Gönye, Pergel ve ''G'' Üzerine Düşünelim

[Risus]

Merhabalar. Saygıdeğer masonların bu semboller üzerine düşündükleri ve kendi aralarında birçok fikir ürettiklerine saygımız sonsuzdur. Peki bir de biz hariciler bu semboller hakkında ne düşünüyoruz? Elbetteki yorumlarımızı ''masonluk'' adına yapmayacağız zira bu bizi aşar ve tezat bir durum sergiler.

Başlayalım;


Gönye'yi düşünecek olursam... Sanırım gönye bana yapısı itibariyle doğruluğu, düzeni ve dürüstlüğü düşündürüyor.

Pergel'i düşünecek olursam... Pergel bana daha çok birliği düşündürüyor. Dayanışmayı, birlikte bir şeyler yaratmayı/oluşturmayı düşündürüyor.

''G'' harfini düşünecek olursam... İnsanın içindeki ışığı düşündürüyor. İnsanı insan yapacak olan vasıfları düşündürüyor.


Gönye, Pergel ve ''G'' harfine baktığım zaman, bana kendimi düşündürüyor. Ne kadar gönye, ne kadar pergel olduğumu sorgulatıyor. İçimde saklı olan ışığı, başta kendimi daha sonra ailemi daha sonra dostlarımı daha sonra ülkemi ve daha sonra insanlığı aydınlatmak için, ne kadar çabalamam gerektiğini düşündürüyor.

En az yorumları kadar değerli olan üyelerimizin katılımlarını merakla bekliyorum.

Saygılar.

[egeran]

Sevgili Risus,

Mimar Sinan Dergileri'nin CD'lerinde konu hakkında birçok sayıda bilgi verilmiş zaten. Sanırım daha o sayfalara gelemediniz.

Selam ve Sevgilerimle...

[ADAM]

Sayın Risus'un bireysel değerlendirmelerine pek bir diyecek olamasa da, geliştirilmesi bakımından öneride bulunulabilir.

Bunun için nitelikleri düşünelim.

Gönye: 90 derece denilen bir dik açıyla bağlanan iki hattan oluşur. Dik açı, bir daireyi dört eşit parçaya bölen hatların açısıdır. Sabittir; değişmez, değiştirilemez.

Pergel: Az önce sözünü ettiğimiz daireyi oluşturur. Erişilebilir iki nokta arasındaki mesafeyi saptar. Değişik boylarda açılabilir ama iki ucu ile bir tepesi mutlaka bir ikiz kenar üçgen oluşturur. (Eş kenar üçgen özel hali olur.)

G Harfi: Grek ve Latin dillerindeki bilimsel terimlerden birçoğunun ilk harfidir. Latinde G ama Grekte gama karşılığıdır. Gama da, bir gönye gibidir yazımında.


Eh, şimdi SayınRisus, değerlendirmelerine bunlardan da yararlanarak yön verirse, hayli güzel olur sanırım.

 

[Risus]

Sevgili Risus,

Mimar Sinan Dergileri'nin CD'lerinde konu hakkında birçok sayıda bilgi verilmiş zaten. Sanırım daha o sayfalara gelemediniz.

Selam ve Sevgilerimle...

Gönye, Pergel ve ''G'' harfiyle ilgili birçok kaynakta açıklama gördüm sayın egeran. Ancak konu içeriği sanırım yanlış anlaşıldı. Masonların kendi tefsirini yaptıkları bu sembollerin bir de harici gözünden yorumlanması maksadıyla bu konuyu açtım. Fakat yorumlama, masonluk hakkında olmayacaktı. Çünkü mason olmayan bizlerin, sembolleri masonluk hakkında yorumlaması oldukça garip ve saçma bir durum sergileyecekti. Güzel tavsiyeniz için teşekkür ederim sayın egeran

Sayın Risus'un bireysel değerlendirmelerine pek bir diyecek olamasa da, geliştirilmesi bakımından öneride bulunulabilir.

Bunun için nitelikleri düşünelim.

