Avram Noam Chomsky

[shemuel]

7 Aralık 1928'de Philadelphia/Pennslyvania'da doğdu. Rus göçmeni William Chomsky'nin oğludur. Babası İbranice öğretmeniydi, ve ortaçağ İbranice grameri üzerine hazırlanan bilimsel bir dergiyi çıkarmaktaydı. İlk eğitimini Philadephia'daki Oak Lane Country Day Okulu'nda ve Central Lisesi'nde aldı. 1940 ile 1945 yılları arasında New York Şehri'nin anarşist-sosyalist Yahudi entelektüel cemaatinin çalışmalarıyla haşır neşir oldu; ve Arap-Yahudi işbirliği için çalışmak üzere İsrail'e göç etmeyi planladı.

Eğitimine dil bilim, matematik ve felsefe çalışacağı Pennslyvania Üniversitesi'nde devam etti. 1945-50 yılları arasında Pennslyvania Üniversitesi öğrencisiydi ve dil bilimi öğrenimine başladı. Bu süre zarfında, Zellig Harris'in "Yapısal Dil Biliminin Yöntemi" adlı kitabının düzeltmeleri üzerine çalıştı, ve Harris'in siyaset üzerine görüşlerine karşı sempati duymaya başladı. Radikal-empirist bir felsefeci olan Nelson Goodman'ın öğrenciliğini de yaptı. 1951 yılında Goodman'ın Genç Araştırmacı Bursu önerisini kabul ederek Harvard Üniversitesi'ne gitti.

1953 yılında, Chomsky Avrupa'ya seyahat etti. Bu gezi sırasında, yapısal dil bilimini şekillendirme girişiminin işe yaramayacağına karar verdi, çünkü dil oldukça soyut doğuştan [edinilen] [ing. generative] bir olguydu. Bundan sonraki çalışmalarının bu olgunun modellenmesi ile ilgili olması gerektiğine karar vermişti. 1955 yılında Pennslyvania Üniversitesi'nden doktora derecesini aldı, ancak bu dereceyi elde etmesini sağlayan araştırmaların çoğunu 1951-55 yılları arasında Harvard Üniversitesi'nde gerçekleştirdi. Doktora derecesini almasından bu yana Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nde çalışmaktadır; şu anda Modern Diller ve Dil bilimi bölümündeki Ferrari P. Ward Başkanlığı görevinde bulunmaktadır. Noam, 24 Aralık 1949'da [şu anda Harvard Üniversitesi'nde profesör olan] Carol Schatz ile evlendi, ve iki çocukları vardır.

Noam ününü dil bilimi alanında kazandı. Dil bilimin bazı tarihsel ilkelerini İbranice uzmanı olan babası William'dan edinmiştir. Aslında, Yüksek Lisans derecesi için gerçekleştirdiği ilk araştırmaları konuşulmakta olan modern İbranice hakkındaydı. Pekçok başarısının arasında en ünlü olanı, modern mantığa ve matematiksel temellere olan ilgisinden kaynaklanan üretici dil bilgisi [ing. generative grammar] üzerine olan çalışmalarıdır. Bunun sonucunda, bunu [üretici dil bilgisi'ni] doğal dillerin tanımlamasına uygulamıştır. Öğrenci olarak, Noam Pennslyvania Üniversitesi Dil bilimi profesörü olan Zellig Harris'den oldukça etkilenmiştir. Zellis'in siyasi görüşlerine olan sempatisi, onu dil bilimi alanında yüksek lisans eğitimi görmeye yönlendirmiştir.


Noam her zaman siyaset ile ilgilenmiştir, ve onu dil bilimi alanına çeken şeyin siyaset olduğu söylenir. Sosyalizm ve anarşizme doğru olan siyasi eğilimi, kendi deyişiyle "radikal New York Yahudi cemaati"nden kaynaklanmaktadır. 1965'den beri ABD dış politikasının önde gelen eleştirmenlerinden birisi olmuştur. Amerika'nın Vietnam'a karışmasına karşı öne sürülen en önemli argümanlardan kabul edilen Amerikan Gücü ve Yeni Mandarinler makalelerinden oluşan kitabını yayınlamıştır.

Chomsky, akademik alanda saygı görmüş ve pekçok defa onurlandırılmıştır. Londra Üniversitesi ve Chicago Üniversitesi tarafından Onursal Doktorluk ile ödüllendirilen Chomsky, aynı zamanda dünyanın birçok yerinde konferanslara davet edilmiştir. 1967'de Berkeley'deki California Üniversitesi'nde Beckman Konferansını vermiştir. 1969'da ise Oxford Üniversitesi'nde John Locke Konferansını ve Londra Üniversitesi'nde de Sherman Anma Konferasını vermiştir.

[shemuel]

Bir toplum ne kadar özgür olursa güç kullanmak o kadar zorlaşır.

Entellektüellerin binlerce yıldır süregelen görevi insanları pasif itaatkar cahil ve güdümlü hale getirmektir.

Eşitlik olmadan demokrasi olmaz.

Demokrasi içindeki insanların oyuncu değil izleyici olduğu bir sistemdir.

