Ana Büyük Loca
1. Kendine bağlı olarak çalışmakta olan ikincil büyük loca örgütleri olan bir obediyansın temel niteliği.
2. Anglosakson Masonluğunda bir bakıma İngiltere Birleşik Büyük Locası’nın niteliği.
Ana Konsey ; Bak: Ana Yüksek Konsey
Ana Loca
Kendinden sonraki birçok locanın kurulmasını sağlamış bir loca.
Ana Yasa ; Bak: Temel Yasa
Ana Yüksek Konsey
Eski ve Kabul Edilmiş İskoç Riti’nin bazı yüksek konseylerince, Amerika Birleşik Devletleri’nde 1801 yılında kurulmuş olan Güney Jürisdiksiyonu Yüksek Konseyi’ne verilen nitelik.
Anagram
Bir sözcüğün harflerinin yerleri değiştirilerek oluşturulmuş bir başka sözcük.
Anahtar
Bir kilidi açmak için kullanılan alet.
Anakronizm
Sanki tarihte geçmiş bir gerçek olay gibi anlatılan bir öyküde, tarihe ya da çağa aykırılıklar olması ya da bilinen olaylarla çelişkiler yer alması.
Anane ; Bak: Gelenek
Anasır-ı Erbaa ; Bak: Dört Öğe
And ; Bak:Ant
Anderson El Yazması
Masonluğun 1723 tarihli özgün temel yasasının tarihsel bölümünde sözü edilen bir eski belgeye sonradan takılmış olan ad.
Anderson, James
Masonluğun 1723 tarihli özgün temel yasasını kaleme almış olan mason.
Anderson Masonluğu / Andersoncu Masonluk
Masonluğun 1723 tarihli özgün temel yasasına bağlı olan mason kuruluşlarına ve benimsedikleri ilkeler ile uyguladıkları çalışma sistemine, bunlara karşı çıkanlar tarafından verilmiş bir nitelik.
Anderson Tüzüğü / Yasası / Yönetmeliği
Masonluğun 1723 tarihli özgün temel yasası ile 1738 tarihinde yayımlanmış “Yeni Yasa Kitabı”nı bir arada ya da ayrı ayrı nitelemek üzere kullanılmış terimler.
Andreä, Johann Valentin
Rozkrua Tarikatı’nın 17. yüzyıldaki önderi olduğu söylenen ünlü düşünür ve yazar.
Androjen Dereceler
Hem erkeklerin hem de kadınların kabul edildikleri masonik dereceler.
Androjen Masonluk
Üye olarak hem erkekleri hem kadınları kabul eden mason kuruluş, rit ve sistemleri.
Androjen Rit
Erkek ve kadın üyeleri bir arada kabul etmek üzere oluşturulmuş herhangi bir mason ritinin genel niteliği.
Anglosakson Masonluğu
Masonluğun merkezinin İngiltere olup, İngiltere Birleşik Büyük Locası’nın tarihsel bakımdan “ana büyük loca” olduğunu benimseyen mason kuruluşlarının topluluğu ve bu kuruluşların örgütsel sistemi.
Anısal Localar
Ne zaman kurulmuş olduğu bilinmeyen eski localar.
Anıt
Bir anıyı yaşatan, görkemli ve genellikle tarihsel nitelikli heykel ya da yapı.
Anima Mundi
Latince: “Dünyanın ruhu”
Ankara Bölge Locası
Özgür Masonlar Büyük Locası’na bağlı olan bir bölge örgütü.
Ankara Granloju
1954 yılında Ankara’da kurulmuş olan bir bağımsız büyük loca.
Anma Oturumu ; Bak: Yas Oturumu
Anno Benefacio
Latince: “Kutsama yılında”.
Anno Caedo
Latince: “Ölüm yılında”.
Anno Depositionis
Latince: “Emanet yılında”.
Anno Diluvii
Latince: “Tufan’ın yılında”.
Anno Domini
Latince: “Efendimizin yılında”.
Anno Egyptiaco
Latince: “Mısır yılında”.
Anno Hebraico
Latince: “İbrani yılında”.
Anno Inventionis
Latince: “Keşif yılında”.
