Bir üyemiz bana hep Masonluk ile ilgili konularda dolaştığımı anımsatarak, biraz da farklı konulara özellikle “Ezoterizm” başlığına bakmamı önerdi.
Peki!
İlk karşıma gelen konu başlığı bu oldu. Yazılmış olanlardan bağımsız, kendi genel deyişimi belirteyim.
Önce şu “Ezoterizm” sözünün biraz yadırgandığını söylemekle başlayayım. Bir sıfat olarak “ezoterik” denilince yadırganmıyor; bunun tam Türkçe karşılığı olan “içrek” ise dilimize yeterince yerleşememiş durumda. Yadırganan, sonundaki “izm”. Dilimizde bu takı hemen bir doktrini çağrıştırır; yadırganması da bundan. Ancak Batı dillerinden dönüştürme olup sonu izm ile biten daha birçok terim var. En basiti masonlarca çok kullanılır: Sembolizm. Gerçi ben bireysel olarak “Simgecilik” terimini yeğlerim ama Ezoterizm yerine “İçrekçilik” dediğim zaman beni anlayan pek az çıkar. Gerçi “ezoterik” sıfatını toplumumuzda kaç kişi biliyor, kaç kişi anlıyor, o da ayrı bir sorun. Hemen ezoterik = gizli deyip geçiverirler. Hayır efendim, değil. Öyle olsaydı, bu terime gerek duyulmazdı.
Yadırgayanları rahatlatmak için belki “Ezoterik Sistem” terimini kullanmak gerek. Nitekim bu terimi kullananlar da var. Kimileri “Ezoterik Dizge” diyor. Tamam, ben Türkçeci olduğumu söylüyorum ama “sistem” sözcüğünün yerine “dizge” sözcüğünü tam oturtamıyorum çünkü bu bir sıraya dizmeyi çağrıştırıyor. Örneğin Masonluk gibi ezoterik bir kurumdaki derece dizgesinden söz edebilirsiniz. Fakat işin içine ezoterikliğin diğer öğeleri de girince ben buna dizge diyemiyorum; benim zihnimde o çağrışımı yaratmıyor. Dilim ve düşüncem tam uyuşmuyor o zaman.
Kimi zaman bir terim karşıtıyla birlikte gösterildiğinde çok daha iyi kavranır.
İçrekin karşıtı dışrak. Anlaşılıyor, sözlüklerde de var ama kullanılan bir sıfat değil. Neden? çünkü toplumdaki olgu zaten öyle, buna gerek yok da ondan. Ezoterikin karşıtı ekzoterik ya da egzoterik. Bu da dilimizde yine aynı nedenle yok olan bir terim. Batı dillerinde bize oranla az biraz daha çok kullanım alanı bulmuştur; ezoterik denilince neden söz edildiği daha iyi anlaşılır olduğu için olsa gerek.
Bu forumun üyelerinin çoğu ezoterizmin ne olduğunu ve ne olmadığını çok iyi bilir. Dolayısıyla benim yukarıda anlatmış olduklarım da, bireysel yeğlemelerim dışında sadece bir yineleme olsa gerek. Şimdi düşünüyorum: «Acaba bu konuya devam edeyim mi? Bu bir yarar sağlar mı?»
Burada bırakacağım. Devam etmemi isteyen bir üyemiz varsa belirtsin lütfen. Tek bir kişinin istemesi bile devam etmeye yeter.
Sevgilerle,
ADAM