Masonluktaki DÜZEN kavramı üzerinde uzun boylu bir açıklama serisi yazmıştım. Bu albette forumda basit bir aramayla bulunur. Zaten pek eskiden de değildi.
Bir özetleme yaparsak şunu diyebiliriz: Dünya yüzündeki mason kuruluşlarının DÜZEN kavramının tanımı üzerinde farklı tutumları var; bu nedenle kimilerine göre düzenli olanlar ötekilere göre düzensiz sayılıyor.
Bu işin dünya çapında belli bir otoritesi var mı? İngiltere Birleşik büyük Locası öteden beri o otoritenin kendisi olduğu iddiasında. Tipik İngilizvari tutum. Bunu elbette bu kadarlma da bırakmayarak, zamanında uluslararası ekonomik politikanın ve bir de çekişme ve çatışmaların en elverişli olduğu bir dönemde başta ABD büyük locaları olmak üzere birçoğunun onayını almış; kimisine de baskıyla kubul ettirmiş. Dolayısıyla ta o zamandan yani 1920'li yıllardan bu yana (bu arada elbette bir de 1929 tanıma koşulları ve onun ekleri olan 1932 ve 1938 bildirgeleri var) Anglosakson Masonluğu olarak anılan topluluğu oluşturmuş. Dünyanın en geniş mason nüfusu (yaklaşık dörtte üçü) bu topluluk içinde yer alıyor. Buna elbette hiçbir diyecek yok. Ancak Masonluk işte o büyük toplulukla bitmiyor. Bir de azınlık durumunda olanlar var. Çoğnluğun hep ve her bakımdan haklı olduğu, çoğunluğun istemlerine ille de uyulması zorunluğu Masonluk gibi bir kurumda benimsenebilir mi?
Sayın Asli elbette haklı. Anglosakson Masonluğu topluluğu çerçevesinde "düzenli" bsayılabilmek için ille de İngiltere Birleşik Büyük Locası'nın doğrudan onayı gerekmez. Zaten İngiltere Birleşik Büyük Locası'nın düzenli saydığı birtakım mason örgütlerinin öteki büyük localarca da düzenli olarak benimsenmesi zorunluluğu da yok; örneğin ABD'ndeki Prince Hall Büyük locaları böyle. Fakat konuyu Türkiye gibi bir ülke açısından alacak olursak, iş dönüp dolaşıp İngiltere Birleşik Büyük Locası'na bağlanıyor. Öyle olmasıydı, Türkiye Hür ve Kabul Edilmiş Masonları Büyük Locası ille de İngiltere Birleşik Büyük Locası tarafından tanınabilmek için 1968-1969 yıllarında olağanüstü bir çaba ortaya sermezdi.
Özetle, bence bu işte Masonluğun ilkeleriyle davranılmasından çok uluslararası ekonomik politikaların dümen suyunda gidilmiş ve gidilmesine devam ediliyor.
İngiltere Birleşik Büyük Locası, kendi uygun gördüğü kuralları ve yöntemleri "Masonluğun gelenekleri" diye lanse etmiş. Ardından bir de Landmarklardan söz eder. (Onları da heyli uzun boylu irdelemiştim bu forumda.) Geçiniz!... İngiltere Birleşik Büyük Locası Masonluğun Landmarklarının neler olduğuna ilişkin gıdım açıklama yapmış değil Masonluğun tüm tarihçesi boyunca. Dolayısıyla o tutumun doğruluğuna ve geçerliliğine ancak o tutumu gözü kapalı destekleyenler ile Masonluğun tarihini ve ayrıntılarını çok iyi bilmeyenler kanabilir.
Zaten öyle oluyor.
Sevgiler.