Hint Avrupa dil ailesi
Hint Avrupa dil ailesi iki büyük gruba ayrılır. Asya kolu ve Avrupa kolu... Bunlardan ayrı olarak Ermenice, Yunanca ve Arnavutça da bu dil ailesindendir. Eski Anadolu dilleri (Hititçe vb.) de Hint-Avrupa dillerindendir.
Avrupa kolunda başlıca 4 grup vardır:
İtalik grubu: İspanyolca, Portekizce, İtalyanca, Fransızca, Rumence...
Germen grubu: İngilizce, Almanca, İsveççe, Danca, Felemenkçe...
Slav grubu: Rusça, Bulgarca, Sırpça, Boşnakça, Lehçe...
Kelt grubu: İrlanda dili, Gal dili...
Asya kolu Hint grubu ve İran grubu olmak üzere ikiye ayrılır.
Hint kolunda Hindistan'da konuşulan bir çok dil vardır. Sansktirtçe de bu öbekte yer alır. İran kolunda Farsça, Kürtçe, Osetçe, Gorani gibi diller vardır. İrani dillerden Farsça, Kürtçe ve Zazaca'nın bazı sözcüklerini karşılaştıralım:
Türkçe Zazaca Kürtçe Farsça
göz çım çav çeşm
kaş buri bıru ebru
kol bazi bask bazu
isim name nav nam
yapmak kerdene kırın kerden
Hint Avrupa ailesinde bulunan dillerin aynı kökten gelmiş olmaları neredeyse kesin gibidir. Çeşitli karşılaştırmalar bunu net bir şekilde ortaya koymaktadır. İlk Hint Avrupa dilinin Kafkasya bölgesinde konuşulduğu sanılmaktadır. Doğu ve Batı öbeği olarak yaklaşık 5500 yıl önce ayrışmaya başladığı söylenmekle beraber başka görüşler de vardır.
Hint Avrupa dillerinden bazılarının sayılara verilen isimleri karşılaştıracak olursak hepsinin ortak yanını görebiliriz.
türkçe: bir iki üç dört beş altı
italyanca: uno due tre quattro cinque sei
ispanyolca: uno dos tres cuatro cinco seis
franszıca: un deux trois quatre cinq six
ingilizce: one two three four five six
almanca: eins zwei drei vier fünf sechs
yunanca: ena tio tria tesera pende eksi
sanskritçe: eka dva tri catur panca sas
kürtçe: yek du se çar penç şeş
farsça: yek du seh cahar panc şaş