Masonlukta Dereceler

[ADAM]

Bakalım bu konu başlığı altında nasıl sorular üretebiliriz.


Masonlukta  “derece” terimi ne anlamda kullanılıyor?

Masonluktaki çalışmaların, birbirini izleyen gelişim aşamaları vardır. Bilgi ve ilerleme yeteneğine dayanan bu aşamalardan her birine “derece” denmektedir.

Masonluktaki dereceler nelerdir?

İlk derece ÇIRAKLIK, ikinci derece KALFALIK aşamasıdır. Üçüncü dereceye geçen bir mason ÜSTAT olur. Bunların tümü “Simgesel Dereceler” olarak anılırlar. Bundan sonra gelen derecelere ise genel olarak “Yüksek Dereceler” denir.

Bir dereceden diğerine geçme süresi ne kadardır?

Bir masonun bulunduğu derecede geçirmesi gereken süre her mason kuruluşunda aynı değildir. Bununla birlikte, locasının toplantılarına düzenli olarak katılan bir mason için, her bir derecede yaklaşık bir yıl geçirilmesi gerektiği söylenebilir.

Bir mason tüm dereceleri almak zorunda mıdır?

İsteyen mason, yaşamı boyunca da "çırak" olarak kalabilir. Bu konuda zorlama yoktur. Fakat bir locada görev alabilmek için mutlaka üstat derecesinde bulunmak gerektiğinden, çoğu masonlar en azından bu dereceye kadar yükselir.

Simgesel dereceler ile yüksek dereceler genellikle birbirlerinden ayrı kurumlar olarak çalışır. (Bunun az sayıda istisnası vardır.) Üstat derecesindeki bir mason yüksek derecelere hiç geçmeyebilir. Çünkü yüksek derecelerde felsefi düzeyde sayılabilecek çalışma yapılır.

Bir mason, yüksek derecelerde çalışmaya başladıktan sonra da belli bir aşamayı kendisi için yeterli görüp o derecede kalabilir.

Yüksek dereceler bir masona ne kazandırır?

Daha üst derecede olan bir masonun, daha alt derecede bulunan bir masona oranla daha bilgili ve bir “gerçek mason” olma yolunda daha ileri bir aşamada olduğu benimsenir. Bu, herkes için böyle olmayabilir ama kuramsal olarak böyledir.

Aslında Masonlukta yükseldikçe bir masonun felsefi çalışmalar yaparak edindiği bilgi ve deneyimlerinden çok yükümlülükleri artar. Daha çok toplantıya katılmak, bireysel tutumunu da derecesine göre ayarlamak durumundadır.

Yöneticiler yüksek dereceli masonlar mıdır?

Bir locada ya da büyük locada görev alabilmek yani yönetici olabilmek için “üstat” olmak yeterlidir.

Yüksek dereceler ise apayrı bir olgudur; bir loca ya da büyük locada yönetsel görev alabilmek için ille de yüksek dereceli bir mason olmak gerekmez.

Masonluğun yüksek derecelerini kimler yönetir?

Dünya yüzünde Masonlukta uygulanmakta olan bir takım değişik sistemler vardır. Bunlardan her biri genelde birer “mason riti” olarak anılır. Her mason ritinin örgütlenme biçimi ve yönetim tarzı kendine özgüdür. Bununla birlikte, genellikle ritin en yüksek derecesindeki masonların oluşturduğu bir kurulun, ritin belli bir bölgedeki egemen yönetici organı olduğu söylenebilir.

Yüksek derecelerde seçim yok mudur?

Simgesel derecelerdeki locaların benzerleri yüksek derecelerde de vardır. Ancak bu aşamada bu birimler "loca" olarak değil "atölye", "şapitr", "konsey" gibi adlarla anılır. Bu birimlerin her biri kendi yöneticilerini kendisi seçer. Fakat bu seçim egemen yönetici organı etkilemez. Ancak bu yönetici organ da kendi üyeleri arasında yaptığı seçimle kendi görevlilerini belirler.


