Sn. karahan,
Amerika'nin 1950'lerden beri zam yapmadigini soyluyorsunuz, bu gorusunuze katilmak mumkun degil... Cok degil, son 2.5 yil icinde fiyati iki katina cikan yuzlerce urun sayabilirim size... Ornek:
Posta ucretleri: Her lb. icin (yaklasik 0.5 kg); 1985: 22cent, 2009: 44 cent.
1974'de Kanada'da enflasyon %15 civarinda, 2004'de %2 civarinda imis... Su anda ise %0.25 civarinda.
Bunu basarabilen ulke, otomatik olarak fiyatlari sabit tutma kudretine hazi olur...
Guclu devlet olmak mutlaka beraberinde belirli avantajlar getirecektir... Bal tutan parmagini yalar... Eger Turkiye bu sekilde dunya ekonomisini kontrol edebilecek guce sahip olsaydi, sizce kendi halkinin refahi icin elinde geleni, sizin deyiminizle "Dunyaya odetme" fiilini hayata gecirmez miydi? Eger yapmiyor olsalardi bence vatana ihanet etmis olurlardi...
Bakin Amerika'da iki tane politik parti var... Bazi sosyal ve ekonomik gorus farkliliklari olmasina ragmen, plan ve programlari birbirine cok benzer... Dis politikalari hemen hemen birbirinin ayni. Aklin yolu bir... Bizde herkes akilli oldugu icin politik parti sayisi kadar apayri yollar var...
Cok detaya girmek istemem, ama biliyorsunuz krizin esas sebebi, Amerika'daki bankalarin asiri ozgurlukleri... Bunun direk devlet politikasi ile bir alakasi yok (ama goz yumma var denilebilir). Bankalar dogru durust isi olmayan, ailesini zar zor gecindiren kisilere 300,000 dolarlik mortgageler ile ev edinmelerine izin verdi... Insanlar odeyemeyeceklerini bile bile kredi ile son model arabalar edindiler...
Amerika buna liberal ekonomi diyor, bence asiri liberal ekonomi demek lazim...
Yine bilirsiniz ki, bankanin her verdigi kredi bir riskdir. Bazi acikgoz bankalar ve finans kuruluslari, risklerini diger finans kuruluslarina satarak kagit uzerinde kar gostermeye basladi... Yazilanlara gore, bir mortgage'in 5 kere el degistirip ilk verilen bankaya geri dondugu bile gorulmus...
Sonucta global ekonomi daralmaya baslayinca, kredi geri odemeleri sekteye ugradi, bankalar mortgage anlasmasi geregi evlere el koymaya basladi... Tabii birden bire anormal sayida eve, arabaya vs el konuldugu icin, bankalar bu evleri ve arabalari degerlerinin ya cok altina satabildi, yada hic satamadi... Boylece zincirleme olarak 5 kez el degistirmis mortgage sirasi ile her finans sektorune zarar olarak kaydedildi...
Turkiye'de ve Kanada'da, ki bankacilik sistemleri birbirine cok benziyor, herkese kolay kolay kredi verilmiyor. Kanada'da kredi puani sistemi var... Turkiye'de puan sistemi yok ama ciddi arastirma yapildiktan sonra kredi veriliyor... Bu yuzden bu iki ulke Bankacilik sistemi bazinda ciddi kriz yasamadi; bankalar iflas etmedi.
Demem odur ki, Amerika'da yasanan krizin bence Amerika'nin dunyayi somurmesi ile bir alakasi yok... Kendilerine olan asiri guvenden kaynaklanan bir durum var... Nitekim Obama bankacilik sisteminde revizyona gitmeyi ongordu, ama henuz hayata geciremedi...
Bakin su anda burada yillik mortgage faizi %3.5 civarinda... Turkiye'de faizler hala %20 civarinda (tam rakami bilmiyorum). Sirf devleti cevirebilecek dis kaynakli sicak parayi cekebilmek icin... Bu para girmese devlet iflas edecek, Turkiye ucurumun esiginde, ve bunun suclusunun Amerika oldugunu hic zannetmiyorum... Her koyun kendi bacagindan asilir...