Anno Lucis
Latince: “Işık yılında”.
Anno Mundi
Latince: “Dünya yılında”.
Anno Ordinis
Latince: “Düzen yılında”.
Anno Reductionis
Latince: “Dönüş yılında”.
Anno Restorationis
Latince: “Yenilenme yılında”.
Anno Salutis
Latince: “Kurtuluş yılında”.
Anon ; Bak: Aynon
Ansen, Metin
Özgür Masonlar Büyük Locası’nın büyük üstadı: 2008 - …..
Ansof
İbranice: “Sonsuzluk”
Ant
Bir şeyi yapmak ya da belirli bir şekilde davranmak üzere söz veriş.
Aynı anlamda olmak üzere “yemin” sözcüğü de kullanılır.
Ant Belgesi
Ant içen kişinin imzaladığı yazılı metin.
Ant İşareti
Masonluğun bazı ileri ve yüksek derecelerinde kullanılan bir ritüelik işaret.
Ant Kürsüsü / Masası
Bir mason mabedinin ortalık yerinde bulunan, üzerinde Masonluğun en önemli ya da en değerli eşya ve simgelerinin bulundurulduğu, genellikle kare prizma şeklindeki kürsü ya da masa.
Antik ...... ; Bak: Eski ......
Antimason
Masonluğa karşıt olan ve masonlardan hoşlanmayan kişi.
Antimasonik
1. Masonluğun amaç ve ilkelerine aykırı olan ve mason töresi ile bağdaşmayan.
2. Masonluğa karşı, Masonluğu kötüleyen, Masonluk ile savaşan.
Antimasonik Girişimler
Genelde Masonluğa, özelde masonlara karşı yapılan saldırılar ve yöneltilen suçlamalar ile bu bağlamdaki eylemler.
Antimasonik Parti
ABD’nde 1827 yılında kurulmuş, ancak pek kısa ömürlü olabilmiş bir politik parti.
Antiquity El Yazması
Masonluğun eski belgelerinden biri.
Antiquity Locası
1717 yılında, Londra Büyük Locası’nı kuran dört eski locadan birinin sonraki adı.
Antiquus Scoticus Ritus Acceptus
Latince: “Kabul Edilmiş Eski İskoç Riti”.
Antisemitizm
Yahudi sevmezlik; Yahudi düşmanlığı.
Antitez
Diyalektikteki devinim olgusunun ikinci aşaması.
Anton Hieronymus
“Adon Hiram”ın sanki bir Latin adıymış gibi yazılmış biçimi.
A. O. / A. Ord.
Anno Ordinis (Lat.); “Düzen yılında”.
Ap
Apprenti (Fra.), Apprentice (İng.); “Çırak”.
Apak, Kemalettin
Ankara Granloju’nun granmetri (büyük üstadı): 1955; Türkiye Büyük Locası’nın büyük üstadı: 1960-1962.
Apokrif
Dinlerin kutsal kitaplarının gizemci ve ezoterik nitelikli yorumu.
A. P. P.
Alliance-Promesse-Protection (Fra.); Alliance-Promise-Protection (İng.); “Birlik - Söz veriş – Koruma”.
A. Q. C.
Ars Quatuor Coronatorum
Ar.
Areopaj.
Ara Dereceler
Bir mason kuruluşunda ritüelik çalışması yapılmayan, nitelik ve yetkileri bildirilerek verilen (tevcih edilen) dereceler.
Ara Oturum / Toplantı / Celse
Bir locanın, olağan toplantı günlerinin dışında yaptığı oturum ya da toplantı.
Araştırma Locası
Masonluğun ilgi alanına giren konular üzerinde araştırma ve incelemeler yaparak bunları yayımlamak için kurulmuş olan, bu amaçla çalışan bir loca.
Arazi Locaları
18. ve 19. yüzyıllarda, bazı obediyanslara bağlı olmak üzere uzak yerlerde ya da ülke dışında çalışan, çoğu belli bir yerde durmayıp sık sık yer değiştiren askerî birlik locaları.
Arcade de la Pelleterie
Fransızca: “Kürkçülük Kemeri”.
