Masonlar.org - Harici Forumu

 

Gönderen Konu: Yahudilikte kavramlar ve semboller  (Okunma sayısı 61626 defa)

0 Üye ve 1 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

Nisan 07, 2007, 10:49:54 ös
Yanıtla #40
  • Uzman Uye
  • ****
  • İleti: 3120
  • Cinsiyet: Bay

               DİĞER KULLANIMLAR

* Mişna'ya göre Sefer Tora krala savaşta eşlik eder.

* Toplu oruçlarda dışarıya çıkartılır.

* Hag-el töreninde merkezde durmalıdır.

* Cemaatten kişiyi uzaklaştırma Sefer Tora eşliğinde olur.

* Hazan Kal Nidre'yi okuduğu zaman, sinagogun 3 saygın kişisi Sefer Tora'nın etrafında dururlar.

* Günümüzde Oşana Raba'da ve ertesi gün (diaspora'da 2 gün sonra) Sefer Toralar dışarı çıkartılarak şarkılarla dans ettirilirler ve gezdirilirler (Simhat Tora).


  TORA OKUNUŞUNUN KURALLARI VE YASALARI

* Tora yerinden çıkarıldığı zaman önce ve okunduktan sonra gezdirilir. Bu olay sırasında cemaat ayakta durur.

*“Ak saçlının önünde ayağa kalkacaksın ve kocamış olana hürmet edeceksin ve Allah'ından korkacaksın; ben Rab'im" bölümü okunur. Bunu okumaktaki amaç, yaşlının, Tora öğrencisinin ve Sefer Tora'nın kutsallığının saygı değerliliğinin belirtilmesidir.

* Sefer Tora öpülür.

* Okuyan kişi, kendini okuyacak bölüm için hazırlamalı, okurken ayakta dimdik durmalı ve kelimeleri akıcı ve anlaşılır bir dille okumalıdır.

* Eğer kelimeyi, anlamını değiştirecek biçimde yanlış okursa, tekrar etmelidir.

* Tora minyan eşliğinde okunur (E az 10 yetişkin Bar-Mitzvasını yapmış erkek).

* Her Tora okumaya çağrılan kişi 3 perek (bölüm) okumalıdır.

* Bir kişi Tora okumaya çağrıldığı zaman İbrani adı ve babasının adıyla çağrılmalıdır. Çağrılan kişi Ribi ise "Morenu Harav" kelimesi de eklenmelidir.

* Tora okumaya çağrılan kişi sefere en kısa yoldan ulaşmalıdır.

* Tora okumaya çağrılan kişi, Tora'nın verildiği kişiyi simgeler.

* Çağrılma olayı da Sina Dağı'nın eteklerindeki kişileri çağrıştırır.

* Töreni idare eden kişi Moşe Rabenu'yu simgeler.

* Ribi Moses R.Simon'a göre, Sefer Tora dışarı çıkartıldığında, cennetin kapıları merhametle açılır ve ilahi bir sevgi uyanır.



Nisan 07, 2007, 10:51:21 ös
Yanıtla #41
  • Uzman Uye
  • ****
  • İleti: 3120
  • Cinsiyet: Bay

                                         ALİYOT


* Şabat günü 7 tane Aliyot vardır. Yani 7 kişi Sefer Tora okumaya çağrılır.

* Bunlardan birincisi Kohen, ikincisi Levi, ve diğer beş kişi ise İsrailoğlu'dur.

* Eğer o gün orada Levi yoksa ikinci çıkan kişi de Kohen olur.

* Eğer o gün orada Kohen yoksa Levi veya bir İsrailoğlu çağrılır. Bu durumda ikinci olarak Levi çağırılmaz, bir İsrailoğulu çağırılır.

* Diğer 5 İsrailoğlu yerine Kohen veya Levi çağrılamaz.

* Belli kişiler, belli zamanda çağrılırlar. Bunlar düğünlerinden bir hafta önce ve bir hafta sonra damatlar, bar-mitzvasını yapacak olan genç, karısı yeni doğum yapmış olan erkek. Matemde olan erkek ve matemi henüz bitmiş olan erkek.

* Baba ve oğul veya iki kardeş aynı gün Sefer Tora okumaya çağrılmaz. Bu onları kötü gözlerden korumak içindir.