Gönye: 90 derece denilen bir dik açıyla bağlanan iki hattan oluşur. Dik açı, bir daireyi dört eşit parçaya bölen hatların açısıdır. Sabittir; değişmez, değiştirilemez.

Pergel: Az önce sözünü ettiğimiz daireyi oluşturur. Erişilebilir iki nokta arasındaki mesafeyi saptar. Değişik boylarda açılabilir ama iki ucu ile bir tepesi mutlaka bir ikiz kenar üçgen oluşturur. (Eş kenar üçgen özel hali olur.)

G Harfi: Grek ve Latin dillerindeki bilimsel terimlerden birçoğunun ilk harfidir. Latinde G ama Grekte gama karşılığıdır. Gama da, bir gönye gibidir yazımında.


Eh, şimdi Sayın Risus, değerlendirmelerine bunlardan da yararlanarak yön verirse, hayli güzel olur sanırım.

Sayın ADAM, güzel bilgiler verdiniz. Belki de diğer harici arkadaşlarımız da bu bilgiler ışığında yorumlamalarına anlam katacaklardır.

[karahan]

Snç.Adam ve sn.Risus'un sözlerine bir diyeceğğim yok nfazla lakin şu meşhur G harfine bir düşünce paylaşalım isterim.

Doğruluğun ve doğru yol ile doğru olmayı Gönye ile simgeleyebiliriğz.
Pergel bana daha başka şeyler düşündürdü onu paylaşacağım.

Sokrates bir gün derste öğrencilerine birer beyaz kağıt dağıtır ve üzerine bir daire çizmelerini ister. Dairenin tam ortasına da bir nokta koymalarını söyler. “Büyük mü yoksa küçük mü bir daire çizdiniz?” diye sorar. Bazıları küçücük bir daire çizerken bazıları tüm kağıdı doldurmuştur.
“ Dairenin, tam ortasındaki nokta sizsiniz. Daire ise sizin yaşadığınız hayata koyduğunuz sınırlamayı temsil eder. Siz kendi dünyanızın merkezisiniz.
Şimdi daireyi silin. Artık büyük ya da küçük olmasının hiçbir önemi yok. Geriye sadece nokta kaldı. Şimdi sınırı olmayan bir dairenin merkezindesiniz. Ve istediğiniz hayatı yaşama özgürlüğünü elde ettiniz. "

Sokratın bu çember hikayesi çok meşhuurdur ve okadarda doğrudur.Ya o çemberin içinde yaşarsın yada çemberin dışına çıkmayı başarırsın.

G harfimi?
Sn.Adam'ın anlatısına göre çokta ahım şahım bir özelliği yok bana kalırsa,Özel bir anlamı muhakkak vardır ama bizim ona yüklediğimiz manada bir anlamı olduğunu sanmıyorum.

En azından Gönye ve Pergele yüklenebilecek anlam ve mana kadar bir derinliği yoktur.

Sn.Adam'ın şu yazısındanda anlayabiliriz;

http://masonlar.org/masonlar_forum/index.php?topic=13192.0

Meşhur 17.Maddeden dolayı G harfi açıklanamaz,Masonlar gizliyorlar sanırım,gizemli kalması hoşlarına gidiyor olmalı.

Gönye ve Pergel tek başlarına bir anlam ifade ediyorlar,lakin 2 sinin ortasına yerleştirilen G harfi ile Gönye ve Pergele daha başka birleştirici bir anlam verildiğide ortada.O zaman G nin bir anlamı olabiliyor sanırım,yo9ksa tek başına bir hiç denebilir.
Yanlışımda olabilir.

karahan

[Waldow]

Masonluğun dili sembolizm olduğuna göre;

Pergel: daire çizebiliriz yani masoniktaki birlik, beraberlik ve kardeşliğin geometrik ifadesi.

Gönye: doğruluk, nizam ve erdemlilik.

G harfi üzerinde çeşitli spekülasyonlar var. Bence, pergel ve gönye ile birlikte çizilebilen bir harf. Bu da pergel ve gönyenin ahenkli birleşimi. Yani hem pergelin hemde gönyenin manalarının birleşimi. Tam merkezde yer alması da bunun bir göstergesi.

