"Neden" ve "Nasıl" Soruları: Masonluk hangisini sorar?

[propulsion]

Daha anlaşılır olması açısından örnek olarak aşağıdaki gibi bir olgu dizgesi yazarsak

X→Y→Z

<Y olgusunda sorulacak "neden" sorusu kendisinin sebebini yani  X olgusunu verirken >

<Y olgusunda sorulacak "niçin" sorusunun cevabı ise amacını  yani Z olgusunu verir>

diyebiliriz.

Bu dizgede açıklaması eksik olan aradaki oklar ise bu sürecin hangi yolla olduğunun cevabı yani "nasıl" sorusunun cevabı olmaktadır.

[propulsion]

Bu başlığı tekrar canlandırmanın uygun olduğunu düşünüyorum.

Daha doğrusu başlık hakkında kısa bir özet vererek "neden"-"niçin" soruları hakkında katkı vermeye devam etmek istiyorum.

Öncelikle "neden" sorusu...

Neden: Bu soru kelimesi özetle nedenleri/sebepleri anlamaya dönüktür. Bu özelliü,nden dolayı  soruya konu olan eylemden hangi öncegelen/öncel (preliminary) etkenlerle gerçekleştiğini araştırmaya dönüktür. Başlıın önceki iletilerinde yazdığım gibi kronolojik  ilişki açısından "neden" sorusunun cevabı o eylemin öncesinde oluşmuştur.

Sırada "niçin" sorusu geliyor.

"Niçin" soru kelimesi ise eyleme dönük olarak amaçları anlamak için sorulmaktadır.  Kolayca anlaşılacağı gibi soruya konu olan eylemin hangi ardıl (subsequential) sebeplerle gerçekleştiğini anlamayı amaçlar demek yanlış olmaz.

Burada sebep sonuç iliksini ortaya koyduğumuzda kronolojik olarak;

"niçin" sorusunun cevabı eylemden  sonra gelirken "neden" sorusunun cevabı ise eylemden öncesibi nitelemektedir demek yanlış olmaz.

Bu başlığın 2. sayfasında yer alan #10 numaralı iletisinde yazılan olgu dizgesini (X→Y→Z ) ele aldığımızda aşağıda sunulan çıkarsamaların yapılması iyi olacaktır.

Bu noktada ortaya ardarda bir sebep-sonuç ilişkisi olduğu görülebilir.

Bunlar sırasıyla X-Y ve Y-Z ifadeleridir.

Daha açık yazmak gerekirse X-Y ilişkisinde Y'de sorulacak "neden" sorusunda X'in varlığı kesindir. Yani "X olmuştur ve Y'nin nedenidir veya Y ile sonuçlanmıştır" denebilir.

Y-Z ilişkisinde ise Z'nin varlığı kesin değildir. Yani henüz gerçeklememiş olabilir. Başka bir deyişle Z niyeti gösterir ve Y'den sonra oluşması kesin değildir. Oluşması zorunlu değildir.

Çoğu zaman kullanımları karıştırılan bu iki soru kelimesi kullanılırken, yukarıda anlatılan ilişkisel anlatımdan  dolayı, dikkat edilmesi iyi olacaktır.

[enelsır]

Şimdiye kadar olduğu gibi... Sayın propulsion bu başlık altında da çok önemli bilgiler paylaşıyor. Teşekkür ederim.
Bu ve buna benzer konular forumumuza çok uyuyor ve çok şey katıyor. Bu sebeple de Sayın propulsion övgüyü hak ediyor. Çünkü bu ve benzeri konular "boş atıp, dolu tutulacak" konular değil. Bilmek gerek. Sayın propulsion biliyor.
Sayın propulsion'un bu emek ve gayretinin hakkını vererek ve bunu bir yana bırakarak... Başlığa bir soru ile  katkıda bulunmak isterim. Doğru değerlendirilmesi umuduyla :

Soru: Sayın propulsion bu paylaşımı/paylaşımları "Neden"yapıyor?

[karahan]

Masonluk sadece neden ve nasıl sorularınımı sorar?
Sadece neden ve nasıl soruları ile öğrenmek mümkünmü?

Ne
Niçin
Nerede

Sorulmadan Neden ve Nasıl'a cevaplar bulmak mümkünmü?

