Masonlar.org - Harici Forumu
Masonluk Bilgidir. Bilimdir. Ilimdir. => Felsefe => Felsefi Sorular => Konuyu başlatan: bilmeliyimgalilei - Ocak 06, 2008, 09:59:50 ös
-
Tarihte bilinen ilk paradoks örneklerini Epimenides vermiştir. Giritli olan Epimenides:
-'Bütün Girit'liler yalancıdır!' diyerek bizi çelişkiye götürür
"Şimdi yalan söylüyorum."
Bu önermenin doğruluk değeri nedir?
Öğretmen Cuma günü şöyle diyor: "Gelecek hafta hiç ummadığınız bir gün sizi yazılı yapacağım." ...
Sınavın haftaya Cuma günü yapılamayacağı açık, çünkü Cumaya kadar sınav yapılmamışsa o gün herkes okula sınav olacağını bilerek gelecektir. Aynı nedenle Perşembe de yapılamaz, çünkü Cuma günü yapılacak sınav sürpriz olmayacağından Perşembe'ye kadar sınav olmamışsa öğrenciler sınavın o gün yapılacağına kesin gözüyle bakacaklardır, bu da Perşembe günü yapılacak sınavın sürpriz olmaması demektir. O halde sınav Perşembe'den önce yapılmalıdır. Ancak sınav Salı günü de yapılmamışsa Perşembe günü de yapılamayacağından Çarşamba günü yapılmalıdır. Bu da Çarşamba günü yapılacak sınavı sürpriz olmaktan çıkarır. Aynı şekilde mantık yürütürsek, Salı ve dolayısıyla Pazartesi günü yapılacak sınavın da sürpriz olamayacağı sonucuna varırız. Öyleyse öğretmen gelecek hafta sınav yapmayacaktır.
Fakat biraz düşünürsek, öğretmenin gelecek hafta yerine gelecek yıl demiş olması durumunda da aynı akıl yürütmeyle sürpriz bir sınavın yapılamayacağı sonucuna varırdık.
Ama bu saçmalık, çünkü hepimizin bildiği gibi her dönem 3 sınav olacağını bildiğimiz halde öğretmenin "çıkarın kağıtları, yazılısınız," demesi her zaman sürprizdir.
Bu paradoks 50 yılı aşkın bir zamandan beri felsefecileri, matematikçileri ve mantıkçıları uğraştırmaktadır. Halen tatminkar bir çözüm bulunamamıştır
Bir gün, Antik Yunan'ın meşhur savaşçısı Akhilleus, bir kaplumbağayla koşu yarışı yapmaya karar vermiş. Akhilleus, kaplumbağadan tam 10 kat daha hızlı olduğu için kaplumbağanın yarışa 100 m önden başlamasına izin vermiş. Yarış başladıktan birkaç saniye sonra, Akhilleus aradaki 100 m'yi hemen aşmış, ama bu arada onunkinin onda biri hızla hareket eden kaplumbağa, 10 m ilerlemiş. Yani aralarındaki mesafe, artık 10 m'ymiş. Akhilleus, bu 10 m'yi de geçerken, kaplumbağa da 1 m ilerlemiş, yani artık aralarında 1 m varmış. Akhilleus, bu 1 m'yi geçerken, kaplumbağa 1/10 m, yani 10 cm ilerlemiş. Akhilleus bu 10 cm'yi geçerken de kaplumbağa 1 cm ilerlemiş. Akhilleus bu 1 cm'yi de geçince, aralarındaki uzaklık 1 mm'ye düşmüş, vs. vs. Yani fark sürekli onda birine düşüyor, ama asla kapanamıyormuş!!?? Yani kaplumbağadan 10 kat hızlı olan Akhilleus, kaplumbağayı hiç geçememiş!!??
-"Söylediğin her şey doğru mu?"
-"Hayır!"
Bu adam güvenilir biri midir?
Bir küme ya kendisinin bir üyesidir, ya da değildir. Kendisinin bir üyesi olmayan kümelere "düzenli" diyelim. Örneğin, "İnsanların kümesi"nin kendisi, bir insan olmadığı için, nkendisinin bir üyesi değildir. Kendisini içeren kümeleri "düzensiz" olarak adlandıralım. Örneğin "beş elemandan fazla elemanı olan kümelerin kümesi" düzenli midir yoksa düzensiz midir? Eğer düzenliyse; kendinin bir üyesi olamaz. Tüm düzenli kümeleri içerdiğine göre ve kendisinin de düzenli olduğunu kabul ettiğimiz için, kendisini içermelidir. Ama eğer kendisini içeriyorsa, tanıma göre düzensizdir. Düzenli olduğunu varsayıp, düzensiz olduğu çelişkili sonucuna vardık. Diğer taraftan, eğer düzensiz ise, kendisini elemanı olarak içerir. Ama elemanlarının sadece düzenli kümeler olduğunu biliyoruz. Demek ki düzensiz ise düzenli olduğu sonucu ortaya çıkıyor. Russell Paradoksu, Alman Matematikçi Gottlob Frege'e büyük bir darbe indirmiştir. Frege, bu paradoksu öğrendiğinde, aritmetiğin mantıksal gelişimi hakkındaki kitabının ikinci cildini yeni bitirmişti. II.cildin ek bölümü şöyle başlar: "Bir bilim insanı için en üzücü olay, yapıtı tam bitmişken temellerinin çökmesidir."
birkaç yerden alıntı olarak bunları sizlere sunuyorum :) ve görüşlerinizi bekliyorum benim görüşüme göre bazıları safsata fakat bazılaysa kısır bir döngü
-
Paradosklar her zaman ilgimi çekmiştir,sonsuzluğu mantıksal düzeyde anlatan harika şeyler bence...
