Kadınlarımız Mason olabilir mi? (6-son)

[ADAM]

1921 yılında yazılmış olan bir çalışmanın son bölümünü veriyorum.


Mesaili ameliye

Kadınların kabulü bahsinde esas mesele ile suveri ameliye ve icraiyesi ayrı ayrı mütalâa olunmak lâzımdır. Esas mesele, balâdaki izahattan da anlaşılacağı üzere, pek vazıh ve muayyendir. Kadınlara âlemi Masoniyi açmak ve onları nur ve ziya ile tenvir etmek ne Mason kanunlarına, an’anatına, ne akıl ve mantığa, ne de umumî ve mahallî şeraiti içtimaiyeye göre hiçbir ciddî maniaya maruz bulunmıyan ifası vacip bir vazifedir. Bunun suveri ameliye ve tatbikiyesine gelince cür’etli bir darbe ile hemen kadını doğrudan doğruya Mahfillerimize almak, yahut kadınlar için ayrıca mülhak «adoption» Mahfilleri tesis etmek, kadınların kabulünde şimdilik ve muvakkaten bazı kuyut ve tahdidat vazetmek gibi birtakım tedabiri evveliye ittihaz eylemek ihtimalleri vardır. Sırf idarî olan bu cihet hakkında komisyon bir mütalâa beyanına lüzum görmiyerek esas meselenin tahtı karara alınmasını teklif eder.

Hulâsa ve netice

Elhasıl Mason tarihinde «adoption» tarzında birçok memleketlerde Mason âlemine dahil olmuş bulunan, kavanini esasiyemizin duhullerine mâni olmadığı kadınları Mahfillerimize kabul ile hem beşeriyete, hem Türkiyeye, hem kadınlığa hem de Masonluğa büyük bir hizmet ifa edilmiş olacağına şüphe edilemez.

Binaenaleyh komisyon - şu tetkikata vesile olan talip şahıs hakkında Mahfili Muhteremce muktazi muameleye ârâya nazaren devam ile beraber- esas maddenin, yani kadınların Masonluk haklarının Türkiye Büyük Maşrıkı nizamnamesinin yüz birinci maddesine tevfikan, balâda arzolunan delail ile Mahfili Muhteremce tensip olunabilecek diğer berahinin icabı veçhile, Türkiye Maşrık-ı Azamınca tasdik ve kabulü zımnında keyfiyetin müdel lelen Türkiye Maşrık-ı Azamına arzını Mahfili Muhtereme teklif eder.

6 Mayıs 1337 (1921)
İbrahim Necmi  Nahama Kohen

Memleketimizde husule gelen içtimaî inkılâp dolayısile kemali memnuniyetle tahakkukunu gördüğümüz lâik rejimin hasretle husulü arzusunu izhar eden bazı kısımlar balâdaki rapordan kitap hacminin ademi müsaadesine mebni tayyedilmiştir.



Şu son paragraf pek ilginç… Daha Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasına ve laikliğin kabulüne hayli zaman olmasına karşılık, burada laik rejimin kabulü dileğinin vurgulanışı, o işin hiç de bir oldu-bitti tarzında gerçekleşmediğini, Türk aydınlarının ona hazırlandığını gösteriyor.

1921 yılında dile getirilmiş olan bu uygulamaya Türk masonlarının o tarihte henüz sıcak bakmadığını, Türkiye’de kadınların da mason olabilmelerinin bundan ancak 70 yıl sonra gerçekleşebildiğini görüyoruz. Elbette arada bu gecikmeye neden olan sıkıntılar ve zorluklar da var. Onlar için 20 yıl versek, gene de yarım yüzyıl daha geçmesi gerekmiş diyebiliriz.

Bu sunuma burada son vermiş oluyoruz. Değerlendirme ve katkıları bekleriz.

[ruzber]

Şu anda kadın masonlarımız var. Dilerim sayıları daha da artar...