Sn. Adam haklı, biraz zor anlaşılır yazdığımın ben de farkındayım. Ama bazı tabirleri kullanmadan yazmaya kalkınca mecburen böyle oluyor
O kadar çok kural var ve bunların o kadar azı yazılıdır ki, öğrenmek bir ömür boyu sürer...
Kıdem konusu bunlardan birisi mesela. Benim anlattığım sadece HKEMBL uygulamaları ve bunların toplantı esnasında olanları ile ilgiliydi. Bir de sofra kısmı var ki, iyice karışıyor
Madde madde gidersek, belki daha açıklayıcı olur.
1- Toplantıya girerken: Kardeşler önceden girer oturur. (Başka Obediyanslarda farklı uygulamalar var biliyorum, ama dediğim gibi ben HKEMBL'nı anlatıyorum). Sonra görevliler girer. (Onların sırası ritülde belirlenmiştir, kıdem sırası yoktur). Eğer varsa ziyaretçi Üstadı Muhteremler ve/veya Büyük Loca Görevlileri kıdem sırasıyla ve özel bir seremoniyle girer. (Bu zorunlu değildir, istenirse yapılır). Kıdem sırasında önce loca numarası büyük olan alınır. Yani en kıdemli en son girer. BL Görevlileri için de ritüeldeki görev sırası gözetilir.
2- Toplantıda çıkarken: Önce kıdemliler (Yeni ve Eski Üstadı Muhteremler) çıkar. Sonra Kardeşler karışık olarak çıkar. Ama kıdemlilere yol vermek gelenektir. Dışarıda da yaşlılara yol veririz değil mi... İstisnası, bazı törenlerden sonra, o törende yer alan Kardeşler ilk çıkartılır ki, diğer Kardeşler onları tebrik edebilsin.
3- Toplantılarda söz alırken: Önce "normal" Kardeşlere söz verilir. (Normalden kastım, Üstadı Muhteremlik yapmamış olanlar). Sonra toplantıyı yöneten Üstadı Muhterem, Kıdemli Kardeşlere söz verir. Onlardan sonra söz istenmez. İstisnası, eğer Konferans benzeri bir konu gündemdeyse, sunumu yapan Kardeşe Muhteremlerden sonra söz verilebilir.
4- Sofrada söz alırken: Aynı kurallar ve sıralama geçerlidir. Ama sofra toplantıya göre daha çok konuşulan, daha fazla Kardeşin söz isteyeceği bir yerdir. Sn. Adam çok haklı, burada kıdem dengesini ayarlamak gerçekten de kolay değildir. Bir kişiye birden fazla söz vermemek esastır. Bu kural (eğer varsa) sunum yapan Kardeş için uygulanmaz. En kıdemliler konuştuktan sonra, kıdemsizlerden bir veya birkaçına söz vermek gerekiyorsa, veya 2-3. defa söz isteyenler mevcutsa, geliştirilen pratik bir yöntem vardır. Toplantının resmi kısmını kapatıp, söz serbesttir demek
Söz tabi ki hala Üstadı Muhteremden alınır, ama kıdem sırası biraz gözardı edilebilir böylece...
Etiket konusunda en derli toplu ve en kapsamlı Türkçe yayın (benim gördüğüm) Murat Özgen Ayfer'in çalışmasıdır. Ama bulmak hiç kolay değil
Allahtan zamanında almıştım
Cevaplarım giderek uzuyor, umarım bu sefer daha anlaşılır olabilmişimdir
Saygılarımla.