Köşe taşı'nın Masonik Anlamı

[arte]

Sevgili arkadaşlar,

Köşe taşının masonik anlamı hakkında hiçbir şey bilmiyorum. Bana bu konuda bilgi vererek, yardımcı olur musunuz?



Sevgi, saygı ve selamlar.

Arte.

[Mozart]

J.G.: Masonluk; insanin etkilendiği hayatın bilimidir. Yüce bir gücün varlığına inanma doğruluğu, dünyanın oluşumunu düşünmeye başladığınızda ortaya çıkar. Bizlerin "köşe taşı" dediği budur. İlk başlangıçtır. Bazı Ateistler elbette iyi insanlar olabilir yalnız Yüce Bir Yaradanın varlığına inanmadan, onun mühendisliğiyle yaratılmış dünyayı; yeterince anlamak imkansız olacaktır. Her Mason`un içinde Yüce Yaradana inanç vardır.

Kaynak: http://www.masonlar.org/turkce/roportajlar/avustralyalicirakmason.html

[arte]

Sevgili Mozart,

Açıklama üstüne soru sorulmasına fırsat vermeyecek kadar net yapılmış. Yardımcı olduğunuz için teşekkür ederim.   


Saygı, sevgi ve selamlar.

Arte.

[ADAM]

Bu soru üzerine bir şeyler yazmak istemiştim. Sonra bir nedenle gecikti. Yazmasam da olur diye düşünmüştüm.  Fakat ondan da cayıp bildiklerimi aktarmayı daha uygun buldum.

Bence Köşe Taşı kavramının masonik anlamı (ya da şöyle diyelim: Masonlukta Köşe Taşı simgesinin anlamlandırılması) konusuna girmeden önce, Masonluktaki "taş" kavramını incelemek gerekli. Bu bağlamda Hamtaş kavramından başlanır; Küptaş ve Cilale Taş kavramına doğru ilerlenir. Bundan sonra sıra o küptaş ya da cilailı taşların yerlerinin betimlenerek daha ileri kavramlara geçilmesi söz konusu olur. Bu bağlamda da duvar taşından başlanır, araya işte o köşe taşı girer, basamak taşı, temel taşı, kemer taşı, kilit taşı vb. daha birçok simgesel kavramvardır.

Burada konu "köşe taşı" olduğuna göre, sadece bunun üzerinde biraz duracağım.    

Köşe taşı, somut olarak, bir binanın birbirine dikey iki duvarının birleştiği noktada bulunan, binanın sağlam durmasını sağlamak üzere özel bir boyut ve şekilde hazırlanarak yerine konulan taştır. Böylece, herhangi bir duvar taşına oranla farklı özellikleri olması gerekir. Örneğin bir duvar taşının karşılıklı iki yüzeyinin kesinlikle pürüzsöz olması gerekirken, köşe taşının birbirine bitişik iki yüzü pürüzsüzdür. «Ne fark var?» diye soracak olursanız, bunu simgesel anlamda değerlendirmek gerekir; fark vardır. Dolayısıyla, köşe taşı, sıradan değil, özellikli bir küptaş olarak düşünülebilir.

Simgesel dille, hamtaşını yontarak bir “gerçek mason” olmaya yönelmiş olan bir kişiden “küptaş” olarak söz edilebilir.
Fakat böyle kişiler arasında, yalnızca kendilerini yetiştirmekle kalmayıp, diğer masonların, locaların ve masonik örgütlerin gelişip ilerlemesinde de önemli yeri ve katkıları bulunanlar da vardır. İşte bu seçkin kişilerden kimileri, simgesel olarak birer “köşe taşı” niteliği taşır.

Bazı uygulamalarda bir mason mabedinde bulundurulan simgesel köşe taşının, belirli bir yere konulması gerekir. Bu belirli yer, genellikle mabedin doğu ve kuzey duvarlarının birleştiği köşedir. Bunun niçin orada olması gerektiği, mabedin doğusu ve kuzeyi, bunun loca çalışmaları sırasındaki simgesel anlamıyla ortaya çıkar. Böylece köşe taşı, simgesel olarak karanlıktan aydınlığa geçiş olayının yani bilgisizlikten ve noksanlıktan sıyrılarak bilgiye ve erdemlere yükseliş sürecinin bir simgesi olarak değer kazanır.

Dolayısıyla köşe taşı diğer taşların çoğundan daha önemlidir ama ondan daha önemli taşlar da vardır.


