Kamuoyunda Masonluğa bir kez girilince bir daha çıkılamayacağı üzerine bir yaygın sanı vardır.
Bu yanlış bir sanıdır. Doğru olan yanı da vardır ama bunun doğruluğu yanlış anlaşılmaktadır. Yanlış anlaşılmasının nedeni de Masonluğun yeterince bilinmeyişinden kaynaklanır.
Her mason, özgür bir insandır. Nasıl bir derneğe üye olabiliyorsa, üyelikten ayrılabilir.
Şöyle de diyebiliriz: Her mason, bir mason derneğine kendi özgür buyrultusuyla üye olmayı ister; bu isteği kabul edilince üye olur. Yine kendi özgür buyrultusuyla üyelikten ayrılabilir ama bu ayrılış herhangi bir kabul etme ya da onaya bağlı değil, tek yönlü bir kararın yürürlüğe konuşudur.
Masonluktan çıkmak iki şekilde gerçekleşebilir. Bunlardan biri, kişinin kendi dileğiyle ayrılması (istifa) durumudur. Diğeri, yükümlülüklerini yerine getirmediği için ya da tutum ve davranışlarının Mason Töresi’ne uymayışı nedeniyle, kendi buyrultusunun dışında, üyesi olduğu mason kuruluşunun yetkili organlarının kararı ile ilişiğinin kesilmesidir.
“Masonluğa bir kez girildi mi çıkılamaz.” biçimindeki görüşün doğruluğu ise şuradadır:
Herhangi bir mason örgütünde bir kez “mason” niteliğini almış olan kişi, isterse bu niteliği yaşamı boyunca korur. Hiç kimse, hiçbir kurum, hiçbir otorite hatta onu üyelikten çıkaran örgüt bile, onun bu niteliğini kaldıramaz. Çünkü “mason” denilince, bu yalnızca bir unvan değildir; bir niteliktir. Bu bireysel nitelik, yaka üzerine iliştiren bir rozet ya da rütbeyi göstermek üzere omuza takılan bir apolet ile benzeştirilemez; yetkililerce verilir ama sökülüp alınamaz.
Masonluğa inisyasyon (tekris) yöntemiyle girilir. Bu giriş, inisyasyonun ilk basamağıdır; bu basamak geçildiğinde o kişi artık bir “inisiye”dir. İnisyasyonunu sürdürmek istemeyebilir ama bu yol tek yönlüdür ve geri dönüşü yoktur. Bundan ötürü pişman olabilir, sonradan cayabilir ya da uyum gösteremediği için dışarıya çıkarılabilir. Ancak tüm bunlar onun inisiyelik niteliğini gidermez.
Bir mason, Masonluktan ayrıldıktan sonra kendisine sorulduğunda «Ben mason değilim.» diyebilir. Fakat bir masonu üyeliğinden çıkarmış olan bir örgütün yetkilileri onun için «O mason değildir.» diyemez; bir açıklama yapmaları zorunluysa sadece Masonluktan ayrılmış olduğunu söyleyebilirler.
Buna karşılık, Masonluktan ayrılmış ya da çıkarılmış olan bir masonun da bu kurum ile olan ilişkisini tümüyle kesmiş olması gerekir. Oysa kimi böylelerinin piyasada kendini “mason” olarak tanıttığı da görülmüştür. Böyle bir kişi için nasıl bir yargı vermek gerekiyorsa artık onu siz verin.