Şimdilik bu kadar... Bu konuyla bağlantılı başka soru var mı acaba?

[alcyone]

Bir dereceden diğerine geçme süresi ne kadardır?

Bir masonun bulunduğu derecede geçirmesi gereken süre her mason kuruluşunda aynı değildir. Bununla birlikte, locasının toplantılarına düzenli olarak katılan bir mason için, her bir derecede yaklaşık bir yıl geçirilmesi gerektiği söylenebilir.

Bir dereceden diğerine geçerken sunum veya çalışma (tez) yapılıyor mu, yapılıyorsa tüm locaya mı yapılıyor yoksa sadece yüksek derecelerde çalışan masonlara mı yapıyor?

Bir masonun yaklaşık olarak bir sene bir derecede kalması, o masonun bir üst dereceye geçmesine yeterli mi? Bunun için bir görüş alınıyor mu? Sadece zaman doldurarak derece ilerlemek doğru olur mu? Bunu yapanlara bir yaptırım uygulanıyor mu?

Sorularımı cevaplarsanız sevinirim.

Saygı ile.

[aashooter]

Bir ufak saptama yapayim dedim;

Masonluk'ta esas olan Mavi Loca olarak da adlandirilan simgesel ilk 3 derecedir. Bu baglamda "Yuksek Derecelerde" calisma yapan masonlar ile bu derecelerde calisma yapmayan masonlar arasinda bir ast-ust iliskisi yoktur.

Fakat Sn. Adam'in belirttigi gibi, Yuksek Derecelerde calisma yapan Masonlara, bu tur calismalara katilmayan Masonlara nazaran bilgi ve birikimlerinin fazla olmasi sebebi ile ayri bir saygi duyuldugu soylenebilir...

Sevgiler, saygilar,

aashooter

[ADAM]

Sayın aashooter, durumu gereği hep bulunduğu Karada'dan örnek veriyor, haklı sayılabilir; ben ise sadece Türiye'yi değil, geneli düşünmek isterim; istisnalar da vardır.

Bu genelde, simgesel derecelerdeki çalışmalar ile yüksek diyebileceğimiz derecelerdeki çalışmalar birbirinden ayrı olsa da, derecelerin artırılışı ya da derecelerde yükselme bakımından uygulama birbirine benzerdir.

Hepsinde ortak olan ilgili masonun derecesinin artırılmasına o derecede değil, daha üst bir derecede karar verilmesidir.  Örneğin 1. dereceden 2. dereceye geçecek bir mason ile ilgili bu karar 3. derecede verilir. Dolayısıyla 1. derecedeki bir mason gidip 3. derecede bir çalışma veremeyeceğine göre, şu iki yöntemden biri uygulanır:

a) Birinci derecede çalışmasını sözlü olarak verir; ayrıca bunun yazılısı da istenebilir; sonra 3. derecede yapılan inceleme/karar oturumunda bu çalışma göz önünde tutulur.

b) Derecesi üzerinde yaptığı çalışmayı yazılı olarak verir; bu çalışma üçüncü derece oturumunda incelenir ve karara bağlanır.

Bunların yanı sıra, özellikle yüksek dereceler için geçerli olmak üzere, bir masonun derecesinin yükseltilmesine kendisinden o derece üzerinde sözlü ya da yazılı bir çalışma yapması istenmeden de karar verilebilir.

Ayrıca, gene yüksek dereceler için geçerli olmak üzere,  bir derecede belli bir süre için bulunmak genel kural olarak geçerliğini sürdürse bile, kimi masonlar, aynı derecedeki diğer masonlardan farklı ve özel bireysel nitelikleri nedeniyle, süresi beklenmeden bir hatta birkaç üst dereceye geçirilebilir.

