Masonlar.org - Harici Forumu

 

Gönderen Konu: Ölüm Dansı: Bir Geç Ortaçağ Alegorisi  (Okunma sayısı 2999 defa)

0 Üye ve 1 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

Temmuz 15, 2013, 05:06:41 ös
  • Aktif Uye
  • ***
  • İleti: 856
  • Cinsiyet: Bayan

Zig, zig, zig. What a saraband !
They all hold hands and dance in circles.
Zig, zig, zag. You can see in the crowd
The king dancing among the peasants.
 

Henri Casalis

Dance of Death (İngilizce), Danse Macabre (Fransızca), Danza Macabra (İtalyanca ve İspanyolca), Dança da Morte (Portekizce), Totentanz (Almanca), Ölüm Dansı bir geç ortaçağ alegorisi olup ölümün evrenselliği üzerinedir, hayattaki durumları ne olursa olsun ölüm dansının herkesi birleştirdiğini söyler. Bu dansta kişileştirilen ölüm, imparator, kral, genç, güzel kız ve bütün iskeletlerin eşliğinde, yaşamdan mezara bir sıra dans figürünü yönetir. İnsanlara hayatın ne kadar kırılgan ve dünyasal yaşamın şanının ne kadar nafile olduğunu hatırlatırlar.  Orijini resimli vaaz metinlerine dayanır ve ilk sanatsal örneklerine  Paris’ teki 1424’ den kalma bir mezarlıkta rastlanır.
 
Sürekli başgösteren kıtlık, Fransa’daki Yüz Yıl Savaşları ve en önemlisi kara veba nedeniyle yaşanan ölüm dehşeti, 14. yy.da tüm Avrupa kültürünün içine sinmişti. Herzaman ve heryerde varolan ani ve ağrılı ölüm olasılığı pişmanlık için duyulan dini arzuları çoğaltır ve aynı zamanda hala mümkün olabilen bir histerik eğlence arzusunu da uyandırır: son bir dansın soğuk tesellisi. Ölüm dansı bu her iki arzunun karışımıdır; populer ortaçağ gizemli tiyatro oyunlarına benzeyen ölümle dans alegorisi, ölümün kaçınılmazlığını insanlara hatırlatan, ölüme her zaman hazır olmayı şiddetle tavsiye eden öğretici bir oyundur.
 
Bu oyunun ilk örnekleri Almanya’daki kara veba salgınından hemen sonra çıkar ve ölüm ve kurbanları arasındaki küçük dialoglardan oluşur. Macabre terimi incilde bahsi geçen bir ortaçağ hikayesinin anlatıldığı bölümün adından gelmektedir ( hikaye bir anne ve yedi oğlunun din uğruna gaddarca şehit edilmelerini anlatır). Bazı erken fransız oyunlarında Maccabean şehitlerinin hatırası da kutlanıyor olabilir ya da insanlar ölümle avı arasındaki etkileşimle kitapta geçen şehit oluşla ilgili canlı anlatımları birleştirmiş olabilirler. Gerek oyunlar gerekse konuyla ilgili yapılan resimler  pişmanlık ilahleri kitabındandı ve ezici çoğunluğu oluşturan cahil insanlarca kolaylıkla anlaşılabiliyordu.
 
Ayrıca ölümle ilgili kilise fresklerinin uzun bir geleneği ve yaygınlığı vardır. Örneğin, üç erkeğin ve üç ölünün efsanesi: at süren üç genç centilmen onları uyaran atalarının iskeletiyle karşılaşır  (ne idiysek osunuz, ne isek o olacaksınız). 13. yy.dan kalma bu efsaneyle ilgili çoğu basit de olsa pek çok fresk hala sağlamdır. Bunlar erkekler ve kefenli iskeletlerin resmedildiği bir dizi sahne içerdikleri için yeni bir türün kültürel öncüleri olarak kabul edilebilir.
 
Bir ‘danse macabre’ resmi normalde ölümün öncülük ettiği bir halka dansını gösterir. Ortaçağ hiyerarşisinin en yüksek rütbelisinden ( papa, imparator), giderek en düşüğüne (dilenci, köylü ve çocuk) kadar her ölümlünün elini ya bir iskelet ya da çürüyen bir beden tutmaktadır. Hemen hemen tüm bu resimlerin içindeki bariz sınıf farkı nihai dengeleyeci olan ‘ölüm’ tarafından nötralize edilmektedir ve bu yüzden bu sosyo-kültürel unsur kurnazca bu tarzın tümüne egemendir.
 
