Atatürk'ün Özdeyişleri -2

[ADAM]

ATATÜRK'ün “Özgürlük ve Uygarlık” Üzerine Görüşleri


Cumhuriyet, fazileti ahlâkıyyeye müstenit bir idaredir. Cumhuriyet fazilettir.

Hiçbir zaman hatırımızdan çıkmasın ki, Cumhuriyet, sizden fikri hür, vicdanı hür, irfanı hür nesiller ister.

Bence, bir millette şerefin, haysiyetin, namusun ve insanlığın vücut ve beka bulabilmesi mutlaka o milletin hürriyet ve istiklâline sahip olmasiyle kaimdir.

Biz Türkler, bütün tarihimiz boyunca hürriyet ve istiklâle timsal olmuş bir milletiz.

Hürriyet olmayan bir memlekette ölüm ve izmihlal vardır. Her terakkinin ve kurtuluşun anası hürriyettir.

Dünyanın beli başlı milletlerini esaretten kurtararak hâkimiyetlerine kavuşturan büyük fikir cereyanları; köhne müessesata ümit bağlayanların, çürümüş idare usullerinde reha (kurtuluş) kuvveti arayanların biaman düşmanıdır.

Fikirler cebrü şiddetle, top ve tüfekle asla öldürülemez.

Hassas bir millete karşı irtikâp edilen zalimane muamelelerin onu daha ziyade takviye ettiği mücerreptir (denenmiştir).

Heyeti içtimaiyede en yüksek hürriyetin, en âli müsavat ve adaletin temini ve istikrarı ve mahfuziyeti ancak ve ancak tam mânâsiyle hâkimiyeti milliyenin müesses bulunmasiyle kaimdir.

Hürriyeti gaspedilen bir millet ne kadar zengin ve müreffeh olursa olsun, mütemeddin (medenileşmiş) insaniyet nazarında bir uşaktan daha iyi bir muameleye lâyık değildir.

Terbiyedir ki bir milleti hür, müstakil, şanlı, âli bir heyeti içtimaiye halinde yaşatır veya bir milleti esaret ve sefalete terkeder.

Bir milletin ki terbiyei siyasiyesinde, terbiyei içtimaiyesinde, hubbu vatanperverisinde noksan vardır; öyle bir millet, hâkimiyetin lüzumlu derecede kuvvetle elinde tutamaz.

Nihayetsiz bir hürriyet kabili tasavvur değildir; hakların en büyüğü olan hakkı hayat bile mutlak değildir.

Dünyada her kavmin mevcudiyeti, kıymeti, hakkı hürriyet ve istiklâli malik olduğu ve yapacağı medenî eserlerle mütenasiptir.

Medenî eser vücuda getirmek kabiliyetinden mahrum olan kavimler, hürriyet ve istiklâllerinden tecrit olunmaya mahkûmdurlar.

Bugüne kadar istihsal eylediğimiz muvaffakiyetler, bize ancak terakki ve medeniyete doğru bir yol açmıştır. Bize ve ahvadımıza düşen vazife, bu yol üzerinde tereddütsüz ilerlemektir.

Kültür dediğimiz zaman, bir insan cemiyetinin devlet hayatında, iktisat hayatında yapabilecekleri şeylerin muhassalalarını kastediyoruz ki, medeniyet de bundan başka bir şey değildir.

Medeniyetin muvacehei kudret ve ulviyetinde, kurunu vustaî (eski çağlardan kalma) zihniyetlerle ve iptidaî hurafelerle yürümeğe çalışan milletler mahvolmağa veya hiç olmazsa esir ve zelil (horlanmış) yaşamağa mahkûmdurlar.

Medeniyetin emir ve talep ettiğini yapmak insan olmak için kâfidir.

İnsanları istediği gibi kullanan kuvvet, fikirlerdir. Ve bu fikirleri teşahhus ettirerek (canlandırarak) tamim eyleyen de insanlardır.

Hakikî inkılapçılar onlardır ki, terakki ve teceddüt (yenileşme) inkılabına sevketmek istedikleri insanların ruh ve vicdanlarındaki temayülü hakikiyeyi teneffüs etmesini bilirler.

İnkılabın hedefini kavramış olanlar daima onu muhafazaya muktedir olacaklardır.