Forumun bu bölümünün en eskilerine gideyim ve oradan yeniye doğru geleyim dedim.
Anladığım kadarıyla 2006 yılında daha bu forum yeni açıldığında, henüz başkalarının Masonluk ile bağlantılı soruları gündeme gelmemiş olduğu için, Sayın MASON ortaya olası sorular atmış ve bunları yanıtlamış.
İşte bunlardan biri de şu soru:
Yüksek Şûra ile ilişkileriniz nelerdir?
http://www.masonlar.org/masonlar_forum/index.php?topic=31.0Bu tarz bir soru elbette bir büyük loca üyesine sorulur tarzda. Ben ise soruyu biraz genelleştirmek isterim:
Büyük loca ile yüksek şûra arasında ne gibi ilişkiler vardır?
Böyle bir sorunun yanıtı forumun çeşitli başlıkları altında verilmiştir. Arayıp her birinin linkini bularak burada listelemek istemiyorum. Bunun yerine kendi açıklamalarımı vereyim.
Sorunun gelişinden elbette “büyük loca” ve “yüksek şûra” kavramlarının ne anlama geldiğinin bilindiğini varsayıyoruz.
Türkiye’de üç büyük loca var; iki yüksek şûra. Bu üç büyük locanın kısaltılmış adları HKEMBL, ÖMBL ve KMBL. İki yüksek şûradan biri kısaca o adla, diğeri “süprem konsey” olarak anılıyor. Ben genel olarak “yüksek konsey” terimini kullanıyorum.
HKEMBL’nın hiçbir yüksek konsey ile doğrudan ve kağıt üzerinde bir ilişkisi yok. Ancak bu büyük locanın yüksek derecelerinden de çalışmak isteyen üstat dereceli masonları, Yüksek Şûra’ya başvuruyor; sorarlarsa, kendilerine nasıl başvurulacağı söyleniyor. Yüksek Şûra, üyelerini bu büyük locadan alıyor.
ÖMBL ile Süprem Konsey arasında bağıtlanmış bir protokol (konkondato) var. İlişkiler bu anlaşma uyarınca yürütülüyor. Büyük loca, kendi üyelerinden üstat dereceli masonları Süprem Konsey’e önerebiliyor. Aslında bu zorunlu değil ama pratikte uygulanan bir yöntem.
KMBL ile Süprem konsey arasında böyle bir sözleşme yok. Ancak Süprem Konsey, kadın masonlar için de özel yüksek derece atölyeleri kurmuş; dolayısıyla kadın masonlar da Eski ve Kabul Edilmiş İskoç Riti’nin yüksek derecelerini edinebiliyor. Ancak bu bağlamda bilinmesi gereken bir diğer nokta, erkek masonların yüksek derece atölyeleri ile kadın masonlarınkilerin ayrı oluşu ve bunların arasında bir gidiş-geliş trafiğinin bulunmayışı.
Büyük localar ile bunların şu ya da bu biçimde ilişki içinde bulundukları süprem konseyler arasındaki en ilginç olaylardan biri, önemli törenlerde yüksek konseyin başında bulunan kişinin hatta kimi zaman onunla birlikte birtakım ileri gelenlerinin protokol konuğu olarak çağrılıp ağırlanışı. ÖMBL ile Süprem Konsey arasındaki ilişkilerde, bu bağlamda biraz aşırıya kaçılmış. Şöyle ki, locaların önemli törenlerinde (kuruluş töreni, yeni görevlilerin göreve getirilmesi töreni gibi) başta Süprem Konsey Grankomandörü olmak üzere süprem konseye bağlı atölye başkanları da protokol konuğu olarak çağrılıyor. Buna karşılık ÖMBL Büyük Üstadı da Süprem Konsey’e bağlı tüm atölyelerin benzer törenlerine aynı şekilde protokol konuğu olarak çağrılıyor.
Neden HKEMBL iye Yüksek Şûra arasındaki ilişkiler bu kadar basitken, ÖMBL ile Süprem Konsey arasındaki ilişkiler böylesine karmaşık?
Bence aslında HKEMBL ile Yüksek Şûra asıl doğru olanı yapıyor. ÖMBL ile Süprem Konsey arasında ise başından beri (daha doğrusu 1950’li yıllarda gelenek edinilmiş olduğu üzere) kurulmuş olan organik bağlar, günümüzde de işte o karmaşıklığın sürmesine neden olmuş. Belki onlar da günün birinde bu gereksizliği ortadan kaldırır.