Simgeler Masonluğu sırlarla örtülü kılmıyor mu?

[ADAM]

Somut birer nesne ya da şekil biçimindeki simgeler ile simgesel terimlerin kullanımı yalnızca Masonluğa özgü bir uygulama değildir. Başka çeşitli kurumları bir yana bırakalım; güncel yaşam sırasında birçok simge ve birçok simgesel terimle karşılaşır, bunları kullanır, bunlardan yararlanırız. Örneğin her bir trafik işareti aslında simgedir. Dilimizdeki deyimlerden çoğu birer simgesel terim sayılır. Kaldı ki, Masonluktaki simgelerin herhangi bir gizli yanı da yoktur; bunların anlamlandırılışı bile gizli tutulmaz. Hatta Masonlukta kullanılan birçok simge güncel yaşamda da yer alır. Masonluk çoğu simgelerini kendi başına yaratmamış, bunları öteden beri toplumlarda kullanılanlar arasından seçerek almıştır. Bazılarını kendi öğretisine göre uyarlamıştır. Çünkü Masonluk, ezoterik nitelikli bir kurum olmakla birlikte, toplum yaşamından soyutlanmış, kendi içine kapanmış değildir.

İş simgelerin anlamlarına gelince, «Herkes simgeleri istediği gibi yorumlayabilir mi?» diye sorulabilir. Buna şöyle bir yanıt vereyim:

Özgür düşünce sahibi herkes, her simgeyi dilediğince yorumlayabilir. Eğer gerçekten özgür düşünceli değilse, başkalarının yaptıkları yorum ve değerlendirmelerin etkisinde kalır.

Fakat bu, herhangi bir simgenin yorumu ya da anlamlandırılmasında özgür düşünceli her kişinin ille de kendine özgü bir yorum oluşturmasını gerektirmez. Dolayısıyla, bir simge üzerinde başkalarının daha önce yapmış oldukları yorum ve anlamlandırmaları bilinçli olarak benimsemek özgür düşünceye aykırı değildir.

Bir de şu sorulabilir: «Bir nesne ya da şekil nasıl “simge” niteliğini kazanır?»

Bir simge ancak bir topluluk tarafından aynı şekilde anlamlandırılırsa “simge” niteliğini kazanır. Çünkü ancak böylece bir simge, iletişimde bir işe yarar. Tek bir kişinin bir simgeye sadece kendine özgü bir anlam verişi, ona “simge” niteliğini kazandırmaz. Bu anlamlandırma daha önce hiç yapılmamış olsa bile, başka kişilerin de bunun üzerinde birleşmesi gerekir. Bu nedenle aynı simge birbirinden ayrı topluluklarda farklı anlamlara çekilebilir.

Bu durumda şunu sormak gerek: «Bir simgenin anlamı kesin ve belirgin değil midir?»

Eğer bir simgenin anlamına “kesinlik”, “belirginlik”, “değişmezlik” gibi nitelikler bağlanacak olursa, artık ona simge değil “amblem” demek gerekir. Her zaman ve her yerde tek, belirgin ve değişmez bir anlam taşımak üzere düzenlenmiş bir nesne ya da bir şekil amblemdir.

O zaman şu sorulacak: «Masonlukta amblem yok mudur?»

Simgeler daha önemlidir ama amblemler de vardır. Örneğin ayakları düşey durumda olan bir pergel ile bunun üzerine yerleştirilen bir gönye, iki ayrı simgeden oluşan bir “bileşik simge”dir. Fakat bu aynı zamanda Masonluğun evrensel ambleminin ana öğesidir. Bu düzenleme başka kuruluşlarca da kullanıldığı için, Masonluğun ambleminde genellikle bu bileşik simge düzenlemesinin ortasına bir de G harfi yerleştirilmiştir.

Ay ve yıldız ayrı ayrı birer simge olarak düşünülebilir. Fakat yeni doğmuş bir ay ile beş kollu bir yıldızın belirli bir şekilde ve belirli ölçülerde yerleştirilmesi suretiyle Türkiye Cumhuriyeti’nin amblemi oluşturulur. Kuşkusuz bu amblem de salt Türkiye Cumhuriyeti’ne özgü değildir; başkaları da başka amaçlarla kullanabilir.

Masonluğun evrensel amblemi ile Türkiye Cumhuriyeti’nin amblemi birleştirilecek olursa, zihinlerde Türk Masonluğu kavramını yaratan yeni bir bileşik simge doğar. Eğer bu simgenin yurdumuzda herkesçe benimsenmiş belli bir biçimi olursa, o da Türk Masonluğu’nun amblemidir.


Bakalım bu sorular ve kısa yanıtları başkalarını da getirecek mi?