Masonlar.org - Harici Forumu

 

Gönderen Konu: FRANZ ROSENZWEIG  (Okunma sayısı 1848 defa)

0 Üye ve 1 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

Kasım 03, 2007, 09:59:03 ös
  • Uzman Uye
  • ****
  • İleti: 3120
  • Cinsiyet: Bay

1886 yılında Almanya’nın Kassel kentinde doğan Franz Rosenzweig İbranice öğrenimi görür. Sırasıyla Gottingen, Münih ve Freiburg üniversitelerinde tıp ve daha sonra Berlin ve Freiburg Üniversitelerinde felsefe, teoloji, sanat, edebiyat ve klasik dil eğitimi alır. 1912’de Hegel’in politik teorisi üzerine yazdığı tezi tamamlar. Orduda görev aldıktan sonra Rosenzweig, Leipzig üniversitesinde hukuk bilimi eğitimi görür. Büyük bayramlarda ortodoks bir cemaatte katıldığı bir sinagog töreni ardından İbrani metinleri çalışmaya başlar , Yahudi ve Hıristiyan teolojileri hakkında çağdaş yorumlar yapar.

Daha sonra Rosenzweig Alman ordusuna gönüllü katılarak Berlin, Fransa, Balkanlar ve yakın Varşova’da hizmet verir. Bu dönemde ‘Zaman Geldi’ adlı kitabını yazar. Yahudi eğitiminin geliştirilmesi gerektiğini anlatan kitap, Alman Yahudi felsefecisi Hermann Cohen’e hitaben yazılır. Ayrıca, Schelling’in Alman idealizmini bileşim bir sistemi akındaki tezini de yayımlar. 1918’de Leipzig ve Belgrade hastanelerinde kalırken , sistematik dini felsefesini oluşturur ve kitabı ‘The Stars of redemption’ ( Kurtuluşun Yıldızları) nı yazar. Eve döndüğünde Rosenzweig kendini, Frankfurt’ta Yahudileri tekrar inançlarına bağlamayı hedefleyen ‘Freires Jüdisches Lehrhaus’ adlı enstitün kurulmasına adar. Burada martin Buber, Erich fromm, Leo Strauss , Walter Birnbaum, Gershom Scholem, Ernst Simon ve Leo Baeck gibi kişilerle çalışır. 1921’de Rosenzweig kısmi felç geçirse de yazmaya devam eder. Hayatının son yılında ‘The Star of Redemption’ın ikinci baskısını hazırlar. 1929’da amansız bir hastalıktan ölür.

Bu çalışmasında Rosenzweig teolojinin felsefe ile nasıl kesiştiğini araştırır. Ona göre, Tanrı insanlarla vahiy süreci ile karşı karşıya gelir. Açıklanan, Tanrı varlığıdır ve ilahi aşk yoluyla Tanrı’nın yarattıklarına karşılık olarak Tanrı’yı sevmeleri emredilir. Bu görüşü savunurken Rosenzweig, bireylere yöneltilen emirlerle insanlığa verilmiş yasalar arasında bir ayrım yapar. Vahiy, yasalardan ziyade emirlerde kendini gösterir. Tanrı ile insanlar arasındaki ilişki , bireyleri dünyaya bağlayan yaratılış ile desteklenir. Rosenzweig, Yaratılışın bütün yaratıkların Tanrı’nın gücüne tabii olduğu gösterir. Üçüncü bir ilişki de, insanları dünyaya bağlayan kurtuluş yoluyla sağlanır. Rosenzweig’e göre, kurtuluş yoluyla , Tanrı’nın komşunu sev emri ile, yalnızlıktan kurtulmak mümkündür. Tarih boyunca, kurtuluş, dünyada iyilik ve sevgi yoluyla kendini göstermiş, dünya, insan ve Tanrı arasında birlik ve uyumu sağlamıştır. Bu üç tema, vahiy, yaradılış ve kurtuluş, Tanrı’nın kozmik restorasyonun esas yönlerini teşkil eder.