Bir masoınun derecesinde bir yıl süre ile kalması (süre bir yıl ise) kendi derecesinde yapılması söz konusu birkaç toplantıya katılıp, o derecenin ritüelik öğelerini sindirebilmesi içindir. Bu süre yeterlmi olabilir de olmayabilir de... Ancak derece sayısı çok olan ritlerde her bir derecede bir yıl çok uzun bir süre demektir. Exstrem bir örnek olarak Mizraim-Memfis Riti'ni alırsak, 90 kadar derecesi olan bu ritte bir masonun her bir derecede bir yııl geçirmesi elbette söz konusu olamaz.  Nitekim bu nedenle 33 derecesi olan Eski ve Kabul Edilmiş İskoç Riti gibi ritlerde, ritin her derecesinde ayrı bir ritüelik çalışma yapılmayıp,  bunların arasından seçmelerle ritüelik çalışmaların sadece belirlenmiş bazı derecelerde yapılması söz konusudur.

Dolayısıyla herhangi bir derecede sadece zaman doldurmak gibi bir durum genelde yoktur. Kaldı ki, kimi masonlar o zaman her ne kadar olursa olsun, ulaşmış bulundukları belli bir dereceden sonrasına geçemeyebilir.  Geçmek istemeyenler de olur; o ayrı. Bu bağlamda gene Eski ve Kabul Edilmiş İskoç Riti'ni örnek alırsak, 14., 18. ve 30. dereceler bu bakımdan durak noktalarıdır.   


 

 

[alcyone]

Peki yüksek derecelerde çalışma yapılırken bir üst dereceye geçişte yine mavi locada olduğu gibi bir çalışma (tez) yapılıyor mu?

Yapılıyorsa bunun sunumu tüm locaya mı oluyor ve bu sunumun ve çalışmanın yeterli olup olmadığına kim karar veriyor?

Saygı ile.

[ADAM]

Bu sorunun yanıtını önceki açıklamada yeterince vermemiş miydim?

Bu bağlamda simgesel derecelerle yüksek dereceler arasında pek önemli bir fark yok. Ancak orada şöyle bir fark söz konusu olur: Eğer atölye ya da birim ayırımı varsa, ilgili atölye ya da birim kendi içindeki kararlarını kendi uygulamakta olduğu en üst derecede verir. Böyle bir ayırım yoksa zaten sorun yok ve tüm kararlar en üst organda veriliyor demektir. Bu ayırım ya da aşamalara bölünüm durumunda, bir atölye ya da birimden bir sonrakine geçişte, karar bir sonrakinin en üst derecesinde verilir. Ancak bu bağlamda bu geçişin kararını ritin egemen ya da yetkili organı da vermekta olabilir. Bütün bunlar örgütün genişliğine bağladır ve kendi iç tüzük ya da yönetmeliklerinde nasıl bir yöntemin uygulanacağı belirlenmiştir.

Tüm bu anlattıklarım dereceleri bir silsile biçiminde olan ritler için geçerlidir. Bir de İngilez masonluğu Sistemi'nde olduğu gibi birbirinden ayrı üst derece kolları biçiminde çalışmalar vardır. Onlarda ise her kol kendi kararını kendi çercçevesi içinde verir ve uygular.

Yeterince açık olabildi mi acaba?



 

[alcyone]

Bu sorunun yanıtını önceki açıklamada yeterince vermemiş miydim?

Bu bağlamda simgesel derecelerle yüksek dereceler arasında pek önemli bir fark yok. Ancak orada şöyle bir fark söz konusu olur: Eğer atölye ya da birim ayırımı varsa, ilgili atölye ya da birim kendi içindeki kararlarını kendi uygulamakta olduğu en üst derecede verir. Böyle bir ayırım yoksa zaten sorun yok ve tüm kararlar en üst organda veriliyor demektir. Bu ayırım ya da aşamalara bölünüm durumunda, bir atölye ya da birimden bir sonrakine geçişte, karar bir sonrakinin en üst derecesinde verilir. Ancak bu bağlamda bu geçişin kararını ritin egemen ya da yetkili organı da vermekta olabilir. Bütün bunlar örgütün genişliğine bağladır ve kendi iç tüzük ya da yönetmeliklerinde nasıl bir yöntemin uygulanacağı belirlenmiştir.

