bir hazırlık olacaktır.
Tesviye: Geçen dönemlerde, İstanbul Burs Komisyonu Başkanlığı’nı yürüttünüz. Burslarımızın durumu nedir?
Büyük Üstat: Büyük Locamızın doğrudan ve Kardeşlerimizin bireysel gayretleri ile 750 kadar kız – erkek, öğrenimlerinde başarılı, Atatürk’çü, aydın, ancak maddî imkânları kısıtlı gençlere karşılıksız burs vermekteyiz. Burslar karşılıksız olduğu gibi, ayrıca bursiyer seçiminde bedensel özürleri olanlara öncelik tanıyoruz. Bu konuda bize yardımcı olan İstanbul ile İzmir’deki “Beyaz Eldiven” ve Ankara’daki “Gönül Dostları” Hemşirelerimize gösterdikleri gayret, özveri ve annelik duyguları ile hareket etmelerinden dolayı şükranlarımı sunarım. Hattâ onları, en kısa zamanda, Burs Komisyon Üyeleri ile birlikte yemeğe davet etmek istiyorum.
Tesviye: Bu vesileyle, en çok hangi yemekleri seversiniz?
Büyük Üstat: Balık ve deniz ürünlerini.
Tesviye: Son bombalama olaylarından sonra, güvenlik konusunda yaptığınız çalışmalar hakkında okurlarımızı bilinçlendirir misiniz?
Büyük Üstat: Büyük Üstatlık makamına seçilmemi takiben, ilk toplantımı güvenlik konusuna ayırdım. Bu toplantıya, aynı sokakta komşumuz olan, Fransa Başkonsolosu Sn. Jean Christophe Peaucelle, Yardımcısı Sn.François Frankel, Beyoğlu Kaymakamı Sn. Ali Kâmil Başar, Beyoğlu Belediye Başkanı Sn. Kadir Topbaş, Beyoğlu Emniyet Âmirliğinden Hassas Bölgeler Baş Komiseri Sn. Osman Karar'ı da davet ederek, Âfet – Güvenlik Komisyon üyeleri Kardeşlerimizle birlikte uzun bir toplantı yaptık. Bu toplantılar devam ediyor. Konumuz Nuru Ziya ve Eski Çiçekçi Sokaklarının genel anlamda güvenliğinden başlayarak, Kardeşlerimizin ve binalarımızın fizikî güvenliğini en üst düzeyde binalarımızın fizikî anlamda güvenliğinin sağlanmasıydı. Bu çalışmaların sonucunda, İstanbul’dan başlayarak, Ankara ve İzmir Vâdilerimizde bulunan Kardeşlerimizi ve binalarımızı korumak üzere bir güvenlik firmasıyla anlaşarak, her 3 vâdi ve şubelerimizde de acil güvenlik tedbirleri alındı.
Tesviye: Büyük Üstatım, şimdiye kadar hep Masonluktan bahsettik. Biraz da kendinizi anlatırmısınız? Örneğin, hobileriniz nedir?
Büyük Üstat: Kardeşlerim benim homeopatik dalına merakım olduğunu bilirler. Bitkisel kökenli tedavi yöntemlerine ilgi duyduğum için, Türkçe ve yabancı literatürü yakinen izleyip bilgilerimi artırmaya çalışıyorum.
Bunun yanında, sportif faaliyet olarak, Kardeşlerimle düzenli olarak tenis oynarım. Ayrıca, üç yıldızlı balık adam sertifikam var ve yaz aylarında, imkân buldukça, su altı sporlarını yapmaktayım.
Tesviye: Son olarak, dergimizin aldığı bu son şekil hakkında ne düşünüyorsunuz?
Büyük Üstat: Tesviye, dış obediyansların benzer dergilerinin üstünde bir kaliteye sahip ve faydalı bilgi içeren, çıkmasını özlediğimiz bir yayın. Yazı işleri kadrosunun mesleğimizle ilgili bilgi birikimini Kardeşlerimize aktarmaları, Büyük Locamızdan, Vâdilerimizden ve dış Masonik basından haberlerin Kardeşlerimize iletilmesi bakımından çok yararlı bir dergi, sürekli olmasını diliyorum ve çalışmalarınızı kutluyorum.