Talat Paşa

[MASON]

Talat Paşa

15 Mart 2005 sabahı, Büyük Üstadımız Kaya Paşakay Kardeş ve İstanbul Büyük Görevliler Kurulu Üyeleri’nden Harun Kuzgun, Koray Darga, Salih Evicilerli, Ahmet Örs, Erşan Tınay ve Naci Erdem Kardeşler İlk Büyük Üstadımız’ın Hürriyet-i Ebediye Tepesi’ndeki kabrini ziyaret ederek çelenk bıraktılar.

Aynı şehitlikte yatan Mithat Şükrü Bleda ile Mithat Paşa, Enver Paşa ve Şevket Paşa’nın da kabirlerini ziyaret eden Kardeşler’imiz, Büyük Üstadımızın yaptığı bir konuşmadan sonra şehitlikten ayrıldılar.

II. Meşrutiyet’in ilanında önemli görevler üstlendi

Osmanlı devlet ve siyaset adamı, Talat Paşa 1874 yılında doğdu.

İttihat ve Terakki Fırkası önderlerindendi.
1917-18 arasında sadrazamlık yaptı.
İlköğrenimini Vize'de, ortaöğrenimini Edirne Askeri Rüştiyesi'nde tamamladı.

Genç yaşta Jön Türk hareketine ilgi duydu ve İttihat ve Terakki Cemiyeti Edirne Şubesi'ne üye oldu.

Meşveret Gazetesi ile İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin bildirilerinin dağıtımını üstlendi. Bu çalışmalarından ötürü kovuşturmaya uğrayarak 1895'te tutuklandı. 1903'te Selanik Telgraf İdaresi Başkâtipliği’ne getirildi.

II. Meşrutiyet'in ilanı sırasında önemli görevler üstlenen Talat Bey, 1908'de İttihat ve Terakki'den Edirne Mebusu seçildi. Meclis-i Mebusan’ın Birinci Reis Vekili oldu.

1909'da İngiltere'ye giden Mebuslar Heyeti’nin başkanlığını üstlendi. İttihat ve Terakki'nin en etkili yöneticisi oldu.
1912’de, 1908 kongresi’nde seçilmiş olduğu Merkez-i Umumi’de, Vekil-i Umumiliğe getirildi.

Balkan Savaşları (1912-13) sırasında, bölgedeki karışıklıkları önlemek amacıyla Doğu Anadolu'daki Ermenileri topluca göç ettirdi. Bu uygulama nedeniyle Batı kamuoyunda “soykırım yapmak”la suçlandı ve “bir numaralı Ermeni düşmanı” ilan edildi.
Said Halim Paşa 1917'de görevinden ayrılınca vezirlik verilerek sadrazamlığa getirildi.

Yine aynı dönemde İttihat ve Terakki Fırkası'nın Reis-i Umumiliğini üstlendi.

Savaşın Almanya ve müttefiklerinin yenilgisiyle sonuçlanacağının anlaşılması ve Almanya'nın İtilaf Devletleri'nden ateşkes istemesi üzerine, Talat Paşa hükümeti Ekim 1918’de istifa etti.

30 Ekim 1918’de, yeni kurulan Ahmed İzzet Paşa hükümeti savaşı sona erdiren Mondros Mütarekesi’ni imzalarken, İttihat ve Terakki Fırkası da 1 Kasım 1918'de son kongresini yaptı. Talat Paşa bu kongrede yaptığı konuşmasında savaşa nasıl girildiğini, savaş sırasındaki gelişmeleri anlattı ve siyasetten çekildiğini açıkladı.

Daha sonra Ahmed İzzet Paşa'ya bıraktığı mektupta, millete karşı hesap vermek üzere geri geleceğini, gerekirse mahkemeye de çıkacağını bildirerek Almanya'ya gitti.

15 Mart 1921'de bir Ermeni tarafından Berlin'de öldürüldü ve Berlin'deki Türk Mezarlığı’na gömüldü.
1943'te kemikleri İstanbul'a getirilerek Şişli'de Hürriyet-i Ebediye
Tepesi’nde toprağa verildi.

Talat Paşa'nın Meşrutiyet ve I. Dünya Savaşı yıllarını ele alan anıları ölümünden sonra "Talat Paşa'nın Hatıraları"(1958), "Talat Paşa'nın Anıları" (1986, 1990) adı altında yayımlandı.