Rosenzweig, Yahudilik ve Hıristiyanlık arasındaki ilişkiyi de inceler. Bir Yahudi olarak Rosenzweig Hıristiyanlığa tarafsız gözlerle bakabileceğine inanır. Ancak Hıristiyanlar Yahudilere karşı, misyoner hevesleri nedeniyle aynı derecede objektif olamazlar. Yine de Rosenzweig, modern çağın her iki dini topluluğa da anlayış yolunda büyük fırsatlar doğurduğunu düşünür.Bu durumda, Yahudi inancının doğasını açıklamaya girişir. Ancak bunun kolay bir konu olmadığının farkındadır:

Yazdığım şeyleri, size güçlü bir şekilde açıklayamadığımı fark ettim. Çünkü size Yahudiliği içeriden biri olarak göstermek zorundayım. Tıpkı sizin de bir yabancı olan bana anlatmanız gibi... Bunu siz yapamayacağınız gibi ben de yapamıyorum. Hıristiyanlığın ruhu ifadelerinde yatarken, Yahudilik dış dünyaya sadece katı, koruyucu kabuğunu gösterir. Sadece içeridekiler ruhundan söz edebilir. (Rosenzweig, 1935, 688).

Bu zorluklara rağmen Rosenzweig iki geleneği karşılaştırmaya isteklidir. Bu inançların diğer dinlerde olmayan özel bir statüye sahip olduklarını düşünür. Ona göre putperestliğin, İlahi olana yaklaşımı geçersizdir, öte yandan Yahudilik ve Hıristiyanlık Tanrı, vahiy, dua ve son kurtuluş gibi kavramları paylaşır. Bu sonsuz gerçeklikler ortak noktalarını oluşturur. Rosenzweig bu ortak temeli sembolik olarak , İsrael’i yıldızlar, Hırsityanlığı ise ışınlar olarak göstererek açıklar:

Gerçek, bütün gerçek, ne onlara ne de bize aittir. Bu hepimizin içinde, bu nedenle bunu görmek istiyorsak ilk başta içimize bakmalıyız. Böylece yıldızı görecek ama ışımalarını göremeyeceğiz. Bütün gerçeği idrak edebilmek için insan sadece ışığı değil, aydınlattıklarını da görmelidir. Öte yandan onlar, sonsuza kadar ışığı değil, sadece aydınlatılmış şeyleri göreceklerdir. (Rosenzweig, 1930, vol III, 200).

Bu görüşe göre, gerçek sadece bölünmüş biçimde ortaya çıkar: Yahudi yolu ve Hıristiyan yolu. Ancak Tanrı önüne bu bütündür. Rosenzweig’e göre, Yahudilik ile Hıristiyanlığın rolü, merkezde yanan ve etrafına ışık saçan bir yıldızla sembolize edilebilir. Yahudiliğin kendi kendini içine çekmesi yanan çekirdekle temsil edilirken , Hıristiyanlığın dünyeviliği yıldızın merkezinden çıkan ışınlarla temsil edilir. Bu imgeyi takip ederek yanan yıldızın ışınlara gereksinimi yoktur- ışıma sürecinde ışınlar engellense de yanma devam eder. Ancak ışınlar yıldızın çekirdeğinin sürekli yanması sonucu ortaya çıkar. Dolayısıyla Hıristiyanlık Yahudiliğe bağımlıdır, ama bunun tersi geçerli değildir. Bu görüşe göre Hıristiyanlık Yahudi geleneğine üstün gelmez. Yahudilik, Hıristiyan inancını beslemeye devam etmelidir.

Bu astronomik imgeleri Rosenzweig bu iki farklı inancın Tanrı’nın sonsuz planındaki rollerini anlatmak için kullanır. Rosenzweig Yaradılışın Tanrı’nın insanlarla ilişkisi olarak ortaya konulduğunu ve kurtuluşun da Tanrı’yla ilgili insanlar ve Tanrı’yla ilgili dünya için son uzlaşma olduğunu iddia eder. Bu son aşama , her şeyin Tanrı ile doğrudan ilişki kurması ile sonuçlanacaktır. Bu süreçte Yahudiler ve Hıristiyanlar kendi farklı geleneklerine sıkı sıkıya bağlanacaklardır. Rosenzweig’e göre Yahudilik Tanrı, insanlık ve dünya arasındaki temel ilişkiyi oluşturur. Öte yandan Hıristiyanlık ilahi olanla açılana ilişkiye tüm ulusları katma işlevi vardır. Kendine has doğası nedeniyle Yahudilik bu kurtuluşa giden işlevi gösterememektedir. Bunu yapsa, Tanrı ile olan yoğun ilişkiden kopabilir. Dolayısıyla Yahudiler son kurtuluş için, Hıristiyanlığın evrensel ruhbanlığını bilmelidir.