Bu güzel paylaşım için teşekkürler...
-
Yunanlı ünlü avukat Protogras, verdiği özel dersin ücreti ile ilgili olarak öğrencisiyle bir anlaşma yapar. Bu anlaşmaya göre öğrencisi aldığı ilk davayı kazanırsa bu ücreti avukata ödeyecek, kazanamazsa ödemeyecektir.
Dersin bitiminden hemen sonra herhangi bir dava almayan öğrenciden ses seda çıkmaz. Sabrını yitiren avukat, bir dava açarak bu ücreti öğrencisinden talep eder. Yeni avukat olan öğrenci bu ilk davasında kendini savunmayı üstlenir
öğrenci avukatın parayı ödememesinin bir yolunu bulabilirmisiniz??
-
ben teşekkür ederim sn.Original Life
belirttiğim üzere bazı paradokslar gerçekten akıl zorlayıcı olabiliyor
-
Bir adada yaşayan bir grup yamyamın eline bir mantıkçı düşer. Yamyamlar mantıkçıya şöyle derler: "Biz her yakaladığımız yabancıyı yeriz. Kimini haşlayıp, kimini kızartıp yeriz. Avımıza bir soru sorarız. Avımız soruyu doğru yanıtlarsa haşlarız, yanlış yanıtlarsa kızartırız."
Dedikleri gibi de yaparlar. Mantıkçıya şu soruyu sorarlar: "Seni haşlayıp da mı yiyeceğiz, yoksa kızartıp da mı yiyeceğiz?" Mantıkçı bir süre düşündükten sonra soruyu çok akıllıca cevaplar:
"Kızartacaksınız!" İşte yamyamları çaresiz bırakan paradoks ortaya çıkmıştır, ve bu yanıtı sayesinde mantıkçı ne kızartılır ne de haşlanır.
Bir an için mantıkçının kızartılacağını varsayalım. O zaman verdiği yanıt doğru olur. Ama yanıt doğru olduğu için -yamyamların kendi kurallarına göre- mantıkçının haşlanması gerekmektedir. Demek mantıkçı kızartılamaz. Şimdi de mantıkçının haşlanacağını varsayalım. O zaman mantıkçının yanıtı yanlış olacak. Yanıt yanlış olduğundan da kızartılması gerekmektedir. Demek mantıkçı haşlanamaz da. Yamyamlar tam bir kısırdöngüye girmişlerdir. Kızartsalar haşlamaları gerekecek, haşlasalar kızartmaları! Sonuç olarak adamımız akşam yemeği olmaktan kurtulur
-
Timsahın biri Nil kenarında çamaşır yıkmakta olan bir kadının bir anlık gafletinden yararlanarak onun çocuğunu yakaladı. Kadın çocuğunu geri vermesi için timsaha yalvardı. Timsah, "çocuğuna ne yapacağımı doğru olarak tahmin edersen, onu sana veririm, aksi halde onu yerim," dedi.
Kadın, "Ay! Yavrumu yiyeceksin," diye bir çığlık attı.
Timsah, "pekala," dedi, "artık onu sana veremem, çünkü böyle yaparsam sen yanlış tahminde bulunmuş olursun. Halbuki sana yanlış tahminde bulunursan onu yiyeceğimi söylemiştim."
"Tam tersine," dedi kadın, "yavrumu yiyemezsin, çünkü onu yersen doğru tahminde bulunmuş olurum ve doğru tahminde bulunduğumda onu bana vereceğini söylemiştin
-
(http://www.birey.com/avnia/dim/all/gifs/tekerlek.gif)
Aristotales'in tekerlek paradoksu
Yunanca Mechanica adlı, Aristo'ya ait olduğu şüpheli bir kitapta şu paradokstan söz edilir:
Şekildeki farklı yarıçaplı eşmerkezli daireleri göz önüne alın (tekerlek ve jant gibi). Büyük dairenin üzerindeki her nokta ile küçük dairenin üzerindeki her nokta arasında bire bir tekabül bulunur. O halde büyük daire ne kadar yol aldıysa küçük daire de aynı miktarda yol almalıdır. Şekildeki yatay iki çizgi bir tam tur sonra alınan yolu göstermektedir. Büyük dairenin yarıçapı r1, küçük dairenin yarıçapı r2 ise büyük dairenin çevresi 2.p.r1, küçük dairenin çevresi 2.p.r2 olur. Çizgilerin boyları eşit olduğuna göre dairelerin çevreleri eşit ve dolayısıyla r1 = r2 olmalıdır.????
