Sosyal Tarih

[shemuel]

Sosyal tarih, en geniş anlamıyla belirli bir toplumun sosyal hayatı ile ilgili değişim, dönüşüm veya gelişimini, sosyal hizmet kurumlarının tarihî gelişim sürecinde aldıkları rollerdeki değişimi, sosyal boyutu olan kavram ve değerlerin zamanla hangi alanlarda ve hangi maksatlarla kullanıldığını inceleyen bir bilim dalıdır.

Sosyoloji (sosyal hadiseler ve olgular) ile tarih arasında köprü fonksiyonunu üstlenen sosyal tarih, inter disipliner bilim dalı olma özelliğini taşımaktadır. Çünkü, sosyal tarih, sosyal hayat ve sosyo-kültürel faaliyetlerle ilgili unsurların temellerini, tarihin derinliklerinde arayan bilimsel bir yaklaşım. Bu yönüyle sosyal tarihi, devletlerin, kültürlerin, sosyal kurumların, sosyal davranışların, sosyal çatışmaların, sosyal hadiselerin, sosyal olguların, sosyal sınıfların ve(ya) sosyal grupların tarihi olarak tanımlayabiliriz.

Sosyal Tarihi, iki kısma ayırabiliriz:

1.) Geniş mânâda sosyal tarih (Sosyal Tarih): Belli bir toplumda yaşayan insanların, sosyal ve(ya) etnik grupların medeniyetlerini, kültürlerini, örf ve âdetlerini, inanç sistemlerini, sosyal ahlâk yapılarını, özetle folklorik ve sosyolojik özelliklerini araştıran bir bilim dalıdır.

2.) Dar mânâda sosyal tarih (Sosyal Siyaset Tarihi): Sosyal siyaseti, tarihî yön ve gelişmeleri ile birlikte ele alan bir kavramdır. Ülkelerin sosyal yapısını, sosyal düzenini, insanların sosyal sorunlarını ele alan ve bununla birlikte sosyal siyaset, sosyal güvenlik, sosyal hizmet ve çalışma ilişkilerini (işçi hareketlerini), tarih penceresinden ve tarihî boyutuyla inceleyen bir bilim dalıdır. Dar mânâda Sosyal Siyaset kavramı, ilk defa 19. yüzyılın ikinci yarısında Alman fikir adamı Wilhelm Heinrich Riehl (1823-1897) tarafından kullanılmıştır. Kavramın geniş bir sahaya yayılıp, iktisat alanında da ilmî bir tâbir haline gelmesi, 1872 yılında “Sosyal Siyaset Derneği” (Verein für Sozialpolitik) nin kurulmasıyla mümkün olmuştur. Bu derneğe ilim, siyaset, iktisat ve basın çevrelerinden katılan değişik aydınlar, sosyal siyaset cereyanının gerek sosyal teoride, gerekse uygulamada yaygınlaşmasına katkıda bulunmuşlardır. // İktisadî ve felsefî alandaki aşırı liberalizme ve ferdiyetçiliğe (Alman Manchester Ekolü) dayanan Laissez-Faire politikasının yanında sosyalizmin Marksist-ihtilâlci fikir ve hareketine karşı duyulan endişelerin karşısında bunlardan bağımsız bir bilim dalı haline gelen sosyal siyaset, reformist bir çizgide sosyal çözüm önerileri dile getirmekteydi. Sosyal siyasetin ilmî bir disiplin haline getirilmesinde Avusturyalı iktisatçı Otto von Zwiedineck-Südenhorst (1871-1957) un büyük katkıları vardır. Yazdığı “Sosyal Siyaset” adlı eseriyle bu bilim dalının teorik temel ve esasları belirlenmişti

[concordia]

Sosyal Tarih dedigimizde "Annales Okul" una dikkat cekmeden gecmemeliyiz. Zira disiplinler arasi bilim yapmayi cok iyi kotarmis bu insanlar kusanktan kusaga gunumuze kadar bilgi ve kuram aktariminda dunyayi etkilemislerdir. Bir gazete ( Annales d'histoire économique et sociale) etrafinda toplanan kurucu uyelerinin (Marc Bloch, Lucien Febvre) olaylar tarihi yerine siradan insanlarin dusunsel tarihine dikkat cekmesi ve yeni arastirma teknikleri gelistirmeleri tarih bilimini yeni bir boyuta tasimistir. Yeni yaklasimi politik tarihten ayiran en onemli ozelligi referans alinan belge cesitleri ve politik tarihin aksine ele alinan konunun cok daha daraltilmis ve dolayisiyla detaylandirilmis olmasidir.