Bu başlığın derdi şurada: Bu aslında bir soru-yanıt ya da düşünce üretme başlığı değil, bir anket. Bunun ötesinde ankketin dışına çıkılıp yazılınca, elbette herkesin yazdığı ona göre, onun bilgisi ya da tahminine göre öyle.
Ancak burada önemli bir nokta daha var: Bu konuda tahmin yürütmeye, faraziyeler kurmaya gerek yok çünkü masonların toplantılarında ne yaptığı hemen en ince ayrıntılarına kadar biliniyor. Bu konuda gizli saklı bir şey yok.
Çeşitli ülkelerdeki hatta birbirden farklı örgütlerdeki masonların localarında yaptıkları işler arasında farklar var. Orası doğru. Ancak bu farklar öyle büyütülecek şeyler değil; şöyle şeyler: Örneğin Türkiye gibi bazı ülkelerde localarda belli konular üzerinde konferanslar veriliyor; görüşme, tartışma, paylaşımlar yapılıyor. Bazı ülkelerde ise böyle işler ya hiç yapılmıyor ya da yapılırsa masonların loca toplantılarında değil, loca dışında yapılıyor.
Demek ki bu başlık altındaki soruya aslında "Bence.... " diye başlayarak yanıt vermek pek anlamlı olmuyor çünkü bu işin öyle bencesi falan yok. Olanlar ve olmayanlar söz konusu. Bunlar ya biliniyor ya bilinmiyor. Tahmine, varsayıma yer yok. Gerek de yok.
Bu bakımdan belki "Bildiğimce..." diye başlayarak bir yanıt verilebilir.
Ben de bildiğimce Sayın Sofi'nin ufak tefek yanılgılarını düzelteyim bari.
Keçi falan kesilmiyor, hiçbir hayvan kesilmiyor. Orası mezbaha ya da kesimhane mi? Elbette hiçbir kan falan da içilmiyor. Bu saçmalığı sadece bu ülkede geçerli olmak üzere 20 yıl kadar önce bir ürettiler ki, pir ürettiler.
Alem falan da yapılmıyor. Orası eğlence, cümbüş yeri mi?
Maddi çıkarlar için alışveriş falan da yapılmıyor. Orası ticarethane ya da borsa gibi bir yer mi? Bilgi alışverişi yapılıyor; işte bakın orası doğru.
Bilginin ve ışığın bulunabilmesi uğruna yapılan çalışmaların kapsamında "ayin" denilen şey yok. Br ritüelik uygulama ayin olarak nitelenemez. Bu yanlış olur. Ayin sözcüğünhün tanımına uyum göstermez. Bir ezoterik kurumun ritüelik uygulamalarını tiyatro oyununa benzetseniz, daha yakın düşer. Eğer bir ezoterik kurumun ritüelik uygulamalarına ayin derseniz, bir tiyatro oyununu da ayin olarak nitelemeniz gerekebilir. Daha iyisi şu ayin sözcüğünün tanımını yapmaktır. Eğer sözlüklerdeki genel tanım geçerliyse, Masonlukta ayin yoktur. Fakat ritüelik uygulamalara kolay olsun diye ayin demek isterseniz, bu sözcüğün bir özel tanımını yapmanız gerekecektir.
Bir de şu "özlenen düzen için gerekli çalışmalar" sözü var. İşte bu çok farklı anlamlara çekilebilir. Sayın Sofi hangi anlamda kullandıysa, onu açıklarsa, ona göre masonların toplantılarında öyle çalışmalar yapıp yapmadıklarını söyleyebiliriz.