Richard Wagner (1813-1883)

[ozkann]

Alman bestekar. Bazıları Wagner için Mason olduğunu söyler çünkü masonluk, müziğinde çok yer edinmiştir. Masonlar ise onun Mason olmadığını ama istediğini söylerler.

Wagner'in hayatında, ailesi ve arkadaşları da dahil çok Masonik etki vardır.
Ağabeyi Oswald Marbach, Wagner 'in zamanında çok önemli bir Mason kişilikti.
Wagner'in operası Parsifal'deki Masonik bakış açısını, ritüellerden ve 50den fazla locanın onur üyesi Marbach'dan aldığına dair spekülasyon yapılır.

Wagner'in diğer bir en iyi arkadaşı, 1863-69 da Bayreuth Zur Sonne locasının büyük üstadı olan banker Feustel'di. Wagner, 1847 de Feustel'e, Bayreuth daki Eleusis zur Verschuregenheit locasına üye olma isteğini ve hıristiyan olmayanların üyeliğinin önündeki engelin kaldırılmasını önerdi.
Ama Feustel e Wagner'in kişisel yaşantısını hakkında sitem eden üyeler olduğu için resmi bir dilekçe göndermemesi tavsiye edilmişti.

Wagner bencil ve kibirli idi. Arkadaşlarına kabaydı ve etrafındakileri mutsuz ederdi.
Örneğin 1866 da Wagner'in ilk eşi öldüğünde en iyi arkadaşının eşi ile evlendi, kadın eşini Wagner için terketmişti.

Wagne 1848-49'da Alman siyasi ayaklanmasına katıldı. Daha sonra on yıl için kaldığı İsviçre'ye sıvışmaya zorlandı.

Wagner'in operası 'Rienzi' 1842 de Dresden de sahnelendi.
Çalışması kendisini Rienzi'nin yerine koyan, Yahudi/Masonik komplonun boyunduruğunu defetmenin kendisinin kaderi olduğunu addeden bir adamı etkileyecekti; adamın adı Adolf Hitler'di.

[ozkann]

Rienzi

İlk oynanış; 20 Ekim 1842, Dresden
 
Başlıca Kişiler;
Cola Rienzi, papalık noteri (Tenor)
Irene, kız kardeşi (Soprano)
Stefano Colonna, Colonna ailesinin başı (Bas)
Adriano, oğlu (Mezzosoprano)
Paolo Orsini, Orsini ailesinin başı (Bariton)
 
Konunun geçtiği çağ ve yer; 14. yüzyılda Roma
 
Wagner’in ilk belli başlı operası Rienzi’yi İngiliz yazarı Edward Lytton Bulwer’in bir romanının konusu üzerine bestelemiştir. Kahramanlık, şeref ve aşk gibi duygu ve özellikleri yapısında toplayan eser, ilk defa ancak bestelendikten dört yıl sonra temsil edilmiş, ilgi ile karşılanmıştır. Rienzi’nin konusu İtalya’da geçer. Wagner İtalyan müziğini ilk defa «Das Liebesverbot – Aşk Yasağı» adlı operası münasebetiyle incelemiştir. Rienzi’nin müzik unsurları da geniş ölçüde Meyerbeer ve Spontini gibi bestecilerin etkisini taşır. Özellikle Meyerbeer’in «Les Huguenots»» adlı operasıyla benzer noktaları açıkça görülür.
 
Opera o çağlarda alışılmamış uzunlukta bir uvertürle başlar. Bu parçada eserin başlıca melodileri yer almıştır. «Rienzi’nin Duası», «Zafer Marşı», «Savaşçılar Motifi» ve trompet sinyalleriyle bu parçaya küçük bir ihtilal senfonisi denilebilir.
 
 
 
BİRİNCİ PERDE
 
Gece yarısı Roma’da bir sokak.
 
Asil Orsini ailesinin gençleri kardeşi Rienzi ile geçmekte olan güzel Irene’yi kaçırmak isterler. Rienzi’nin yardımına Orsini ailesinin düşmanı olan Colonna ailesi fertleri yetişir. Bu aileden genç Adriano kahramanca dövüşerek kızı kurtarır. Rienzi heyecanlanmıştır. Papalık temsilcisinin öğütlerini dinlemeyerek asiller aleyhinde bir nutuk söyler ve toplanan halkı ayaklandırmayı başarır. Herkes dağılınca sahnede kalan Rienzi, Irene ve Adriano arasında İtalyan üslubunda bir Trio başlar. Bu güzel topluluğu bir trompet sesi keser. Halk alanın yanındaki kilisede ihtilalde başarı için dua etmektedir. Rienzi’yi şef yapacaklar, hatta Krallığını ilan edeceklerdir.
 
