Kandil geceleri
İslam toplumuna sosyolojik kültür aracılığıyla yerleşmiş,ancak dini vechibe olarak kabul gören sözde kutsal beş tane gece/ gün vardır.
Bunlar;
Mevlid,regaip,miraç,beraat ve kadir gecesi olarak,yüzyıllardır anıla gelmiştir.
Kutsallığa atfedilen bu günlerden sadece Kadir gecesi,Kuran'da geçer ve Kuran'ın indirildiği gecedir.Burada da,hemfikir olmayan zümreler vardır.Çünkü;blindiği gibi Kuran'ın, ayet ayet indirilmesi seneler almıştır.Bazı kesimler,o gizli gecede yapılan duaların neticesinde,kimilerine kendilerine has Kuran indirildiğini,o ışığı görenlerin de kadir gecesinin o gün başladığını savunmuşlardır.
Diğer gecelerle ilgili Kuran'da, belirgin hiçbir ayet yoktur.Nitekim,anlamları da biraz gariptir.
Mevlid kandili,peygamberin doğum günü olarak bilinir;ama,peygamberin doğum yılında bile itilaf vardır.Keza,1500 yıl önce doğmuş birisinin doğum gününü kestirebilmek kolay değildir.
Regaip kandili dahada ilginçtir ki;bazı kesimler iki kutsal gecenin kesiştiği gün olarak tanımlasalar da,bazılarıda,peygamberin ana rahmine düştüğü günün bu güne denk olduğunu savunurlar.
Bunun nasıl hesaplanabileceğinin yorumunu sizlere bırakıyorum.
Miraç kandili gecesi ise bilindiği gibi,peygamberin Allah'ın huzuruna yükseldiği gündür.Önce mescid-i aksa ya oradan da Tanrının huzuruna...
Kuran'da tarihi bahsedilmeyen bugün,sözde hadis kaynaklı olarak sokuşturulmuştur.Kadir gecesi hariç,diğer günlerde olduğu gibi...
Beraat kandili gecesi,adından anlaşılacağı gibi beraat gecesidir.Yani,o gece yaptığınız ibadetler nisbetinde günahlarınız affolacaktır.Bu anlayış düpedüz Tanrı'ya hakarettir.Tanrı'nın adına söz verenler,bu sözüde peygamberin sırtına yüklemişlerdir.Bu gece için söylendiği gibi,hepimizin sık,sık duyduyğu bir iddia,okunacak ayetlerle ilgilidir.Falanca ayeti,şukadar defa okuyanın günahları af olunur vb gibi...
Sözde Tarı tektir;ama onun adına konuşan binlerce insan,o insanlara inanan milyonlarca cahilin var olduğunu savunmak mümkündür.
Bu arada "Kandil"terimi,Osmanlı imparatorluğu zamanında ll.Selim'in özel günlerde camilerde kandil yakılması talimatını vermesi üzerine gelenekselleşmiş bir deyimdir.Ondan önce bu sözde özel günler, kandil olarak nitelendirilmemiştir.Yani,bu deyimden bir ışık falan çıkarmaya çalışmayalım,boşuna olur...
Nitekim,kandil deyimi de latinceden arapçaya oradan da dilimize geçmiştir.
Şimdilik bukadar !...
Saygılarımla