Evrensel Masonluktan söz etmişken Masonluğun Evrenselliğinden de söz edelim mi?
Masonluğun Evrenselliği-I
Masonluğun evrensel boyutunu, yorumlamak için Masonluk kavramını en azından genel bir yaklaşımla tanımlamanın bize yardımcı olacağını düşünüyorum.
Masonluk; gerek örgütlenme yapısı, gerekse de ilke ve amaçları nedeniyle tek bir bakış açısıyla ve tek bir unsura dayanarak tanımlanması olanaksız bir sistemdir. Öte yandan, farklı bakış açılarının ortak noktalarından hareket ederek her bir unsuru genel bir anlam birliği içinde ele aldığımızda görürüz ki, bir unsur diğerinin tamamlayıcısıdır. Masonluğun ne olduğu ve ne olmadığına ilişkin genel bir yaklaşım oluşturma olanağını bize veren de işte bu birbirini bütünleyen unsurlardır.
Bu unsurlara en genel anlamlarıyla baktığımızda şunları görürüz:
•Masonluğun faaliyet gösterdiği ülkenin yasaları doğrultusunda kurulan yapıya, tüzük ve ritüellerini yerleştirerek kendine özgü örgütlenmesini oluşturduğunu ve bu haliyle de düşünsel, geleneksel ve insancıl bir kuruluş olduğunu,
•Masonluğun, olgunlaşmak ve yetkinleşmek yolunda ilerlemek isteyenleri, tüm insanlığın barış ve mutluluğunu sağlamak amacı etrafında toplayan bir dünya görüşü olduğunu,
•Masonluğun, Mason sıfatı taşıyan kişiler açısından, bilimsel yöntemlerle ve akıl verilerine dayanarak gerçekleri arama yöntemi ve sanatı olduğunu,
•Masonluğun; kendini, toplum ve insanlık için yaşamın her alanında en iyi, en doğru ve en güzeli oluşturmaya çalışan bireyde kişileştirmiş olduğunu,
•Masonluğun, amaçlarının gerçekleşmesine gönül vermiş, bu amaçlara ilişkin ilkeleri besimsemiş bireylerin oluşturduğu bir topluluk olduğunu,
•Masonluğun kapsamının sosyal, kültürel, bilgisel, töresel, düşünsel ve eğitsel çalışmalar olduğunu,
•Masonluğun uluslararası ya da evrensel düzeyde, merkezi bir otoriteye sahip bir örgütlenmesinin olmadığını,
Bu şekliyle bakıldığında Masonluğun evrensellikle ilişkisini kumamız oldukça zor gözükmektedir. Öte yandan bu zorluk belli bir dizgede öncelikle aşılan bir zorluktur.
“Bütün insanlar için bir arada” olmak, Masonların bir amaçla bir araya geldiğini işaret eder.Hem de dünyanın bütününü kapsayan , herkesi içeren bir amaçla. Masonluğu evrensel yapan bu amaçtır ve bu amaç bütün insanlığı kapsayacak şekilde ve her obediyansın kendi özgün anlayışını ifade edebilmek için de uygulamaya yönelik olarak ayrıca detaylandırılarak belirlenmiştir.
Hemen hemen tüm obediyanslarda aşağıdaki cümleyi veya çok benzerini buluruz:
“ Masonluğun amacı tüm toplumların ve tüm insanların barış, güven ve mutluluk içinde yaşayabilmeleri için gerekli olan ortamın ve karşılıklı anlayışın gerçekleştirilebilmesidir.”
Akla gelecek soru farklı obediyansların varlığıyla nasıl bir evrensellikten söz edebileceğimizdir?
Sorunun cevabını II bölümde vermeye çalışacağım.
ZAMAN