ARAP DÜNYASINDA (İslâm ile birlikte) “TAŞ” - 4

[ADAM]

Bu yazı diğerlerinden kısa sürecek ama bence başlı başına önemli bir konu… Burada Kuran-ı Kerim’in Kudüs ile bir bağlantısını özetle aktarmaya çalışacağım.


Kudüs, Museviler ve Hıristiyanlarca olduğu kadar Müslümanlarca da kutsal sayılan bir kenttir. Museviler ona Jerusalem ya da Urişalim, Araplar El Kudüs demektedir.

M.Ö. 10. yüzyıl ortasında Hz. Süleyman’ın yaptırdığı söylenen ünlü tapınak Yahudilerce Bethammiktaş olarak adlandırılmış, Araplar ona Beyt-ül Makdis demiştir. (Böyle bir tapınağın yapılmış olduğuna ilişkin tek özgün kaynak Tevrat olduğu, bu konuda başka hiçbir tarihsel veri bulunmadığı için, kimi araştırmacılar bu tapınağın gerçekten yapılmış olup olmadığında kuşkuludur. Ancak o tarihte böyle bir tapınak yapılmamış ya da anlatımlarda geçtiği gibi ulu ve zengin nitelikler taşıyan bir yapı değil de çok daha basit olsa bile, simgesel açılımları bakımından değerini korur.)

İsra suresinin 1. âyetinde şöyle denmektedir: “Geceleyin kendisine âyetlerimizden bir kısmını gösterelim diye Muhammed kulunu Mescid-i Haram’dan, çevresini mübarek kıldığımız Mescid-i Aksa’ya götüren Allah noksan sıfatlardan münezzehdir; o, gerçekten işitendir, görendir.” (Mescid-i Aksa da Kudüs’tedir.)

İşte bu noktada “Kadem-i Şerif” adı verilen bir taşa rastlıyoruz. Bu, Hz. Muhammed’in Mescid-i Aksa’da “Burak” adlı ata binerken bastığı taşta kalan ayak izidir. Bir mucize olarak kabul edilmiş ve saklanmıştır. Toplam altı tane olan bu taşlardan biri Topkapı Sarayı’nda Emanet-i Mukaddes bölümündedir.



Kudüs’te kutsal emanetlerin saklandığı türbenin adı “Kubbet-us-sahra”dır. Burası Hz. Ömer Camii olarak da anılır ama Hz. Ömer tarafından mı yoksa Emevî halifesi Abdul Melik Bin Mervam tarafından mı yaptırıldığı kesinliğe kavuşamamıştır. Her üç din bakımından da en kutsal sayılan noktada bulunmaktadır.

Folklorik inançlarda, burasının cennete diğer kutsal yerlerden yaklaşık 29 km (hesap uyarınca) daha yakın olduğuna inanılmıştır. Hz. Davut Tanrı’ya burada taparmış; mahşer günü İsrafil’in borusunu bu kaya üzerinde çalacağına, dünyanın bütün tatlı sularının bunun altında doğduğuna, ölmüşlerin ruhlarının haftada iki kez burada toplandığına inanılırmış.

Geleneksel olarak burası Musa’ya kıble yapmak üzere gösterilen yerdir. Hz. Muhammed’e kendisine kıble olarak Kâbe’yi alması için vahiy gelene kadar o da burasını kıble olarak almıştır.