Masonlar.org - Harici Forumu

Mason ve Masonluk Nedir? => Evrensel Masonluk => Loca Görevlileri => Konuyu başlatan: ADAM - Haziran 11, 2010, 10:20:43 öö

Başlık: BİR MASON LOCASININ GÖREVLİLERİ - 7
Gönderen: ADAM - Haziran 11, 2010, 10:20:43 öö


Nazırlar (1)

Türkçeciyim ya… Türk Masonluğundaki şu “nazır” sözcüğüne de takılıyorum. Tamam, bu sıfat Batı dillerinde kullanılanın tam sözlük karşılığı: nezaret eden… Hani yurdumuzda eskiden bugün “bakan” dediğimiz, devletin en üst düzeyindeki yöneticilerine de eskiden “nazır” denmiş ya… Masonlukta bu öyle, değiştirilemeden kalmış. Onlara da “bakan” mı denmeliydi? Buna «Evet.» diyemiyorum; olmazdı. Belki “gözetmen” ya da “yardımcı” diye bir unvan kullanılabilirdi. Herhalde bunlar da yerli yerine oturmuyor ki  günümüze dek “nazır” olarak kalmış, öyle gidiyor. Doğrusu benim de ille de Türk dili bakımından bunun üzerine başka diyebileceğim bir şey yok.




İki nazırdan söz ediyoruz; birine Birinci Nazır, ötekine İkinci Nazır deniyor. Genel olarak, “Nazırlar üstad-ı muhteremin yardımcılarıdır.” Diye bir kısa tanım yapılır. Fakat bir locada herhangi bir nazırın işlevi ve görevi yalnızca üstad-ı muhtereme yardım etmek değildir.

Bazı büyük localarda “önceki üstad-ı muhterem” işlevli değildir; gerçi üstad-ı muhtereme danışmanlık yapar ama bir görevli sayılmaz. Dolayısıyla üstad-ı muhteremin yokluğunda locayı birinci nazırı yönetir. O da yoksa sıra ikinci nazıra gelir. (Bunun olamayacağını, çok yanlış olduğunu söyleyenler de var ama başkaları da farklı düşünüyor ki oluyor.)

Her iki nazırın da locanın ritüelik çalışmalarında üstlendikleri önemli görevler vardır. Üstelik bu görevler sadece tören yapılan toplantılara özgü de değildir. Masonlukta “kateşizm” ya da “diyalog” olarak anılan ritüelik çalışma aşamaları, Masonluğun ilgili derecedeki öğretisinin simgesel olarak özünü oluşturur. İşte bu uygulamalarda, üstad-ı muhterem ile nasırlar arasında birtakım sorulu-yanıtlı görüşmeler geçer; bunlarda ne denildiğini anlayıp içine sindiren bir kişinin, Masonluğun öz niteliğini anladığı söylenebilir.

Bazı mason kuruluşların benimsediği bir gelenek uyarınca, üstad-ı muhterem görevden ayrıldıktan sonra onun yerine nazırlardan biri, özellikle de Birinci Nazır gelir. Bu nedenle de bir locada nazırlık yapmakta olan masonlara “geleceğin üstad-ı muhteremi” gözüyle bakılır; diğer birçok kurum ve dernekte olduğu gibi… Ancak unutmamak ve göz ardı etmemek gereken önemli bir nokta vardır: Belki başka birçok kurumda başkanın birinci yardımcısı belli bir süre sonra doğrudan başkan olur; ikinci yardımcısı da birinci yardımcılığa geçer. Fakat Masonlukta bunun ille de böyle olması gerekmez. Böyle olmayabileceği, hem üstad-ı muhteremin hem diğer görevlilerin seçim yöntemiyle belirlenmesinden bellidir. Görevi bırakacak olan bir üstad-ı muhteremin yeri için locada seçim yapılacağı zaman, önce birinci nazırın, ardından ikinci nazırın bu göreve aday olması beklenir kuşkusuz. Nitekim nazırlar üstad-ı muhterem adayı olacak diğer masonlara oranla daha avantajlıdır. Ancak üstad-ı muhteremlim görevini üstlenmeyi istemeyebilirler ya da isteseler bile seçilmeyebilirler. Tarih boyunca birçok locada uzun yıllar süresince nazırlık yapmış, nazırlığı sırasında başka başka üstad-ı muhteremlerle çalışmış ama şu ya da bu nedenle hiç üstad-ı muhterem olmamış çok mason görülmüştür.

Yalnızca Masonlukta değil, yeryüzünün her yerinde, hemen her kurumda âdeta bir evrensel kural olarak benimsendiği üzere yetki ve sorumluluk birbirinden ayrılamaz. Bunun anlamı “yetkisiz sorumluluk” ve “sorumluluksuz yetki” olamayacağıdır. Ne var ki, konu üstad-ı muhteremlik olduğunda bu kural Masonlukta işlemez. Üstad-ı muhteremin yokluğunda bir nazır onu temsil edebilir; sorumluluklarını geçici olarak üstlenebilir fakat üstad-ı muhteremin yetkilerini kullanamaz. Daha önce belirtmiş olduğum üzere bazı büyük locaların tüzükleri uyarınca, üstad-ı muhteremin yokluğunda, loca toplantısında onun yerini Birinci Nazır, o da yoksa İkinci Nazır alır ve o toplantıda üstad-ı muhteremin yetkilerini kullanır kullanabildiğince ama sorumluluklarını üstlenmez. Sadece toplantıyı yönetir.



Bu genel anlatımlardan sonra sıra nazırlardan her birinin üstad-ı muhterem ile doğrudan bağlantılı olmayan görev ve sorumluluklarına gelecek.