Midyat'ı çevreleyen bölge Süryanilerin kutsal toprakları kabul ediliyor. Kendi dillerinde “Turabdin” diyorlar. Süryanice'de “Allah'ın kölelerinin dağı”
anlamına geliyor. Süryanilerin dünyaca ünlü kutsal dini merkezlerinden olan Deyrul Umur Manastırı'nda bulunan en yüksek kademedeki din adamı Timeteos Samuel Aktaş, “Turabdin Metropoliti” olarak anılıyor.
20. yüzyılın ilk yarısında Midyat'ta 10 bin Süryani yaşıyordu. 1960'larda ekonomik nedenlerle Avrupa'ya doğru başlayan göç, 1970 ve ‘80'li yıllarda terör nedeniyle daha da arttı. Bugün Midyat'ta sadece 60 Süryani aile yaşıyor. Metropolit Aktaş, kentteki Süryani nüfusun 300 kişiye ancak vardığını söylüyor.
Midyat'ın günümüze ulaşan çokkültürlü yapısı tarih boyunca da izlerini gösteriyor. Kentin adı İÖ 9. yüzyıla ait Assur tabletlerine göre “Mağara Kenti” anlamına gelen “Matiate”den geliyor. Midyat, yukarı Mezopotamya'nın önemli bir yerleşim merkezi özelliğine sahipti. Bilinen uygarlıklar arasında Akkadlar, Assurlular, Hititler ve Urartular, Midyat'ın bereketli topraklarından yararlanıp bölgeye zenginlik kattılar. Persler, Makedonyalılar ve Romalılar sırayla tarih sahnesinde yerlerini aldılar.
İS 640'lı yıllardan başlayarak bölge Arap akıncıların etkisi altına giriyor. Sırasıyla Emeviler ve Abbasiler sonra da Artukoğulları, İlhanlılar, Akkoyunlular, Safevilerin egemenlikleri hüküm sürüyor. Nihayetinde Osmanlı İmparatorluğu ve Türkiye Cumhuriyeti'nin sınırları içinde varlığını günümüze kadar koruyor.
MIDYAT