Şahsi fikirim böyle. Saygılar.

[İNSAN]

Daha önce pergel ve gönyenin bileşik simgelerinden biri olan ''G'' üzerine yorum yapılmış, ben de bu yoruma dahil olurken bir kabile üyesi olarak olaya yaklaşmıştım. Belki o zaman daha farklı şeyler çıkabilir demiştim.

Şimdi de diğer simgeler için aynı beyin fırtınasına dönmek işimize yarar belki.


Böyle bir fırtınada gözüme ilk ilişen şey ; pergel ve gönyenin birbirine yapışık olması ve birbirlerine olan açılarının tamamen onların özlerine ilişkin anlamlar  taşıyor olması.

Bunu bir kenara koyuyor ve onların ayrı ayrı düşünülmesinden ziyade birer kardeş gibi düşünülmesi belki daha doğru tahminler doğurur diye düşünüyorum.


Diğer taraftan da , bu iki unsurun görüntüsünden bir şeylere varmaya çalışalım. Unsur dediğimiz şey çok belirsiz bir şey değil aslında. Ama birer geometrik şekil veya simge de değil ; bildiğimiz alet.

Alet ise tanım olarak ; bir sanatı yapmaya, onu uygulamaya yarayan özel araç,aygıt diye geçiyor kaynaklarda.

Hatta bununla ilgili bir atasözü bile varmış ; ''Alet yapar,el övünür'' diye.

Yani anlayacağımız bunlar bir işi yapmamızda bize kolaylık sağlayan cihaz aynı zamanda.

Cihaz kelimesi gerçi biraz genç görünüyor, biz 'iyisimi' alet diyelim.


Çıkarmamız gereken bir diğer anlam ise gönyenin zemini ; pergelin ise o zemin üzerindeki esnek, ölçülü ve açılı hareketini temsil ediyor olmasıdır.

Zemin sabittir ; duruşa işaret eder.

Zemin üstündeki hareketler de onun kapsayıcılığını, kuşatıcılığını temsil eder.

Ama düşmek için ayağın kayması şart değil ; zemin de kayarsa yine bütün her şey uçuruma düşer.

Demek ki her ikisini de korumak ve pergelle bir hareket yaparken kontrollü olmak gerekiyor.


Son olarak da tuhaf  bir durum çıkıyor karşımıza.

O da pergelin gönyeyi çaprazlıyor olması.

Bilindiği üzere, pergelin daire çizmesi için dönmesi şarttır.  Dönmeden daire oluşturması da imkansızdır. Tepesinden iki parmakla tutar ve çevirirsiniz, daire oluşur.

Ancak bu iki alet bu pozisyondayken, dairenin çizilmesi ve pergelin işe yarar olması mümkün görünmüyor.

Çünkü pergel dönmüyor.

Hatta isterseniz bir an şekli gözümüzün önüne getirelim. Ve çevirip pergeli, bir daire çizmeye çalışalım.

Ben getirdim mesela gözümün önüne.  Mümkün değil, olmuyor. Çünkü pergelin arkasında duvar gibi duran bir gönye var.  Ve pergeli dönderirsen gönye de dönüyor.

Ama gönye duruşu, yeryüzünü yani zemini temsil ediyordu. Öyle dön deyince, hop hemen dönmüyordu.


Yoksa gönye dedim, pergelin dönüşünü mü kısıtlıyor ?

Dönüşünü.

Yani özgürlüğünü.

...

[mbulut]

Masonluk hakkında hiçbir bilgiye sahip olmamış olsaydık yine bu yorumlar yapılabilir mi ? Bilmiyorum,belki de..

Peki herhangi bir forumda (masonluk ile alakalı olmayan) bu semboller üzerine nasıl yorum yapılırdı?

Benim aklıma 3 yöntem geliyor. Birincisi sembol okumayı bilmek,ikincisi sembolü okuyanlardan faydalanmak.Üçüncüsü ise duygularına göre yorumlamak.