 
 
İKİNCİ PERDE
 
Halk meclisi Capitol’ün holü.
 
Orkestranın uzun bir Prelüdünden sonra sakin bir koro parçası duyulur. Bular barış habercileridir. Colonna ve Orsini’ler de dâhil olmak üzere bütün asiller halkın egemenliğini kabul etmişler, Rienzi’ye baş eğmişlerdir. Capitol’da yeni şefin şerefine düzenlenen bir tören başlar. Savaşçıların dansından sonra Orsini’nin bir bıçak çekerek Rienzi’ye sapladığı görülür. Bıçak bir tokaya rastladığı için kırılır. Halk suikasta teşebbüs edenin öldürülmesini istemektedir. Rienzi, halktan daha adilane bir karar verebilmek için sakin olmalarını rica eder, perde «Suikastçıya ölüm!» sesleri arasında kapanır.
 
 
 
ÜÇÜNCÜ PERDE
 
Forum meydanı.
 
Rienzi kendisiyle beraber asillere karşı çarpışacak olan halkın önünde gelirken orkestrada uvertürde önemli bir rol oynayan (Santo Spirito Cavaliere – Kutsal Savaşçıların Ruhu)nu belirten motif duyulur. Herkes uzaklaşınca sahnede yalnız kalan Adriano bir arya ile acılarını anlatır. Bu aryada yer yer Mozart, Beethoven ve Weber’in etkileri görülmektedir. Adriano aryasında Irene’ye olan aşkından fakat asil olduğu için her şeye rağmen Rienzi’ye karşı dövüşmek zorunda kalacağından bahseder (Gerechter Gott, so ist entschieden schon). Halk tekrar yaklaşır. Adriano savaşçılara ve Irene’ye engel olmaya çalışır, Irene kardeşini izlemeye karar vermiştir.
 
 
 
DÖRDÜNCÜ PERDE
 
St. Jean de Letran kilisesi önünde zengin ve asiller Rienzi’nin egemenliğine son vermek için toplanmışlardır. Adriano da onları bütün güçleriyle bu yeni öndere karşı savaşmaya zorlamaktadır. Başta Rienzi olmak üzere savaşçılar ve halk alana girerler. Savaş başlamak üzereyken beklenmeyen bir olay görülür; kilisenin içinden dualar okuyarak bir grup çıkar. Dini atmosfer Rienzi’nin halk üzerindeki etkisini ve otoritesini hiçe indirir. Asiller muvaffak olmuşlar, halkı ince bir oyunla alt etmişlerdir. Rienzi’nin yenileceğini anlayan Adriano Irene’ye kendisiyle beraber gelmesi için yalvarır, fakat kız, kardeşinin kolları arasına atılırken perde iner.
 
 
 
BEŞİNCİ PERDE
 
Birinci Sahne – Capitol’ün bir salonu. Yenilmiş Rienzi yalnız başına dua etmekte, dökülen kan için Tanrıdan af dilemektedir (Allmaecht’ ger Vater, blick herab). Dua sona erince Irene gözükür. İki kardeş ölünceye dek birbirlerine sadık kalacaklarına ateşli bir Düetle karar verirler. Adriano, Irene’ye kendisiyle gelmesi için son defa ricada bulunur, fakat yine reddedilir. Şeref aşktan da üstündür.
 
İkinci Sahne – Capitol’ün önündeki alanı Rienzi’nin ölümünü isteyen çılgın bir kitle doldurmaktadır. Rienzi silahlanmış olarak terasta görülür. Mağrur bir tavırla söylemeye başladığı nutuk halkın lanet sesleri arasında kaybolur. Capitol ateşe verilir, iki kardeş birbirlerine sarılmış olarak bina ile yanıp kül olurlar. Irene’yi kurtarmaya çalışan Adriano isli temelleriyle karşılaşır.

operaturkiye.com