Masonlar.org - Harici Forumu

 

Gönderen Konu: 'De' Eki ve Bağlacının Doğru Kullanımı  (Okunma sayısı 2761 defa)

0 Üye ve 1 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

Şubat 04, 2015, 04:35:59 ös
  • Uzman Uye
  • ****
  • İleti: 2105
  • Cinsiyet: Bay
    • Masonluk ve Masonlar

Türkçede biri ek, biri bağlaç olmak üzere iki türlü “de” bulunmaktadır. Ses ve yazılış bakımından gösterdikleri benzerlik yüzünden birbirine karıştırılmaktadır. Bu nedenle bu iki ögeyi ayrı ayrı ele alacağız.
“de” Ekinin Yazımı

Ad durum eklerinden biri olan –de, bir bulunma, kalma durumu gösterir. Kendinden önce gelen sözcüğe bitişik olarak yazılır: okulda, sırada, bahçede...

·Bu ek hem ünlü uyumuna, hem de ünsüz benzeşmesine uyar. Eklendiği sözcüğün son ünlüsü inceyse –de, kalınsa –da biçiminde yazılır: evde, pencerede; kapıda, okulda. Sözcüğün sonunda sert bir ünsüz varsa, -de eki ünsüz benzeşmesine uyarak, –te biçimine dönüşür: ayakta, saçta, dörtte, tasta, kitapta, rafta, barışta.

“de” Bağlacının Yazımı

Bağlaç olan de sözcükleri, cümleleri birbirine bağlayan bir sözcüktür. Kendinden önce gelen sözcükten ayrı yazılır. Söz konusu sözcüğü ya da cümleyi daha önceden geçen ya da geçmiş sayılabilen aynı görevdeki bir sözcüğe benzerlik, eşitlik, katılma anlamlarıyla bağlar. Yalnızca kendinden önceki sözcüğün son ünlüsüne göre büyük ünlü uyumuna uyar. Ancak, ayrı yazıldığı için ünsüz benzeşmesine uymaz:

Evler gibi okul da yıkılmış.

İkisi de çalışıyor.

Ahmet de geldi.

·“de” bağlacı kimi zaman da pekiştirme görevindedir. Anlamı ve duyguyu pekiştiren, üstelemeyi anlatan şu örneklerde olduğu gibi:

Ne iyi ettin de geldin.

Bebek de bebek, diye tutturdu.

·Bu bağlaç küçümseme, alay ya da olumsuzluk bildirerek de anlamı pekiştirebilir:

Sınavı kazanacakmış da işe girecekmiş!

Bu cümlede kullanılan de bağlacı, söz konusu kişinin sınav kazanma ve işe girme olasılığının çok uzak olduğunu alaylı bir dille anlatmaktadır.
 
 
Not: Bir cümlede

“de” yi çıkardığımızda cümlenin anlamı tamamen bozuluyorsa “ek”tir; anlam tamamen bozulmuyorsa, anlamda değişiklik oluyorsa “bağlaç” tır.
“Tüm kıyafetlerimi evde unutmuşum.” cümlesindeki “de”yi çıkardığımızda:

“Tüm kitaplarımı ev unutmuşum.” gibi anlamsız bir söz dizimi karşımıza çıkar. Dolayısıyla buradaki “de” ek olan “de”dir.

“Bu kıyafetleri ben de çok beğendim.” cümlesindeki “de”yi çıkardığımızda:

“Bu kıyafeti ben çok beğendim.” şeklinde anlamlı bir cümle ortaya çıkar. İlk cümleye göre anlamında değişiklik olmuştur; ancak cümle anlamsızlaşmamıştır. O halde bu cümledeki “de” bağlaçtır.
Gnothi Seauton

Yaşamak, kendini adam etmektir. Zeka ve bilgiyi kullanarak, etinden, kemiğinden kendi heykelini yapmaktır. - Goethe


Şubat 05, 2015, 05:38:11 ös
Yanıtla #1
  • Seçkin Üye
  • Uzman Uye
  • *****
  • İleti: 7217
  • Cinsiyet: Bay


Çok güzel bir anlatım.

Çok önemli bir konu.

Tüm herhangi bir yerde yazı yazacak kişilerin bunu çok iyi bilmesi ve uygulaması gerekiyor.

Bir eksik kalmış; de halinin uygulamasında kimi zaman ayraç da kullanılır ve nerede kullnılacağını da bilmek gerekir.

Umarım Sayın Ancients bize bunu da anlatır.

ADAM OLMAK ZOR İŞ AMA BUNUN İÇİN ÇALIŞMAYA DEĞER.


Şubat 05, 2015, 05:40:12 ös
Yanıtla #2
  • Uzman Uye
  • ****
  • İleti: 2105
  • Cinsiyet: Bay
    • Masonluk ve Masonlar

Özel isim (şehir vb. ) isimlerde, ''de'' eki aitlik bildiriyorsa ayrac kullanılır,teşekkürler sayın ADAM.


Saygılar...
Gnothi Seauton

Yaşamak, kendini adam etmektir. Zeka ve bilgiyi kullanarak, etinden, kemiğinden kendi heykelini yapmaktır. - Goethe


Ağustos 28, 2016, 05:38:42 ös
Yanıtla #3
  • Uzman Uye
  • ****
  • İleti: 2105
  • Cinsiyet: Bay
    • Masonluk ve Masonlar

Forumumuzda hala bazı üyelerimiz ''de'' eki ve bağlacının nerede nasıl kullanılacağını birbiriyle karıştırıyor. Belki tekrar okumalılar.

Saygılarımla
Gnothi Seauton

Yaşamak, kendini adam etmektir. Zeka ve bilgiyi kullanarak, etinden, kemiğinden kendi heykelini yapmaktır. - Goethe


 

Benzer Konular

  Konu / Başlatan Yanıt Son Gönderilen:
DOĞRU İŞE DOĞRU İNSAN

Başlatan LuckyEye Mizah

2 Yanıt
3671 Gösterim
Son Gönderilen: Ocak 19, 2013, 12:22:36 öö
Gönderen: NOSAM33
0 Yanıt
2941 Gösterim
Son Gönderilen: Haziran 04, 2007, 02:19:12 öö
Gönderen: Supeluta
5 Yanıt
5128 Gösterim
Son Gönderilen: Nisan 18, 2008, 12:57:27 öö
Gönderen: blossom
13 Yanıt
8052 Gösterim
Son Gönderilen: Temmuz 18, 2008, 04:11:01 ös
Gönderen: BILGI
30 Yanıt
17240 Gösterim
Son Gönderilen: Eylül 12, 2014, 12:00:37 öö
Gönderen: Hacamat
0 Yanıt
1675 Gösterim
Son Gönderilen: Kasım 05, 2014, 02:01:21 ös
Gönderen: ADAM
4 Yanıt
3519 Gösterim
Son Gönderilen: Kasım 08, 2014, 04:06:59 ös
Gönderen: ADAM
0 Yanıt
1977 Gösterim
Son Gönderilen: Kasım 19, 2014, 10:52:14 ös
Gönderen: edebiyat_ogr
0 Yanıt
2463 Gösterim
Son Gönderilen: Şubat 06, 2015, 06:14:42 ös
Gönderen: Risus
4 Yanıt
6580 Gösterim
Son Gönderilen: Nisan 14, 2015, 05:30:31 ös
Gönderen: Risus