Regius’un ilk dört maddesini gördük; beşinciye geldik.
Beşinci maddenin içeriği çok iyidir,
Çırağın yasal kandan olması gereklidir;
Gözetmemeli Üstat hiç bir özel çıkarı,
Çırak yapmamalı sakatlığı olanları;
Evet, işte bu yasal kan… Üzerinde çok durulan konu… Özgür kişi, özgür doğmuş, bunları geçtik, ille de yasal kandan gelme olacak yani soylu…
Durum böyle olunca, töresel bakımdan değil de üyelik bakımından hemen hiç kimsenin Masonluğa girmesine olanak olmamalı. Böyle bir şey yapılmadığına göre demek ki Masonluğun bu eski yükümlülükleri çoktan beri çiğnenmiş.
O zaman ne demeye bu Anglosakson Masonluğu’nda eski yükümlülüklere aynen uyulacağı, uyulmakta olduğu söylenip duruyor ki?... Yoksa Regius Eski Yükümlülükler’in kaynaklarından biri değil mi?
Bir bilen bu konuda bir açıklama yapsa çok sevineceğim doğrusu.
Ardından da şu ünlü bedensel sakatlığı olan birinin Masonluğa alınmayışına geliyoruz.
Elbette sakat olan bir kişinin, fiili uyulama ve deneyim yoluyla öğrenilen ve ağır çalışmayı gerektiren bu zanaatta ilerlemesine, diğer çıraklarla eş düzey olabilmesine olanak yoktu.
Diyeceksiniz ki, «Bunun ölçüsü nedir? Bir elinin serçe parmağının bir boğumu kopmuş olan bir kişi sakat sayılabileceğine göre, bu fiili sakatlık nereden, hangi aşamadan başlar?»
Böyle değerlendirmeler ancak daha çağdaş bir dünyanın değerlendirmeleri olabilir. O tarihlerde buna bir ölçü koyabilme olanağı yoktur. Bir kişi ya sakattır ya değildir. Az sakatlık, önemsiz sakatlık gibi şeyler yoktur.
Nitekim Regius devam ediyor:
Duyacağınız gibi, bundan çıkar şu anlam,
Olmalı tüm organları yerinde ve sağlam;
Zanaat için büyük utanç konusu olur,
Bulunursa birinde aksaklık ya da kusur,
Varsa böyle kanı yetkin olmayan bir kişi
Pek az yararlıdır zanaata onun işi.
Dolayısıyla herkes şunu iyi bilmeli,
Zanaatta her adam olsun güçlü kuvvetli;
Güçlü olamaz zaten aksaklığı bulunan,
Siz de bilmelisiniz sanırım bunu çoktan.
Regius böyle diyor ama buna karşın bizim de bildiğimiz bir başka şey var.
Forumda ayrıca bir anlatım konusu edilmiş olan İskoçya’daki ünlü Rosslyn Şapeli’nin çok ünlü olan “Çırak Sütun”nu yapmış oylan kişi, sakattı. Bir anlatıma göre o zaten bu şapelin sahibi ve yapıcısı William Sinclair’in gayri meşru oğluydu. Bu mimarlık harikasının yapım tarihi 15. yüzyılın üçüncü çeyreğidir. O tarihte Regius henüz pek taze ve elbette yürürlüktedir. Dolayısıyla, William Sinclair’in oğlu bilesakat olduğu için locaya alınamaz v e çırak yapılamaz. Fakat yapılmıştır işte. Sonradan ustası tarafından öldürülür, o ayrı bir olay. Yoksa “Regius’un yasaları o tarihlerde İngiltere’de geçerli ama İskoçya’da geçerli olmayabilir.” mi dersiniz?