Yönetim ne halkındır, ne halk tarafından yapılır, ne de halk içindir.

Halk özgürleştikçe korku ve propagandaya daha çok başvurulur.

Kanunları severim faydalıdırlar, ama uygulanmadıklarında işe yaramazlar.

Propaganda sanatı insanlara güçsüz, yalıtılmış, diğerlerinden kopmuş hissini vermekten ibarettir.

Alışılmış zihinsel düzenler değiştiğinde devrim patlak verir.

Her türlü otorite ve hiyerarşi sorgulanmalı ve bunların meşruiyeti ispatlanmalıdır... Meşruiyetini ispatlayamayan her türlü otorite gayrimeşrudur ve devrilmelidir.

Modern bir sanayi toplumunun görevi, şu anda teknik açıdan gerçekleştirilebilir olan bir şeye, yani gerçekten üretip yaratan, bizzat denetledikleri kurumlar içinde sınırlı hiyerarşik yapılarla, mümkünse hiyerarşiyi tamamen ortadan kaldırarak yaşamlarını özgürce sürdüren insanların özgür ve gönüllü katılımlarına dayanan bir topluma ulaşmaktır.

[shemuel]

Tam adı Avram Noam Chomsky olan, Rusya göçmeni Yahudi bir aileden gelen Amerikalı bilim adamı ve entellektüel.

Kendini anarşist/sosyalist olarak ifade eder ve ABD'nin ve dış politikasının en sıkı muhaliflerinden biri olarak tanınır. Uluslar arası saygınlığı olan bilim adamı, filoloji profösörü olmasına rağmen yazdığı politik ve güncel kitaplarıyla ünlenmiş, dünyanın bir çok ülkesinde konferanslar düzenlemiştir.

Einstein'den sonra en sevilesi ikinci Yahudi'dir.

Filmler
Manufacturing Consent: Noam Chomsky and the Media, Director: Mark Achbar and Peter Wintonick (1992)
Last Party 2000, Director: Rebecca Chaiklin and Donovan Leitch (2001)
Power and Terror: Noam Chomsky in Our Times, Director: John Junkerman (2002)
Distorted Morality — America's War On Terror?, Director: John Junkerman (2003)
Noam Chomsky: Rebel Without a Pause (TV), Director: Will Pascoe (2003)
The Corporation, Director: Jennifer Abbott and Mark Achbar (2003)
Peace, Propaganda & the Promised Land, Directors: Sut Jhally and Bathsheba Ratzkoff (2004)


Türkçeye Çevrilmiş Eserleri

Dil ve Zihin (2001), Ankara, Ayraç Yayınevi. (Language and Mind kitabının çevirisi)
Dil ve Sorumluluk (2002) , Ekin Yayınları. (Language and Responsibility kitabının çevirisi)
11 Eylül (2002), Om Yayınevi.
11 Eylül ve Sonrası Dünya Nereye Gidiyor? (2002), Aram Yayınları.
Amerikan Müdahaleciliği (2001), Aram Yayınları.
Batı'nın Yeni Standartları Kosova, Doğu Timor ve Dünyaya Hükmeden Yeni Kuşak (2002), Everest Yayınları
Demokrasi Gerçek ve Hayal (2001), Pınar Yayınları.
Demokratik İdeallerin Çöküşü (1997), Pınar Yayınları.
Dünya Düzeni: Eskisi Yenisi (2000), Metis Yayınları.
Düşük Yoğunluklu Demokrasi Yeni Dünya Düzeni ve Yeni Politik Güçler (1995), (Samir Amin, Andre Gunder Frank ile birlikte), Alan Yayıncılık
Halkın Sırtından Kazanç (2000), Om Yayınevi.
Kader Üçgeni (1993), İletişim Yayınevi.
Korsanlar ve İmparatorlar Gerçek Dünyada Uluslararası Terörizm (1991), Akademi Yayınları.
Medya Denetimi Immediast Bildirgesi (1995), Tümzamanlar Yayınları.
Medya Gerçeği (1999), Tümzamanlar Yayınları.
Medya Gerçeği (2002), Everest Yayınları.
Modern Çağda Entellektüellerin Rolü (1994), Pınar Yayınları.
Noam Chomsky Bir Muhalifin Yaşamı (2001), (Robert F. Barsky), Doğan Kitapçılık.
Noam Chomsky ile İki Saat (2003), (Denis Robert, Weronika Zarachowicz ), Plan B Yayınları
Sam Amca Ne İstiyor İkinci Dünya Savaşı'ndan Günümüze Amerikan Politikaları (2000), Minerva Yayınları.
Sömürgecilikten Küreselleşmeye Ütopya Yayınevi
Terörizm Efsanesi (1999),(Edward S. Herman, Gerry O'Sullivan, Alexander George ile birlikte) Ayraç Yayınevi.
Terörizm Kültürü (2002), Pınar Yayınları
Yeni Dünya Düzeninde Yalanlar ve Gerçekler (2000), Mavi Ada.
Yeni Dünya Düzeninde Yalanlar ve Gerçekler Sarmal Yayınevi.