 

[peacewings]

Thomas İncili'ndeki şu kullanım da hayli ilgi çekici:

İsa dedi: İnşaatçıların kaldırıp attığı taşı bana gösterin: O, köşe taşıdır. (4:66)

Görünen o ki "köşe taşı"na ilişkin simgesel anlamlar yüklemenin tarihi oldukça eskiye dayanıyor.

[ADAM]

Sayın peacewings tarafından yapılan belirtme üzerine önce bir soru:

Thomas İncili nedir? (4:66 yetersiz. Concordance böyle bir referans göstermiyor.)

Sonra da bir açıklama:

Masonluktaki terimler ve uygulanan ritüeller, çeşitli esinlenmeler içerir. Bunların arasınrda İncil de yer alabilir. Fakat Masonluklta bir simge olan Köşe Taşı ile İncil'deki herhangi bir söz arasında bağlantı kurulamaz. Öyle bir bağlantı kurulmasıona kalkışılırsa, Masonluktaki diğer taşların da İncil'deki yerlerinin gösterilmesi gerekir. Örneğin; Kemer Taşı, Kilit Taşı, Basamak Taşı, Temel Taşı...  Bunlar gösterildikten sonra, bağlantının anlamlandırılması bakımından simgesel yorum da gerekir.

[peacewings]

Ben bu "köşe taşı" kullanımının oldukça eski olduğunu göstermek için Thomas İncili'nden bir örnek vermek istedim. Masonluktaki köşe taşı ve diğer kullanımlarla İnciller arasında bir bağıntı olduğuna dair bir iddiam olmadı. Yani demek istedim ki, Masonluktaki simgesel kullanımların birçoğuna Operatif Masonluk öncesinde de rastlamak mümkün.

Hermes'in dediği gibi  “Gök kubbe altında yeni ve söylenmemiş hiçbir söz yoktur". Haliyle Masonluktaki simgelerin ve onların kullanım biçimlerine tarihte örnekleriyle rastlamak mümkün.

Saygılarımla.

[ADAM]

Sayın Peacewings'in bu açıklamasına bir diyecek yok. (Hermes'in dediği söylenilen o söz yanlıştır. Daüha söylenmemiş o kadar çok şey vardır ki, söylenmişler onların yanında solda sıfır kalır.)

Ancak şu Thomas İncili denilen incili ben henüz anlayabilmiş değilim. Anlayan ya da bilen varsa, açıklarsa, ben de öğrenmiş olacağım.

[peacewings]

Thomas İncili, Nag Hammadi yakınlarında bulunan ve Kilise tarafından kanonik olarak kabul edilmeyen İncil. Ezoterik yönünün diğer İncillere oranla daha fazla olduğu iddia edilir. İçeriğinde İsa tarafından söylenmiş olduğu belirtilen 114 söz/deyiş sıralanmıştır.

Tüm bunları Sayın ADAM biliyor ama bilmezden gelerek nereye varmak istiyor işte onu kestiremedim.

[ADAM]

Onun adı, benim bildiğim, "Barnabas İncili"dir. Ancak bu önemli değil. Neden söz edildiği anlaşıldı. Elbette, yok edilmiş olduğu bilinen fakat bilginin o kadarla kalmış olduğu başka inciller de varmış. Dileriz ki, bir gün onlardan da yakılmaktan kurtulmuş olan bir ikisi daha gün ışığına çıkar da şu Konstantin'in yarattırmış olduğu dogmalar yıkılıp, Hıristiyan dünyası rahatça bir nefes alma olanağına kavuşur.

Ancak bizim konumuz Masonluktaki köşe taşı... Sayın Peacewings'in getirmiş olduğu konu üzerine bunun İsa ile bir bağlantısının kurulup kurulamayacağı...

Her şeyden önce, referans alınacak olan kaynak Sayın Peacewings'in belirttiği, daha pek yakın bir tarihte bulunmuş olan İncil ise, bunun Masonluğun önem verdiği "Köşe Taşı" kavramı üzerinde herhangi bir etkisi bulunduğu düşünülemez çünkü bu kavramın Masonluğa bir simge olarak alındığı tarihlerde yani 18. yüzyıl başlarında, böyle bir İncilin varlığı dolayısıyla ezoterik ya da egzoterik anlamda böyle bir İsa sözü bilinmiyordu.

İnşaatçıların kaldırıp attığı bir taş söz konusu olduğunda ise, bu bir başka efsanesel öyküyle bağlantılandırılabilir. Ancak o bağlantıda söz konusu edilen taş köşe taşı değil, bir kubbeyi bağlayan kilit taşıdır. Öyle bir konu ise, bu başlığın dışındadır. Efsanenin anlatımını bilen ya da bulan, isterse onu ilgili başlık altında değerlendirebilir.