Architecti Universus Mundi
Latince: “Dünya Evreninin Mimarı”.
Ardens Gloria Surgit
Latince: “Şevkle desteklenen bir şanlılık yücelir.”
Areopaj
Sözlük anlamı bakımından “bilge kişilerin toplantısı” olup, Eski ve Kabul Edilmiş İskoç Riti’nin 19.-30. derecelerinde çalışan atölye.
Argonot
Bir Yunan mitine göre, “Argo” adlı bir gemiyle varsayımsal bir öğe olan “Altın Post”u aramaya çıkan kişilerin adı.
Argonotlar Örgütü
Almanya’da Sıkı İzleyiş Riti’ne uyarak çalışmakta olan locaların üyelerinden kimilerinin 1775 yılında kurmuş oldukları bir paramasonik örgüt.
Arı
Toplumlarda genel olarak benimsendiği üzere; çalışkanlığın simgesi.
Arı Kovanı
Bazı masonik sistemlerde, “çevresinde arıların uçuştuğu bir doğal kovan” biçiminde kullanılan bir simge.
Arıduru, Necip
Özgür Masonlar Büyük Locası’nın büyük üstadı: 1994-2000
Arınma
Beden üzerinde su, ateş ya da toprak uygulamasıyla, simgesel ya da inançsal olarak tinsel ve ruhsal temizlik sağlama.
Aritmetik
Sayılarla işlemler, ölçümleme ve karşılaştırmalar yapmayı içeren bilim dalı.
Armoni ; Bak: Uyum
Arpaç, Can
Hür ve Kabul Edilmiş Masonlar Büyük Locası’nın büyük üstadı: 1992-1996
Arpaç, Halit
Hür ve Kabul Edilmiş Masonlar Büyük Locası’nın büyük üstadı: 1980-1981
Arras Şapitri
18. yüzyılda Fransa’da kurulmuş olan bağımsız ve Stuartist nitelikli yüksek derece örgütlerinden biri.
Ars Quatuor Coronatorum
İngiltere’de masonik araştırmalar yapan dünya çapında ünlü Quatuar Coronati adlı locanın, her yıl bir kez çıkarılan yayımlarının genel adı.
Arslan ; Bak: Aslan
Arş Ruveyal ; Bak: Royal Arş
Arşın
Eskiden kullanılan bir uzunluk ölçüsü. (Yaklaşık 45 cm.)
Asa
Localarda tören işlerini yürüten görevlinin kullandığı değnek.
Asal Erdemler / Faziletler
Tüm erdemler arasında öncelikli olarak nitelenenler.
Asal Noktalar
Bir mason mabedinin belirli noktalarından her biri ya da yönleri.
Asamble
Operatif Masonluk döneminde, belli bir çevredeki tüm masonların katılmalarıyla oluşan bir tür genel kurul.
Ashmole, Elias
Masonluk tarihinde adından en çok söz edilmiş kişilerden biri; ünlü bir alşimist ve kabul edilmiş mason.
Asıl Sözcük ; Bak: Doğru Sözcük
Asil Üye
Bir locanın üye kütüğünde (matrikülünde) yer alan kişilerden her biri.
Asile , Asylum ; Bak: Barınak
Askerî Localar
18. ve 19. yüzyıllarda, bazı ülkelerde askerî birliklerde kurulmuş olan mason locaları.
Askı
Mason mabetlerinin bulunduğu bir lokalde, bir mason adayı hakkındaki bilgilerin ilan edildiği yer.
Aslan
Tarih boyunca hemen her toplumda “tüm hayvanların kralı” olarak nitelenmiş hayvan.
Astroloji
Uzay kütlelerinin konumlarını ve dünyaya göre yer değişimlerini izleyerek, bunların insanlar üzerindeki etkilerini inceleyen eski bilim dalı.
Astrolojik Dereceler
Bazı mason ritlerinde yer alıp, ritüelik kapsamı astroloji ile bağlantılı dereceler.
Astronomi
Uzay kütlelerinin geometrik ve fiziksel özellikleri ile, oluşum, devinim ve ilişkilerini inceleyen bilim dalı.
