Akropol ve Agora

[akasya]

Geçmişi daha eskilere giden birçok kentin tarihsel çekirdeği, akropol denen ve çok yüksekte ya da erişilmez olmakla birlikte, rahatlıkla savunulabilen bir tepeydi. Başlangıçta "polis" ile "Akropol" sözcükleri aynı anlamı verebiliyordu.  Akropol, kente tepeden bakan bir kale, ekilebilir toprağıyla değerli bir arazi parçası, bir sığınak ve ilk zamanlarda Hellen Topluluklarının başında krallar varken, kralların oturdukları yerdi. Kentin geri bölümü akropolün çevresinde ya da çoğunlukla bir yanında sürekli genişleyen daireler halinde büyümesini göz önüne getirebiliriz.....

Kentin aşağı bölümünün merkezi agora idi, bu yerin "pazar yeri" diye çevrilmesi çok yetersizdir, oldukça yavan bir terim olan "kent merkezi" tanımı ondan daha iyi değildir. "Pazar Yeri"nin belirli sınırlamaları vardı, "kent merkezi"yse kentin bir bölümünün bir görkem simgesi ya da belirtisi olarak dikkatle seçildiği sanısı uyandırır. Kent merkezinin Hellenlerce sevilip tutulan bir çok şeyle ilişkisi yoktur ama "agora" bunlarla ilişkilidir. "Agora" halkın bir araya geldiği yer anlamındadır; sözcük gerçekte "toplanma" anlamını taşır....

(Günümüze gelen sürece dek neler değişmiş acaba?)

kaynak:Antik Çağda Kentler Nasıl Kuruldu? Yazar: R. E. Wıycherley.  çev: Nur Zirven, Nezih Başgelen Yayınevi Arkoleji Sanat:syf:5