Forumumuzda bu tip başlıklar nadir açılıyor,sorunda yetersizlik olabilir.
Sormadan öğrenmek mümkün değil,doğru soruyu bulabilmek ise öğrenmenin anahtarıdır.

Karahan

[ADAM]

Sayın enelsır'ın Sayın propulsion'a sorduğu soru yanlış.

"Neden yapıyor" diye sorukunca bu geçmişe dönük olur.

Sayın enelsır'ın sormak istediğinin bu olduğunu sanmam. Sanırım o geleceğe, amaca yönelik bir soru soruyor.

O durumda soru "Niçin yapıyor" olmalı.

Bu bağlamda, bu soruların karaktarlerine bakıldığında, Sayın Karahan'ın da sıralaması anlamsız.

Biz öteden beri anlamsız ve yanlış söylemlere alışmışız. Ha neden olmuş, ha niçin bizce fark etmez.

O zaman bunlardan birini sözlüklerden çıkaralım.

 

[enelsır]

 Sayın ADAM bu konuda yanılıyor. Hayır! sorduğum soru yanlış değil. Açıklayayım:

Başlangıç olarak, konu başlığı açısından Sayın propulsion'un tartışmaya açtığı kavramlar Masonluk açısından ele alınıyor. Masonluğun bu kavramlar(sorular) üzerinden bakış açısı anlaşılmaya çalışılıyor. Konuya bu açıdan bakıldığında bunun "niçin" ini sadece Sayın propulsion bilebilir. Onun dışında bu konuya Sayın propulsion'a yöneltmek üzere "niçin" sorusu yöneltmek yanlış olur. Ola ki Sayın propulsion bu "niçin"i paylaşmak istemeyebilir. dahası bu beni ingilendirmez.

Daha açıklayıcı olması açısından:

Sayın prıpulsion'a soralım.

Soru 1: Sayın propulsion bu ve benzeri başlıkları "neden" açıyorsunuz?

Olası cevap: Ben bu konuları çok düşündüm ve çok araştırdım. Bu bilgileri forum üyeleri ile paylaşmak istedim. Bunun yararlı olacağını düşünüyorum.

Soru 2: Sayın propulsion bu ve benzeri başlıkları "niçin" açıyorsunuz?

Olası cevap : Hiç bir amacım yok. bİldiklerimi paylaşmak istedim sadece.

Şimdi...

Dolayısı ile birçok sebepten ötürü "niçin" sorusuna vereceği her cevap Sayın propulsion'u ilgilendirir. Dahası vereceği cevap gerçekte düşündüğünü tam yansıtmayan ... Nezaketen verilmiş bir cevap bile olabilir.

Fakat ilk iletimde de sorduğum  üzere "neden" sorusu daha gerçekçi cevaplara götürür bizi. zira daha önce de dediğim gibi bu konular boş atıp dolu tutulası konular değil. Bilmek gerek.

Bu başlığı çok önemsedim ve üzerinde düşünülmesini istedim. Dahası anlaşılmasını da (benim tarafımdan da) istedim.

"Neden" siz "Niçin" olamayacağını düşünürüm. Dilerim bir gün Sayın propulsion'a "Niçin" sorusunu da sorarım... Neden'i anladıktan sonra.


Bu başlıktaki ilk iletimde de yazdığım bir tümceyle bitireyim: Doğru değerlendirilmesi umuduyla.

[propulsion]

Öncelikle paylaşımlarımla ilgili olarak Siz tecrübeli üyelerin düşünceleri Beni çok mutlu etti. Teşekkür ederim.

Yaklaşık bir yıl önce, bir Fizik konferansında duyduktan  hemen sonra ,  iki soru sözcüğünün (Neden ve Nasıl) acaba hangisinin Masonlukta sorulduğunu merak ederek açmıştım bu başlığı.

Başlıkla ilgili bazı paylaşımlar yaptıktan sonra Sayın ADAM'ın katkısından arsından "Niçin" soru kelimesini de eklemiştim. 

Öncesinde (Masonlukla ilgili okumalar yapmadan önce) bu üç soru sözcüğünü (Neden, Nasıl, Niçin) bilir ve kullanırdım.

