TALMUD - 2

[MEDUSA]

MİŞNA

Sözlü kanunlar ilk olarak Rabi Yehuda HaNasi tarafından derlenmiş ve Mişna (משנה) adı verilmiştir. Mişna, İbranice 'tekrarlayarak belleme' anlamındaki Şana kelimesinden gelir. İbranice olarak kaleme alınmıştır.

Mişna 6 Bölümden oluşmaktadır, bunlara İbranice 'sedarim' denir. Bu altı bölümden her biri kendi aralarında 7 ila 12 alt bölüme ayrılır, bu her alt bölüme de İbranice 'masehtot'  denmektedir. Mişna’da Toplam 63 alt bölüm bulunmaktadır. Bunlar:

    Birinci Bölüm: Zeraim ("Tohumlar"). 11 alt bölümden oluşur. Tarımla ilgili kanunlar ve Kohen, Levi, Fakir ve Hastaların payları ile ilgili bölüm.
    İkinci Bölüm: Moed ("Kutsal Günler"). 12 alt bölümden oluşur. Yahudi Takvimi, Bayramlar ve bunlarla ilgili hükümler.
    Üçüncü Bölüm: Naşim ("Kadınlar"). 7 alt bölümden oluşur. Evlenme, boşanma, kadın erkek ilişkileri ve Nazirlik ile ilgili hükümler.
    Dördüncü Bölüm: Nezikin ("Zararlar"). 10 alt bölümden oluşur. Yahudi Ceza ve Medeni Hukuku ve Mahkemeler üzerinedir.
    Beşinci Bölüm: Kodşim ("Kutsal Şeyler"). 11 alt bölümden oluşur. Tapınak’daki kurban törenleri ve yenmesi yasak ve mübah olan yiyecekler hakkındadır.
    Altıncı Bölüm: Taharot ("Temizlik, Arılık"). 12 alt bölümden oluşur. Arınma ritüellerini ve kanunlarını hakkındadır.

BİÇİM VE ÜSLUBU

Mişna biçimi genellikle iki din bilgesinin soru cevabı biçimindedir. Soru sorana makşan, cevaplayana ise tartzan denir. Bu fikir alışverişi de Gemara’nın yapıtaşlarını oluşturur.

Mişna metni yaklaşık M.Ö. 100 ile M.S. 200 yıllarında yaşamış hahamların deyişlerini içermektedir. Bu hahamlara Tanaim, “öğretmenler” denir. Bu gruba Rabi Şimon Ben Zakay, Rabi Şimon Bar Yohay, Rabi Akiva ve Rabi Yehuda HaNasi gibi büyükler hahamlar dahildir.

GEMARA

Bundan yaklaşık 300 yıl kadar sonra Babil’de ve İsrail’de Büyük Hahamlar Komitesi toplanmış ve Mişna’nın analizini yapmışlardır. Bu analize Gemara (גמרא) adı verilir ki Tamamlama anlamına gelir. Talmud Aramice olarak kaleme alınmıştır.

Gemara metnini oluşturan Hahamlara Amoraim, “açıklayıcılar ya da “yorumcular” denir. Bu gruba Rav Aşi, Rav Yohanan dahildir.

Gemara, Mişna’nın 63 alt bölümünden sadece 37 tanesinin analizini yapmıştır bunlar:

    Birinci Kısım: Zeraim ("Tohumlar"). 1 alt bölümden oluşur.

       .Berahot


    İkinci Kısım: Moed ("Kutsal Günler"). 11 alt bölümden oluşur.
        Şabat
        Eruvin
        Pesahim
        Şekalim
        Yoma
        Suka
        Beitsa
        Roşaşana
        Taanit
        Megilla
        Moed Katan

    Üçüncü Bölüm: Naşim ("Kadınlar"). 7 alt bölümden oluşur.
        Hagiga
        Yevamot
        Ketubot
        Nedarim
        Nazir
        Sota
        Gitin

    Dördüncü Bölüm: Nezikin ("Zararlar"). 8 alt bölümden oluşur.
        Kiduşin
        Bava Kama
        Bava Metsia
        Bava Basra
        Sanhedrin
        Makat
        Şevuot
        Avoda Zara

    Beşinci Bölüm: Kodşim ("Kutsal Şeyler"). 9 alt bölümden oluşur.
        Horayot
        Zevahim
        Menahot
        Hulin
        Behorot
        Erhin
        Temura
        Keritut
        Melia

    Altıncı Bölüm: Taharot ("Temizlik, Arılık"). 1 alt bölümden oluşur.

        .Nida

AGADA

Talmud’un içinde yer alan detaylı ve anlaşılması zor açıklamaları ve analizleri daha eğlenceli hale getirmek havayı hafifletmek için, hikâyeler, fıkralar, vecize ve efsanelerle daha çekici hale getirmek için yazılmıştır yaklaşık Talmud’un %30’unu meydana getirir.

Bu hikâyeler Yahudi halkı için hayati önem taşımaktadır çünkü Yahudi kanunu Tevrat’daki bir cümleyi okuyup onu sözcüğü sözcüğüne hiçbir zaman uygulamamıştır.

Örneğin Tevrat'da geçen göze göz, dişe diş sözü "Eğer biri seni kör ettiyse, sen de gidip onu kör etmelisin" şeklinde anlaşılmaz ve yahudi kanununda böyle uygulanmaz. Yahudi kanununa göre: Toplumda iki kör kişinin ortaya çıkmasının kime ne yararı olacaktı? bu yüzden bu söz her zaman iki düzeyde anlaşılır :

    1.Adaletin orantılı olması gerektiği (bir göz için bir hayat değil)
    2.Bir gözün değerine karşılık bir gözün değeri, yani maddi hasarlar için.