Gönye : Toprağı ve insani yapıları temsil eder.Düzgün oranlamaları ve maddi dünyanın köşelerinin doğru olmasını sağlayan bir ölçme aletidir.Aynı zamanda bir doğruluk sembolüdür.

Pergel : Düşünce halkalarının genişlemesini sembolize eden pergel,bilginin dereceleri arasında bir geçittir.Pergel bir çember oluşturduğu gibi aynı zamanda onu ölçer.Doğrular ve eğriler geometrisinin varlığını sağlayan pergel,mesafeler ve açıların bir taşıyıcısıdır.

Gönyenin ve pergelin uçlarını birleştirsek altı köşeli yıldıza bile benziyor.Altı köşeli yıldızı spekülatif masonluğun oluşmasını sağlayan hristiyanların yorumuna göre değerlendirecek olursak ; altı köşeli yıldızı oluşturan ters şekilde iç içe geçmiş iki üçgen insan üçlemesi (fikir,ruh,beden) ile ruhani üçleme arasındaki uzlaşma olarak açıklanır.

Gönye; madde,insan,yeryüzü, ahlak,beden.'

Pergel; ruh,düşünce, bilgi,fikir.'

Belki başka farklı anlamları vardır. Bilen varsa,öğrenmek isterim.

G harfine gelecek olursak  gönye-pergel içerisinde G harfi masonluğa özgüdür.Sembolik ifadesi masonlukla ilgilidir ve konumuz dışındadır.

Ben açıklamasını vermiş olduğum anlamların içerisinden beden ve ruhu seçip G harfini tam ortasına koyuyorum.

Kaynak:Larousse Semboller Sözlüğü

[ADAM]

Yorumlar, yorum olduğu için pek sorun değil ama Masonlukta bir amblem çerçevesinde kullanılan pergele dikkat edin... Bununla nasıl daire çizersiniz? Hangi ucuyla? Daire çilzmeyen ucu nereye yerleştirirsiniz? Çizdiğiniz daireyi görür müsünüz?

Yoksa daire çizmez de bir başka iş mi yaparsınız?

[İNSAN]

Sayın  ADAM'ın söyledikleri üzerine biraz düşündükten sonra yukarıda yazmış olduğum pergel metaforunu belki şu şekilde daha iyi anlatmış olabilirim :

Aslında pergel,  bir tek daire cizmek için değil ; aynı zamanda düz olmayan çizgiler çizmemizde de kullanılır. Yani onu her kullandığımızda bir daire çizmek zorunda degiliz. Ama oval şekiller oluşturmak için pergel kullanılması zorunludur diyebiliriz.

Bu alet yardımıyla bazen çeyrek,  bazen yarım ve bazen de tam daireler çizeriz.

Ancak bir üçgen çizilirken pergel işe yaramazken, bir dünya haritası çizerken de gönye işe yaramaz. Üçgen için gönye tercih edilir ; dünya haritası için de pergel...

Bunlar yan yana, yapışık olduğu zaman ne olur peki ? O zaman da birbirlerinin hareket alanlarını kısıtlıyor, tam oluşumu engelliyor gibi oluyor.

Şöyle ki . Bu iki alet, bu halde olunca pergelle tam daire oluşturulamıyor. Çünkü tam daire oluşması için pergelin harekete başladığı yere tekrar ulaşması gerekir. Oysa bu pozisyonda bu şey mümkün değil. Başlıyorsunuz döndermeye ve en son gönyenin bir kolunda gelip duruyorsunuz. Durduğunuz için de başladığınız yere ulaşamıyorsunuz.

Bu durumu ise şöyle yorumluyorum.

Gönye,  bir düzen yaratıyor.  Ve tam hareketi kısıtlıyor.

Demek, çakılı olan şeyler özgürlüğü bazen kısıtlayabilir. Hatta yeri geldiğinde onu engelleyebilir, dedim.


Tabi yanlış yoruyor olabilirim.