Operatif Masonluk (Amelî Masonluk)
Avrupa'da 18. yüzyıl ortalarına kadar varlığını sürdürmüş olan geleneksel yapıcılık mesleği ve sanatı.
Bu terim, Masonlukta düşünsel çalışmalarda bulunan spekülatif masonlarca çıkarılmıştır. Böylelikle, geleneksel yapıcılık mesleği ile bu mesleği simgesel olarak değerlendirip düşünsel çalışmalarda bulunan bir ezoterik kurumun arasındaki niteiksel ayırımın kolay ve etkili bir şekilde yapılabilmesi öngörülmüştür.
Kimi masonik yazarlar, 1717 yılındaki yenileşme eylemini, "Operatif Masonluğun sonu ve Spekülatif Masonluğun başlangıcı" olarak benimser. Ancak, Operatif Masonluk bu tarihte birdenbire sona ermediği gibi, Spekülatif Masonluk da aynı tarihte birdenbire başlamamıştır. Operatif mason localarının çalışmaları 18. yüzyıl ortalarına kadar hatta daha da sonra, giderek azalmakla birlikte sürmüştür.
Spekülatif Masonluk (Nazarî Masonluk)
Töresel, sosyal, bilimsel ve filozofik çalışmaların yapıldığı çağdaş anlamdaki Masonluk.
Spekülatif Masonluğun bugünkü öğeleri, insanın düşünmeye ve gerçekleri araştırmaya başladığı andan bu yana, tüm insanlık tarihi boyunca vardı. 17. yüzyıl sonlarına kadar bu öğeler, dinlerde, çeşitli ekol ve kurumlarda, tarikatlarda ve felsefe sistemlerinde kendilerine yer bulmuştu.
Masonluğun anlatılagelmiş resmi tarihine göre; bu öğeler, Operatif Masonluk olarak anılan geleneksel yapıcılık mesleği ve sanatının çerçevesinde de yaşamıştı. Ancak 17. yüzyılda Operatif Masonluk zayıflamaya hatta yüzyıllar boyunca sürmüş olan gücünü yitirmeye başladı. Bu kurumun yerini Spekülatif Masonluk aldı.
Günümüzde, güncel konuşma dilinde artık "Spekülatif Masonluk" diye bir terim pek kullanılmamaktadır. Spekülatif masonlar, 18. yüzyıl öncesinde sırf Operatif masonlara özgü olan "özgür" sıfatına da çoktan sahip çıkmıştır. Masonik yazında Operatif Masonluk olarak anılan geleneksel yapıcılık mesleği ve sanatı artık tarihe karışmış olduğundan, şimdi özgür mason teriminin Batı dillerindeki karşılığı, doğrudan spekülatif mason ile eş anlam taşımaktadır. Türkçede salt "mason" da aynı anlama gelmek üzere kullanılmaktadır.
Yukarıdaki metinlerde yanlışlıklar var mıdır?
Tüm üyelere saygılarımı sunar ve cevap yazacak herkese şimdiden teşekkür ederim.