Clinton kampanya bile yapmıştı
Uğur KOÇBAŞ / VATAN
ABD’de okul üniforması tartışması uzun yıllardan beri yapılıyor. İlk kez üniforma uygulaması 1987’de Baltimore’da bir ilkokul tarafından başlatıldı. Bu uygulamanın 21 eyalete yayılması ise 1995 yılında California’nın Long Beach bölgesindeki okullarda üniformanın zorunlu hale getirilmesi ve 5 yıl sonra çıkarılan istatistiklerde çok önemli verilere ulaşılmasıyla oldu. Long Beach’teki okullarda üniformanın zorunlu olmasının ardından,
- Okul çevresi suç oranlarında % 91,
- Disiplin cezalarında % 90,
- Taciz olaylarında % 96,
- Vandalizm olaylarında ise % 69’luk düşüş kaydedildi.
Marka savaşına karşı
1996’da dönemin ABD Başkanı Bill Clinton, Ulusa Sesleniş Konuşmasında ‘Eğer öğrencilerin pahalı kıyafetler için birbirini öldürmelerini engelleyecekse tüm devlet okullarında üniformaya geçilmeli’ dedi. Ardından da okul üniformasıyla sınıfların daha düzenli ve disiplinli olacağını savunarak tüm eyaletlere, nasıl zorunlu üniformaya geçebileceklerini anlatan kitapçıklar gönderdi. ABD’de bu konuda karar eyalet yönetimleri tarafından veriliyor. Bugün 22 eyalette okul üniforması uygulaması az ya da çok bulunuyor. ABD’nin en kalabalık 5 eyaleti (California, Florida, Illinois, New York, Teksas) de tavrını üniformadan yana koymuş. 1969 yılında ABD Yüksek Mahkemesi, siyah kol bantı taktıkları için okuldan atılan öğrencilerin kendilerini ifade etme özgürlükleri olduğuna hükmettiği için üniformanın yanısıra rozet, arma, kol bantı takmak da ABD genelinde serbest. 2000’de yapılan bir anket, okulların yüzde 23’ünde üniforma zorunluluğu olduğunu ortaya koymuştu. Geçen 12 yıl içinde bu oranın daha da arttığı belirtiliyor. 2008’de yapılan bir araştırma devlet okullarının yüzde 55’inde okul üniformasının uygulandığını ortaya çıkardı.
TEK TİPİN ARTILARI
- Velileri, sürekli yeni kıyafet almak zorunluluğundan kurtarıyor.
- Öğrencilerin dışarıdan giydikleri kıyafetlerle değerlendirilmesinin önüne geçiyor.
- Grup bilinci oluşmasını sağlıyor.
- Disiplini artırıyor. Ders başarısına olumlu etki ettiği iddia ediliyor.
EKSİ YÖNLERİ
- Öğrencilerin kendilerini giyimleriyle ifade etmelerinin önüne geçiyor.
- Üniformalar da pahalı ve aile bütçesine olumsuz etki ediyor.
- Otoriter bir rejim görüntüsü yaratıyor.
- Çete oluşumlarını engellediğine dair delil yok.
- Öğrenciler tarafından çoğunlukla çirkin bulunuyor.
Dünyada bir standart yok
Milli Eğitim Bakanlığı, serbest kıyafet uygulamasına gerekçe olarak, dünyadaki uygulamaları da gösterdi. Yönetmelikte, “Gelişmiş ülkelerde tek tip kıyafet veya önlük gibi bir kıyafet zorunluluğu bulunmamaktadır” dendi ve birkaç ülkeden örnek verildi. Ancak dünyada bu konuda bir standart yok...
İNGİLTERE: Kral 8’inci Henry’den beri, yani yaklaşık 600 yıldır İngilizler okul üniformasını benimsemiş durumda. İngiltere genelinde çoğu devlet okulu ve özel okullarda üniforma kuralı uygulanıyor.
İTALYA VE ALMANYA: Bu iki ülke benzer realiteler yüzünden okul üniformasına dünyada en soğuk bakan ülkeler. İtalya’da üniformalar Mussolini’nin faşist rejimi sırasında değişmez ve sorgulanamaz bir standarttı. Almanya’da da üniforma Hitler Gençliği’ni çağrıştırdığı için sevilmiyor. Çok az sayıda okulda var.
AVUSTRALYA: İngiliz kültürünün de etkisiyle ülkenin tamamında okullarda üniforma var.
BREZİLYA: Hem özel okullarda hem de devlet okullarında uygulanıyor.
KANADA: Ülke genelinde okul üniforması zorunluluğu yok. Ancak okula uygunsuz olduğu düşünülen kıyafetlerle gelinmemesi konusunda sıkı kurallar var.
DANİMARKA: Çok köklü iki okul dışında tek tip kıyafet yok.
İSPANYA: Okul üniforması zorunluluğu bulunmuyor. Ancak özel okulların çoğu tek tip kıyafeti tercih ediyor.
sevgiler...saygılar...