Rosenzweig’e göre, Yahudi kimliği doğuma bağlıdır ve anlaşmaya bağlı yükümlülükleri de beraberinde getirir. Ancak Hıristiyan doğumla Hıristiyan olmaz, belirli inanç biçimlerini kabul ederek olur. Bu tip bir kişisel adanma Yahudiler için gereklidir: “Bizler Hıristiyanların da günün birinde deneyimleyebilecekleri bir deneyim yaşıyoruz... Buna doğumuzdan itibaren sahibiz ve doğum yoluyla kanımıza geçer. Bu deneyimin öncesi ta doğumuza, insanlarımızın eski dönemlerine kadar gider’ (Rosenzweig, 1935, 356). Yasalar da Tanrı ile kurulan bu özel ilişki içinde doğduğundan , Rosenzweig bir Yahudinin kesinlikle Hıristiyanlığa geçemeyeceğini söyler.

Rosenzweig’in Hıristiyan inancını olumlu olarak değerlendirmesine rağmen Enkernasyon doktrinini eleştirir. Tanrı’nın toprağına giden yol Hıristiyanlara göre ikiye ayrılmıştır- Yahudiler için anlaşılmaz olan ama Hıristiyan hayatının temelini oluşturan bir ikiliktir bu.

Rosenzweig’e göre böyle bir şey kabul edilemez. Günlerin sonunda Hıristiyan bu tip fikirlerin geçerli olmadığını görecek ve bütün insanlar Yahudiler’in tanrı doktrinini kabul edeceklerdir . Böylelikle Yahudiler’in Tanrısının tarihin Kralı olduğu evrensel olarak kabul edilecektir. Yahudi insanların şimdiki durumu budur ama zamanı gelince bu evrensel bir gerçek haline gelecektir. Dolayısıyla, Rosenzweig bütün gerçeğin ne Yahudilere ne de Hıristiyanlara ait olduğunu düşünse de, insanlık dinin nihai biçiminin Yahudilik olduğuna dair klasik görüşü takip eder. Rosenzweig’in teolojinse göre Hıristiyan inancı , tün insanlık için evrensel bir Yahudilik biçimine yönlendirilecektir.



Referanslar / Rosenzweig’in Esas Yazıları

Franz Rosenzweig, Der Stern der Erlösung, Heidelberg, 1930

Franz Rosenzweig, Briese, Berlin, 1935



Daha Fazla Bilgi İçin:

J.B. Agus, Modern Philoshophies of Judaism, New York, 1941

S. H Bergman, Faith and Reason, New York, 1963

E. Freund, Franz Rosenzweig’s Philsohopy of Existance, The hague, 1979

N Glatzer , Franz Rosenzweig: His Life and Thought, New York, 1953

S. Schwarzchild. Franz Rosenzweig Guide of the Reversionists, Londra, 1960


 

Benzer Konular

  Konu / Başlatan Yanıt Son Gönderilen:
Leo - Franz

Başlatan Leo - Franz Uyeler

2 Yanıt
3128 Gösterim
Son Gönderilen: Şubat 11, 2011, 04:30:45 ös
Gönderen: Leo - Franz
0 Yanıt
2522 Gösterim
Son Gönderilen: Şubat 27, 2011, 07:58:25 öö
Gönderen: ozkann
0 Yanıt
2271 Gösterim
Son Gönderilen: Şubat 27, 2011, 11:42:13 öö
Gönderen: ozkann
0 Yanıt
2379 Gösterim
Son Gönderilen: Şubat 27, 2011, 12:23:42 ös
Gönderen: ozkann
1 Yanıt
3801 Gösterim
Son Gönderilen: Mayıs 15, 2011, 01:25:23 öö
Gönderen: shakespeare
0 Yanıt
2228 Gösterim
Son Gönderilen: Nisan 24, 2012, 02:43:16 ös
Gönderen: zarathustra
2 Yanıt
2548 Gösterim
Son Gönderilen: Nisan 20, 2016, 11:58:43 öö
Gönderen: Birisi