Asya İnisiye Şövalyeleri ve Kardeşleri
Almanya’daki kimi Rozkruacıların 1780 yılında kurduğu bir ezoterik örgüt.
Asyalı Kardeşler
Altın Rozkrua Kardeşleri adını taşıyan paramasonik kuruluştan doğmuş olan bir tür mason riti ya da sistemi.
Aşağı Loca (Mahfil)
Türk masonlarının, bir ara İstanbul’da Nuruziya Sokağı’nda bulunan lokali nitelemek üzere, kullanmış oldukları bir sözgelimi.
Aşağıdakiler
Türk Masonluğu 1966 yılında ikiye bölündükten sonra, Hür ve Kabul Edilmiş Masonlar Büyük Locası’na bağlı locaların üyelerini nitelemek üzere kullanılmış bir sözgelimi.
Aşılama
Sözlerin dolaylı bir yöntemle kullanılması, böylece inanç, görüş, eğilim ve benimseyişlerin oluşturulması, bunların değiştirilmesi ya da yerleştirilmesi.
Ataerkil Masonluk Kuramı
Masonluğun kökenini eski İbrani kaynaklarına bağlayan bir tasarım.
Atama
Bir görevlinin ondan daha yetkili bir kişinin buyrultusuyla görevlendirilmesi.
Ateizm
Tanrı’nın varlığını yadsıyan bir inançsal görüş.
Atelye ; Bak: Atölye
Ateş
Isıtıcı, ısındırıcı, yakıcı ve yok edici öğe.
«Ateş!»
Mason localarının agaplarında ve kardeş sofralarında, hep birlikte kadeh kaldırılması sırasında yapılan “seslenme”.
Ateş Düşünürleri
18. yüzyılda, gizemci nitelikli bir Masonluk sistemi oluşturmaya girişmiş olan kimi masonların kendilerine taktıkları ad.
Ateş İşareti
Masonluğun bazı ileri ve yüksek derecelerinde kullanılan bir ritüelik işaret.
Ateş Koruyucusu
Bazı masonik derecelerin ritüellerinde, ilgili dereceye yükseltilecek olan bir masonun bundan önceki ritüelik niteliklerinden biri.
Ateşleme
Mason localarının agaplarında ve kardeş sofralarında, hep birlikte geleneksel olarak kadeh kaldırılarak içki içilmesi yöntemi.
Athelstan
İngiltere’deki operatif masonları 926 yılında York kentinde bir araya getirerek, Masonluğun ilk yazılı yasasının düzenlenmesini sağladığı söylenen kral.
Atholl Masonları
18. yüzyılın ikinci yarısında İngiltere’de, “Eskiler” (Antients) olarak anılan büyük locanın üyeleri.
Atlantis
Tarih öncesi çağlarda, -denildiğine göre M.Ö. on bin yılı dolaylarında- bugünkü Batı Avrupa ile Atlas Okyanusu’nun kuzeyinde yer alan, sonradan bir büyük doğal afet sonucu göçmüş, varsayımsal bir eski kıta.
Atölye
1. İleri, yüksek ya da filozofik derecelerde çalışan bir masonik birim.
2. Böyle bir masonik birimin toplandığı yer.
Attis (Atys) Misterleri
Frigya mitolojisine dayanarak kurulmuş eski bir ezoterik öğreti.
Audi - Vide - Tace
Latince: “Dinle - Gör - Sus”.
Augustiniyenler ; Bak: Manastır
Aum
Sanskritçe’den alınma olup, bazı mason ritüellerinde kullanılan, anlamı üzerinde çeşitli spekülasyonlar yapılmış bir sözcük.
Aumont, Peter de
Tapınak Şövalyeleri Tarikatı’nın son büyük üstadı Jacques de Molay’ın, ölümünden kısa bir süre önce tüm yetkilerini aktarmış olduğu söylenen kişilerden biri.
Aut Vincere Aut Mori ; Bak: Vincere-Mori
A. U. T. O. S. A. G.
Ad Universi Terrarum Orbis Summi Architecti Gloriam (Lat.); “Evrenin Ulu Mimarı’nın Şanına”.
