"Nar alacak isen, gülen, çatlamış nar al ki, o gülüş, sana içindeki dânelerden haber versin" demiş bizim büyük sufimiz.
Forumda özensizliğine rastgeleceğimi düşüneceğim en son kişilerden biri olmasından dolayı sayın Adam'ın çatlamış nar resmi bulamamış olmasına önce çok şaşırdım. İngilizce, Almanca ve Türkçe Nar yazıp malum sitede görsel olarak arattım. Tuhaf, gerçekten yok, yani elbet var ama, göstermeyi dileyeceğimiz o "gülümseyen biçimde çatlamış" narı gösteren mükemmellikte bir nar resmi yok, olanların ya tacı eksik, ya da tipi bozuk.
Nar tanesi tanesi de, Seviyom nar danesi.
Güzellerin içinde de, Sevdiğim bir tanesi.
Yer altı tanrısı Hades zamanında bu türkü yoktu muhtemelen ama, o da bu türküdeki gibi düşünmüş olsa gerek ki, müstakbel eşi Persephone'a bir nar verir, Narı yıyen Persephone Hadese aşık olur, evlenirler.
Fakat kayınvalide Demeter ki o tahılları veren tanrıçadır, yeraltına gelin giden kızını çok özlediği için sıkıntı yaratır ve tahıl yetişmez. Neyseki Hadesle anlaşır ve bir orta yol bulurlar: Persephone her bahar yer yüzüne çıkacaktır. Mitolojide o baharın geldiği gün ateşlerin yakıldığı bir bayram günüdür ve bugün de hala öyledir.
Nar bütün büyük dinlerde simgesel anlamlar yüklenmiş olan bir meyve.
Musevilikte her nar meyvesinin içinde 613 nar tanesi olduğuna inanılırmış, 613 kutsal kitap Talmut taki cümle sayısı imiş.
Acaba her nar meyvesinin içerisindeki tane sayısı aynı mıdır? Bu inanç doğru olabilir mi?
Bunu gerçekten merak eden kimi akademisyenler bilimsel metod kullanarak bu varsayımı test etmişler, Dünyada nar yetişen değişik ülkelerden toplanan narlar dikkatle açılmış ve içlerindeki nar taneleri tek tek sayılmış, sonuçta bir nar içindeki tanelerin 165 ila 1370 arasında değiştiği belirlenmiş. Ancak bu çalışmadan çıkan hem ilginç hem de tuhaf olan sonuç ortalama tane sayısının 613 bulunması imiş.
Hristiyanlıkta nar çoğalma ve öldükten sonra dirilmenin sembolü, sıklıkla bebek İsanın elinde resmedilmiş.
İslama göre orjinalinde cennetten gelen bir meyva, her narın içindeki tanelerden bir tanesinin cennetten düştüğüne dair bir halk inancı olduğu için nar yenince o tane boşa gitmesin diye tüm nar tanelerini yemek geleneği var.
Zerdüştlükteki bir çok ritüelde de kullanılırmış nar. Pers Mitolojisi'nde İsfandiyar yediği nar sayesinde yenilmez olur. Heredot, Pers savaşında İranlı askerlerin mızraklarının narla süslü olduğunu belirtir.
Nar Budizmdeki 3 kutsal meyveden biri, İslamda İsevilikte Musevilikte olduğu kadar Çin'de ve Japonya'da da fertilitenin yani doğurganlığın ve çoğalmanın bir simgesi.
Tabi bu yazdıklarım biraz -Ceres- niteliğinde oldu, Narın Masonluktaki simgesel anlamı konusunda ahkam kesmek yerine daha temele inip insanlığın ortak arkaik bilincindeki yerini kurcalamayı, yani başka bir deyişle tüme varmaktansa tümden gelmeyi denedim. Niye böyle yaptığımı da itiraf edeyim, çünkü bir simge olarak Narın Masonlukta hakkettiği derinlikteki yorumlara kavuşmuş olduğuna dair kuşkularım var.
Bu sene nar ucuz, belki en güzeli pazardan şöyle usulünce çatlamış olgun bir nar alıp şeklini şemalini inceleyip tefekkür etmek, çokluktan oluşan tekliği algılamakla yetinmeyip iç anatomisine de bakmak ve tanelerin üç boyutlu yerleşimindeki altın oranları, fraktal geometriyi keşfetmek, sonra da tane ziyan etmeksizin onu afiyetle yemek olacak.
Sevgiler, saygılar.