Tüm bu anlattıklarım dereceleri bir silsile biçiminde olan ritler için geçerlidir. Bir de İngilez masonluğu Sistemi'nde olduğu gibi birbirinden ayrı üst derece kolları biçiminde çalışmalar vardır. Onlarda ise her kol kendi kararını kendi çercçevesi içinde verir ve uygular.

Yeterince açık olabildi mi acaba?

Sayın Adam,

Detaylı açıklamanız için teşekkür ederim.

[Isis]

Sn ADAM demis ki

. Exstrem bir örnek olarak Mizraim-Memfis Riti'ni alırsak, 90 kadar derecesi olan bu ritte bir masonun her bir derecede bir yııl geçirmesi elbette söz konusu olamaz.  

 

Buradan anladigim kadariyla yeryuzundeki butun Mason localarinda ISkoc Riti haric, dereceler muhtelif gosterebiliyor.

Ilaveten, bugun bir Masonla sohbet ettik, 1981'de tekris olmus. Kendisinin samimiyetine guvenerek 33 dereceye gelip gelmedigini sordum. O da bana cevaben henuz gelmedigini,  zaten Masonlukta derecelerin 32.yi gecmedigini cunku bu Hz Isa'nin carmiha gerildigi yas oldugunu belirtti.  Ben bildigim kadariyla Iskoc Ritinde derecelerin 33'e kadar oldugunu ve Masonlarin anayasasina gore kadinlarin Mason olamayacagini okudugumu soyledim. O da bana "kadinlara gore Mason localari elbette var ancak belli bir dereceye kadar yukselebilirler ve ayrica biraderlerle rituel esnasinda ayni locada bulunmazlar" dedi. Sanirim duzensiz bir Masondu.


Iskoc Ritindeki derecelerin sayisi 33'e kadardir diye bir de ben sormus olayim. Nicin 34 veya 35 yoktur?33'un mitolojik ve felsefi bir aciklamasi var midir acaba?

[Mustafa Kemal]

Sn. Isis,

Rit ve derece kelimelerini biraz karıştırmışsınız.

Rit, en özet haliyle: İzlenen Masonik Yöntem olarak anlatılabilir. Sembolik dereceler denilen ilk 3 dereceden sonra devam eden bir yoldur.

Her Ritte kendi anlayışına göre değişebilen sayıda derece bulunur. Türkiye'de faaliyet gösteren sadece tek bir Rit vardır, Eski ve Kabul Eddilmiş Skoç Riti. 33 derecedir. 4-32 arası dereceler çalışarak alınır, 33. derece bir nevi onursal derece gibi kabul edilebilir.

Dünya üzerinde çeşitli Ritler bulunur. Derece sayıları değişir. 9 ile 99 arasında değişir. Forumda bu ritleri anlatan yazılar mevcut.

Saygılarımla.

[Isis]

Sn. Isis,

Rit ve derece kelimelerini biraz karıştırmışsınız.

Rit, en özet haliyle: İzlenen Masonik Yöntem olarak anlatılabilir. Sembolik dereceler denilen ilk 3 dereceden sonra devam eden bir yoldur.

Her Ritte kendi anlayışına göre değişebilen sayıda derece bulunur. Türkiye'de faaliyet gösteren sadece tek bir Rit vardır, Eski ve Kabul Eddilmiş Skoç Riti. 33 derecedir. 4-32 arası dereceler çalışarak alınır, 33. derece bir nevi onursal derece gibi kabul edilebilir.

Dünya üzerinde çeşitli Ritler bulunur. Derece sayıları değişir. 9 ile 99 arasında değişir. Forumda bu ritleri anlatan yazılar mevcut.

Saygılarımla.

Farkeder etmez degistirdim, bugunlerde kafam haddinden fazla yogun oldugu icin terimler havada ucusuyor.