Ölüm Dansı’ na ilişkin bilinen ilk baskı resim 1499 tarihlidir (Mathias Huss).



Ölüm Dansı, sanatın diğer dallarında olduğu kadar müzikte de çok konu edilmiştir.  Camille Saint-Saens, Franz Lizst, Modest Musorgsky, Gustav Mahler, Arnold Schoenberg, Wilhelm Kempff, Dimitri Shostakovich, George Crumb gibi bestecilerden tutun da Rolling Stones, Iron Maiden gibi rock topluluklarının da müziklerinin konusu olmuştur.

(Danse Macabre Op. 40 by Saint Seans)

Danse macabre Op.40, Ölülerin Dansı ( ya da İskeletlerin Dansı), Fransız besteci Camille Saint-Saens’ in  Fransız şair Henri Cazalis’ in eski bir boşinan üzerine yazdığı bir şiiri kullanarak bestelediği ses ve piyano  için bir şarkıdır. İlk kez 1872’de seslendirilmiştir. İki yıl sonra besteci eser üzerinde yeniden çalışarak vokal partisini kemana vermiş ve  eseri biraz da genişleterek bir senfonik şiire dönüştürmüştür.
 
İnanışa göre “Ölüm” her yıl Hallowen zamanı gece yarısı ortaya çıkar. Ölümün ölüleri mezarlarından çıkarıp kemanıyla çaldığı müzik eşliğinde kendisi için dansetmelerini sağlayacak bir gücü vardır. İskeletler şafağın ilk ışıklarına kadar dans ederler, sonra bir sonraki yıl çıkmak üzere mezarlarına dönmek zorundadırlar.
 
Eser yaylı sazların yumuşak eşliğinde gece yarısı çalan saati betimleyen arpın 12 kez çaldığı bir tek notayla açılır. Bunu daha sonra  kemanın çaldığı “ şeytan aralığı” da denilen kulak tırmalayıcı bir ses grubu takip eder. Ölüm kemanını çalmaya başlamıştır. Ana tema solo flütte duyurulur ardından keman inici bir ses dizisi çalar. Orkestranın geri kalanı bu diziye katılır. Ana tema ve bu inici ses dizisi orkestranın çeşitli bölümlerinde duyurulduktan sonra solo keman ve arpın çaldığı diziyle kesilirler. Eser daha enerjik hale gelir ve bu noktada doruğa ulaşır, tüm orkestra güçlü bir dinamikle çalmaya başlar. Obuaın çaldığı horoz ötüşünü andıran soloyla müzik birdenbire kesilir. Eserin sonuna doğru, başka bir keman solosu duyurulur ve orkestra da katılır bu soloya. Çok hafif çalınan final kısmı iskeletlerin mezarlarına dönüşünü simgeler.


http://uzelgi.wordpress.com/2010/02/11/olum-dansi-bir-gec-ortacag-alegorisi/
Adequatio intellectus et rei


 

Benzer Konular

  Konu / Başlatan Yanıt Son Gönderilen:
6 Yanıt
5626 Gösterim
Son Gönderilen: Temmuz 08, 2007, 12:48:45 öö
Gönderen: nietzsche
1 Yanıt
4699 Gösterim
Son Gönderilen: Aralık 07, 2008, 11:22:53 ös
Gönderen: Prenses Isabella
1 Yanıt
3413 Gösterim
Son Gönderilen: Şubat 25, 2013, 01:50:49 öö
Gönderen: NOSAM33
8 Yanıt
4830 Gösterim
Son Gönderilen: Ocak 31, 2009, 09:08:39 ös
Gönderen: nietzsche
4 Yanıt
4487 Gösterim
Son Gönderilen: Nisan 17, 2008, 11:41:24 ös
Gönderen: blossom
4 Yanıt
6513 Gösterim
Son Gönderilen: Mayıs 02, 2008, 01:54:04 ös
Gönderen: ahu
0 Yanıt
2127 Gösterim
Son Gönderilen: Mayıs 09, 2009, 04:57:46 ös
Gönderen: karahan
0 Yanıt
3055 Gösterim
Son Gönderilen: Temmuz 19, 2013, 11:33:58 ös
Gönderen: Melina
0 Yanıt
1828 Gösterim
Son Gönderilen: Eylül 28, 2014, 01:39:21 ös
Gönderen: Nicolus
0 Yanıt
2227 Gösterim
Son Gönderilen: Kasım 20, 2015, 04:52:49 ös
Gönderen: MEDUSA