Özetle üzerlerinden geçmem gerekirse:

Akıl ve bilim "Nasıl" sorusu için "Sebeb-Sonuç" ilişkllerini kullanarak yanıtlar arar. Başka bir deyişle "Nasıl" sorusuyla olayların nasıl yani hangi yolla meydana geldiğini araştırılır.

Sezgiler ve bilgelik (hikmet) yardımıyla ise "Neden" sorusunun cevabı aranır. Yani hayata dair temel soruların cevaplandırmasında sezgiler kullanılır. Başka bir deyişle nedenleri/sebepleri anlamaya dönüktür. Bu özelliğinden dolayı  soruya konu olan eylemden hangi öncegelen/öncel (preliminary) etkenlerle gerçekleştiğini araştırmaya dönüktür.

"Niçin" soru kelimesi ise eyleme dönük olarak amaçları anlamak için sorulmaktadır.  Yani soruya konu olan eylemin hangi ardıl (subsequential) sebeplerle gerçekleştiğini anlamayı amaçlar demek yanlış olmaz.

Neden ve Niçin sorularının her ikisi de eyleme dönük olarak sebep/sonuç ilişkisi içinde cevap ararlar. Birisi oluşumuna dönük iken  diğeri ise amaca dönüktür.

Başlangıçtaki açma sebebimi yukarıda verdiğim bu başlık altında paylaşımlar yapmaya devam etme sebeplerime gelirsek:

Masonlukla ilgili okumalar (aşağıda kaynaklar kısmında okuduğum ve bu iletileri yazarken esinlendiğim kaynakları yazdım) yaptıkça bu soru sözcüklerinin ve bunlara verilecek cevapların çok önemli ve değerli olduğunu öğrendim. 

Masonluğun evrensel amacının "Tüm. toplumların ve tüm insanların barış, güven ve mutluluk içinde yaşayabimeleri  için gerekli ortamın ve karşılıklı anlayışın sağlanması, akıl verilerinin ışığında bilimsel yöntemlerle gerçeklerin araştırılması" olduğunu gördüm. Böyle bir evrensel bir amaç için de bu tip sorular büyük önem arzetmektedir.

Masonlukta yapılan çalışmalarda düşünsel boyutta yani felsefi anlamda yapılan çalışmaların önemli bir yer tuttuğunu ve özellikle bu üç soru kelimesi ve cevapları ile ilgili olan bilim, bakıl,bilgelik, erdem, sezgi, hikmet kavramlarının önemli olduğunu anladım.

"Nasıl" sorusu ve cevabı ile içerisinde bilimselliği içeren Masonluğun "Neden" sorusu ve cevabı ile ezoterizm ve bilgeliği içermekte olduğunu gördüm.

Ayrıca Masonluğun "Niçin"  sorusunun cevabı olacak şekilde özetini http://masonlar.org/masonlar_forum/index.php?topic=18250.10 adresindeki 19 numaralı iletide verdiğim Masonluğun Amaçları için çalışmak olduğunu öğrendim.

Yukarıda toparlamaya çalıştığım sebeplerden dolayı, forumun da ruhuna uygun olduğunu düşünerek, bu başlık altında paylaşımlar yaptım.

Şimdi gelelim kaynakça kısmına. Ama öncesinde bana kaynak tavsiyesinde bulunan Sayın ADAM'a teşekkür etmek isterim.


Kaynakça:
- M. Özgen Ayfer, Adam Olmak
- M. Remzi Sanver, Masonluk: Işığı Arayanların Öyküsü
- M. Özgen Affer, Masonluk Nedir ve Nasıldır?
- Paul Noudon, Masonluk
- Sorular ve Yanıtlarla Masonluk
- ÖMBL web sayfası
- HKEMBL Web sayfası
ve
- masonlar.org/forum

[resurrected]

Şöyle desek aradaki farkı toparlayabilir miyiz? Neden 'causa' yani etki -tepki kuramındaki etki kısmı. Niçin ise 'sebep' yani 'ratio'. Nasıl ise nasıl (mesela ingilizcedeki how)

Şimdi burada bir mason hepsine ilgiyle ve kuşkuyla (bilimsel nitelikte kuşku) yaklaşmalı.

Niçin kısmı bilimsel yöntemin kullanım alanı dışında kalır ama masonluğun inceleme alanı dışında kalamaz, derim.