Üç İstanbul

[ThomasReid]

Merhabalar,

Bugün unutulmuş bir romandan bahsedeceğim. Mithat Cemal Kuntay'ın Üç İstanbul isimli romanı Türk Edebiyatı'nın en iyi tarihsel romanlarından biridir. Fakat unutulmuş bir romandır. Anlatımındaki duruluk ve yazarın dili kullanma yeteneği takdire şayandır. Ne Ahmet Mithat Efendi gibi "halk için yazayım da nasıl olursa olsun sade yazayım" demiştir ne de kendinden önceki Servet-i Fünuncular gibi salon edebiyatı yapmıştır. Sadelik, ahenk ve akış dönemin romanlarına göre üst düzeydir

Kitabın başında karşımızda Abdülhamit istibdadı vardır. Adnan isimli bir genç Hukuk fakültesi bitirmek üzeredir. Annesi hastadır, yoksuldur ve bir siyasi bir Roman yazmaktadır. Aynı zamanda İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin gençlerinden biridir. Hepimiz kadar kanı kaynayan genç bir çapkındır. Osmanlı üst düzey bürokratların çocuklarına özel ders vermektedir. yazar bunları anlatırken, üst düzey Osmanlı bürokrasisinin ne kadar çürüdüğünü çok güzel resmeder. Yolsuzluk, keyif, sahte din bezirganları, abdestli altınlar... Herkes maddiyat için birbirini jurnallemektedir. Jurnalledikçe rütbe kazanmaktadır memurlar ve yalakalar.

Gel zaman git zaman, Adnan anayurdundan çıkmak zorunda kalır. Yurt dışında İttihat ve Terakki'nin üst düzey yöneticileri ile ilişkiler kurar. "bir lokma bir hırka" tarzında hayat süren, farklı farklı ülkelerde faaliyet gösteren erken dönem İTC  mensupları hakkında bilgi sahibi oluruz. Daha sonra 1908 devrimi gerçekleşir ve Adnan İstanbul'a döner. Artık kendi mesleği olan Avukatlığı icra etmeye başlar.  Üst-düzey yeni İTC bürokratları ile çok yakın ilişkileri vardır. Mesleğini icra ederken bir sürü dava alır ve çok zengin olur. Zaman geçer, İTC siyasette zemin kaybettikçe, daha farklı görevler üstlenmesi için arkadaşları ona nazırlık teklif eder. Fakat Adnan mesleğini icra etmek ister. Daha sonra Balkan ve Birinci Dünya Savaşı faciasından sonra tam bir sarsıntı geçirir. Sarsıntı hem maddi hem manevidir. Milli Mücadele başladığında Ankara'ya çağrılmayı bekler. Fakat Ankara'dan bir türlü ışık gelmez. Kendisi artık yaşlanmıştır. Eski arkadaşlarından ve yeni Cumhuriyet Bürokrasisinden uzaklaşmıştır. Küskün, yoksul ve onurlu bir insan olarak sessizce bu hayattan göçer.

Ben şahsen Adnan karakteriyle aynı siyasi görüşlere mensup değilim, fakat bir gerçektir ki, Üç İstanbul romanı bu toprakların tarihini anlatan mükemmel bir romandır.

Peki bu kitabın masonlukla ilişkisi nedir? Cevabı kitabı okuyacak olanlar versin diyorum ve burada ilk mesajımı noktalıyorum.
Sevgiler,