A. U. T. O. S. A. G. A. I.
Ad Universi Terrarum Orbis Summi Architecti Gloriam Ad Infinitum (Lat.); “Evrenin Ulu Mimarı’nın Şanına ve Sonsuzluğuna”.
A. U. T. O. S. A. G. I.
Ad Universi Terrarum Orbis Summi Architecti Gloriam Ingentis (Lat.); “Evrenin Ulu Mimarı’nın Sınırsız Şanına”.
Avadanlık
Belli bir tür işi yapmak için, işlevleri ayrı olan ama birlikte kullanılan alet takımı.
Masonlukta çeşitli simgesel anlamlar taşıyan aletleri nitelemek üzere geçer.
Avesta ; Bak: Zend-Avesta
Avinyon Aydınlanmışları Akademisi
1785 yılında Fransa’da kurulmuş hermetik nitelikli bir ezoterik örgüt.
Avinyon Aydınlanmışları Riti
1770 yılında Fransa’da kurulmuş 6 dereceli bir mason riti.
A. V. L.
Année de la Vrai Lumière (Fra.); “Gerçek Işığının Yılı”.
Avrupa Birlik Zinciri
1950’li yıllarda kimi Avrupalı masonların kurduğu ancak varlığı pek uzun süremeyen evrensel nitelikli bir örgüt.
Avrupa Masonluk Ortamı ; Bak: E.M.E.
Ay
Dünyanın uydusu.
Masonluğun simgesel derecelerinde çalışan bir locanın oturumlarını düzenlediği bir mabette ya da derecenin tablosu üzerinde yer alan önemli simgelerden biri.
Aydınlanma
1. Genel tanımı uyarınca; doğanın, insanın ve toplumun gerçeklerine ilişkin bilgiyle donanma.
2. Masonluğa özgü kısa tanımı uyarınca; gerekli bilgileri edinerek Masonluğun simgesel ışığından yararlanma.
Aydınlanmış Teozofistler Riti
Benedict Chastanier adlı bir masonun 1767 yılında İngiltere’de kurmuş olduğu 9 dereceli bir mason riti.
Aydınlanmışlar / Aydınlar ; Bak: İllumineler
Aydınlatma
Bir “aydınlanma töreni”ni (birinci derece inisyasyonunu) yönetme, böylece mason adaylarının Masonluktaki simgesel dil uyarınca ilk aydınlanmalarını sağlama.
Aydınlık
Karanlığın karşıtı. Akıl ile uyumlu bilimsel gerçekler ya da Masonluğun masonlara kazandırdığı bilgi ve erdemler.
Ayfer, Murat Özgen
Özgür Masonlar Büyük Locası’nın büyük üstadı: 2000-2004.
Aymon ; Bak: Aynon
Ayna
Görüntü yansıtıcı.
Aynon
Masonluğun eski el yazmalarından bazılarında ve çağımızda uygulanan kimi ritüellerde, Hiram Abif ile bağlantılı olmak üzere kullanılan bir ad.
Ayrılma ; Bak: İstifa
Ayrılmış Dereceler
Herhangi bir mason ritine ya da masonik otoriteye bağlı olmaksızın çalışan bağımsız yüksek dereceler.
Aziz Alban
Operatif Masonluğu İngiltere’ye getirmiş olduğu kabul edilen kişi.
Aziz Andre
İsa’nın 12 havarisinden biri.
Aziz Bernard
Sistersiyen Tarikatı’nın kurucusu.
Aziz Hasan Paşa
Şûrayı Alîyi Osmanî’nin âmir-i hâkim-i âzamı: 1909-1913
Aziz Yahya
Hıristiyanlığın iki önemli önderinin adı. Biri müjdeci (evangelist), diğeri vaftizci (baptist) olarak anılır.
Aziz Yahya Locası
18. yüzyılda, herhangi bir obediyansa bağlı olmayan loca.
Aziz Yahya Şövalyesi
Malta Şövalyesi’nin eski adı.
Aziz Yahya’nın Günü
Hıristiyanlıkta, bu dinin iki önemli azizine ithaf olarak benimsenen günler; 24 Haziran ve 25 Aralık.