Bir baska gercek... Tasarruf demissiniz; buralarda devletin verdigi emeklilik maasi ile gecinmek neredeyse imkansiz... Kanada'da ortalama devlet tarafindan verilen emekli maasi aylik $950 civari... Fakat herkes gelecegi icin yatirimini Turkiye'de yeni yeni hayata gecen "Bireysel Emeklilik" fonlari ile degerlendiriyor... Bu sistem ogrendigim kadari ile 20-25 yildir uygulanmakta buralarda... Ciddi vergi avantajlari var, bu sekilde degerlendirilen para vergiden bagimsiz (Sanirim vergi avantaji Turkiye'de de mevcut)... Tabii kriz ile birlikte stock market agirlikli yapilmis yatirimlar ciddi deger kaybi yasadi... Su anda en buyuk problem, bu tur kayiplar...
Halkin geneli ciddi olarak tasarruf yapmak zorunda, yapmazsa 85 yasinda calismaya devam etmek zorunda kalir...
Son paragrafiniza tamamen katiliyorum, en buyuk ornek aslinda Avusturalya'dir... Ilk giden somurgeciler, misyonerler ile ya hapis ya Avustralya seceneginden ikincisini secenler. Buralara gelenler de cok farkli olmasa gerek...
Selamlar,
aashooter.
Sn.aashooter
Haklısınız kokuşmuşluk Avrupa orjinli bir malzeme Amerika ile sınırlı tutmak yanlış.Amerika için bahsettiğiniz şeylerde doğruluk payınız oldukça yüksek bayağı bir refah içinde yaşadıklarıda doğru ama bunun nedenlerinede bakmak lazım bence.
Mesela Amerikada devlet hemen hiç bir ürüne 1950 yılından beri nerde ise zam yapmaz yeni modeli yada mamülü çıkmamışsa bu fiyat hep sabit.Halk zamla tanışmamış bilirlerki fiyatlar hep aynıdır.Amerikada bu fiyatlara uygulanan sistemin bedelini dünyaya ödettiler 50-60 yıldır.
Dünyadan çaldıklarını kendi halkının refahı için kullandılar o uyuşuk halk'ada Devletlerinin ne kadar güçlü olduğu fikrini aşıladılar yılalr boyu.Geçen yılki ekonomik krize kadarda sürdü bu durum.
Tv.lerden hatırlarsınız halkla röportajlar yapıyorlar tasarruf yapmakla ilgili cevaplar beni haklı çıkardığı gibi durumunda vehametini gösteriyordu,adamlar tasarrufun ne demek olduğunu ve nasıl yapmaları gerektiği hakkında en ufak bir fikir sahibi değillerdi ve ilk defa bedel ödüyorlardı.
Dünyadan aşırdığı zenginliği kendi ülkesinin varlığının devamı için halkına yediren bir anlayış bu,bunun ardındada bence tek bir gerçek var Bugün komünizmin başına gelen olay yarın bir gün Amerika içinde olacak olan sondur.
Amerikay'yı yönetenlerin ortak kabusu ULUS Devlet olamayışları bence o yüzdendir hükümetin bu kadar halkı birarada tutabilmeleri ve pompalanan Amerikan rüyası hikayesi.
Haklılarda Amerikan rüyasıdır ve uyanınca bitecek olan bir hikaye.
Haklısınız ülkemizdede böyle tarikatlar var caferilerdir onlar.Bu tip ayinler yapan dünyanın başka ülkelerindede gruplar olduğunu biliyorum.
Allah'ın insanlardan istediği ibadetin yegane dayanak noktası islam anlayışında vücudumuzdur,onun sağlığı ve bütünlüğünü korumaktır.Sırf bu noktadan bakılsa bile Allah insanlardan kendinize acı çektirin diyecek bir ilah değil.Kendi bedenine acı vererekte allaha ibadet etmek çokta hoş değil.
Haklısınız Hem amerika hem Kanada yeni devletler avrupadan kalkıp oralara gittiler.Yalnız şurası bir gerçek buraya devlet kurmaya gelmediler çalmaya çırpmaya hırsızlık yapmaya gelen avrupanın hırsız katil,sapık ve canilerinin kurduğu bir ülke,bakınız altyapısı bile böyle olan bir devletten ulus çıkartmaya çalışıyorlar onun için yıkılışındaki vehamet komünizm gibi olacak ancak o kadar ses getirir.Kısaca refahları aldatmaca idi bu krizde halk bunu gördü.
Sevgi ve saygılarımla