-
Don Kişot Paradoksu: Sanço Panço, Baratania adasının yöneticisidir. Adaya gelenler niye geldiklerini belirtmek zorundadır. Eğer doğruyu söylerlerse serbest kalacaklar, yalan söylerlerse asılacaklardır. Günün birinde bir yolcu gelir ve "Ben asılmak için buradayım". der. Sanço ne yapmalı?
-
(http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Wedge_paradox.png/220px-Wedge_paradox.png)
-
sayın Bilmeliyim üçgenler beni mahvetti, neyi gözden kaçırıyorum? :o
-
aynı şekilde diğer paradokslarda beni biraz hırpaladı o yüzden üçgenlere bakmıyorum bile sn.seteney :)
-
BU CÜMLEDEKİ HARF SAYISI OTUZYEDİ DEĞİLDİR !
Bildiğim tek birşey varsa o da hiçbir şey bilmediğimdir!!!
-
Bana mı öyle geliyor yoksa üçgenli paradoksta bütünlerden birinin konkav bir diğerinin ise konveks bir yapısı mı var?
-
Sn.veristas içirde bulunan şekiller diğer kareleri parça parça yutuyor galiba.Şekillerin ebatları her iki üçgende farklılık gösteriyor
-
Diğer paradokslarla uğraşmadım ama şunu kabul ederim ki geometri&matematik yanılmaz. Şimdi o bütünlerin birer dik üçgen olduğunu düşünelim. Kırmızı ve mavi üçgenler ortak açılara sahip olmalılar o takdirde. Fakat oranlarsak bir tanesi 2/5 bir tanesi ise 3/8 oranındalar. Bu durumda açıları aynı olamaz. Bu durumda ise oluşturulan ortak şekilin bir üçgen olduğunu söyleyemeyiz. Yani buradaki oyun aslında sizin büyük şekili üçgen zannetmeniz üzerine kurulu olmalı. Trigonometriyi biraz daha iyi hatırlasaydım, daha güzel açıklayabilirdim.
Yanılıyor olabilirim, matematik ve geometri konusunda benden çok daha iyi üyeler muhakkak daha güzel bir açıklama getireceklerdir.
-
Sevgili Veritas tam o açıklamayıyapmak için geri gelmiştim ki siz açıklamışsınız :) Sizi tebrik ederim
Evet açıklaması açılarla ilgili ve bunun getirisi olarak bir üçgen olmadığı şeklinde.
Yani bu demek oluyor ki 3 noktayı kendi aralarında birleştirmek her zaman bir üçgen belirtmez.Bunu hem açılarından hemde alanlarından görebiliriz.Üçgenin içindeki parçaların alanlarını hesaplayınız sanırım 32 çıkıyor fakat üçgenin alanı (13X5)/2
Veya açı olarak kırmızı ve mavi üçgenler yer değiştirdiğinde açılar değişiyor.
-
Bir gün, Antik Yunan'ın meşhur savaşçısı Akhilleus, bir kaplumbağayla koşu yarışı yapmaya karar vermiş. Akhilleus, kaplumbağadan tam 10 kat daha hızlı olduğu için kaplumbağanın yarışa 100 m önden başlamasına izin vermiş. Yarış başladıktan birkaç saniye sonra, Akhilleus aradaki 100 m'yi hemen aşmış, ama bu arada onunkinin onda biri hızla hareket eden kaplumbağa, 10 m ilerlemiş. Yani aralarındaki mesafe, artık 10 m'ymiş. Akhilleus, bu 10 m'yi de geçerken, kaplumbağa da 1 m ilerlemiş, yani artık aralarında 1 m varmış. Akhilleus, bu 1 m'yi geçerken, kaplumbağa 1/10 m, yani 10 cm ilerlemiş. Akhilleus bu 10 cm'yi geçerken de kaplumbağa 1 cm ilerlemiş. Akhilleus bu 1 cm'yi de geçince, aralarındaki uzaklık 1 mm'ye düşmüş, vs. vs. Yani fark sürekli onda birine düşüyor, ama asla kapanamıyormuş!!?? Yani kaplumbağadan 10 kat hızlı olan Akhilleus, kaplumbağayı hiç geçememiş!!??
ama Akhilleusun hızının sabit oldugunu dusunmuyoruz.Onuda hesaba katınca gecer bu bence tam bir paradox degil var olan gerceklıgı saptırmaya yonelık bir paragraf.
-
Çocukken en çok kafa yorduğum şeydir paradokslar. Bıkmadan usanmadan uğraşır, uğraştırırdım :)
-
Büyük dairenin ekseni etrafında dönülüyor. Ben bundan küçük dairenin çevresi büyük dairenin çevresine eşittir sonucunu çıkarmadım.Büyük dairenin yarıçapını oluşturan tüm noktalar kümesinin izdüşümünü alırsak işimiz var demektir.
İki sayma sayısı arasında sonsuz tane rasyonel sayı vardır. Buna bir limit koymak gerekir öyle değil mi? Aslında sayma sayıları ile rasyonel sayılar birebir eşlenebilir de; işe irrasyonel sayılar girince durum karışık...