* 3 ve 6. sırada çağrılan kişiler özel bir eğitimde olan ve kendilerini Tanrı'ya adamış olan kişilerdir.

* Eğer o gün Çıkış-Şemot 15:1-21 (Moşe'nin şarkısı) ve 20:1-14 bölümleri, Tesniye-Devarim 5:6-18 peraşa bölümleri okunuyorsa 7. çağrılan kişi çok önem kazanır. Çünkü bu Aliyot çok önemli olur.

* Çıkış-Şemot: 32:1-33, Levililer-Vayikra 26:14-43 veya Tesniye-Devarim 28:15-68 peraşaları okunuyorsa, bu peraşalar alçak sesle okunur. Çünkü bu bölümler İsrailoğulları'nın kötü yola sapışlarını anlatan bölümlerdir.

* Maftir Aole'nin en son bir iki satırı, aftarayı okuyan kişi için tekrar edilir.

* Sefer Tora'nın okunuş makamları (taam) Aşkenazlarda ve Sefaradlarda farklılıklar göstermektedir.

* Megila Ester ve Megila Rut için özel okuma makamları vardır.

* Şir Aşirim'in özel makamları vardır ve bunlar asla değiştirilemez.

* Sefaradlarda, okunmadan önce Sefer Tora kaldırılır ve cemaate gösterilir. Yad ile –Tanrı– adı işaret edilir. Aşkenazlarda bu olay okunduktan sonra yapılır.

* Sefer Tora kaldırıldığı zaman Tesniye-Devarim 4:44'de bulunan şarkı söylenir ve sonra Gelila (kuşatma) yapılır ve Sefer Tora yerine konur.

* Kullanıma uygun olan Sefer Toralar okunmalıdır.

* Bir tek harfi bile yanlış olan, gereksiz işaretler taşıyan Sefer Tora geçersizdir. Taamlar bile işaretliyse, tören için uygun sayılmaz.

* Sefer Tora'nın hatalı olduğu eğer o anda farkedilirse, başka bir Tora alınmalı ve yanlışın bulunduğu yerden okunmaya devam edilmelidir.

* Eğer bu olay Şabat günü meydana gelirse 7 kişi tekrar (Aliyot) çağrılır.



Nisan 07, 2007, 10:52:17 ös
Yanıtla #42
  • Uzman Uye
  • ****
  • İleti: 3120
  • Cinsiyet: Bay

          SEFER TORA`NIN DONANIMLARI

Sefer Toralar sinagogların en göz alıcı objeleridir .Saygın bir dekorasyon içinde görülür, onların içinde bulundukları "Aron Akodeş" adlı bölüm sinagogda bulunan en önemli köşedir. Bu bölüm iki kapılı bir dolap şeklinde olup kapıları çeşitli oymalar ve şekillerle süslenmiştir. Fakat üst kısmında On Emir levhaları mutlaka bulunur. Bu bölüm Biblik zamanlarda Moşe devrinde çölde inşa edilen Mişkan'da, daha sonra birinci ve ikinci Bet-Amikdaş'larda bulunduktan sonra, daha sonraki devirlerde sinagoglarda yerlerini almışlardır (Çıkış-Şemot 25:10-22) Sefaradlar bu bölüme Ehal adını da vermişlerdir. Ner Tamid yani Biblik devirlerin gerçek menorasını simgeleyen kutsal ışık tam Aron Akodeş'in karşısında yerini almıştır (Çıkış-Şemot 27:20-21). Bu kutsal ışık Sefarad sinagoglarda 7 yağ kandili, Aşkenazlarda ise sürekli yanan 7 mumdur. Aron Akodeş'in kapılarını örten perdeye parohet adı verilir. Parohetler çok değerli ipek veya kadife kumaşlardan dikilir. Üzerinde sırma işlemeli meyve (nar, üzüm), çiçek ve çifte aslan figürleri vardır. Değişik olaylar için değişik renk ve işlemelerde parohetler kullanılır. Mesela düğünlerde beyaz, cenazelerde siyah renkli parohetler kullanılır. Parohetler Barok dönemde Avrupa'da kadınlar tarafından dikilirdi. Bu parohetlerin kumaşları, kendilerinin önemli günlerinde giydikleri giysilerin kumaşlarıdır. Günümüzde Amerika'nın bazı cemaatlerinde aynı uygulama yeniden yapılmaktadır.

Aron Akodeş'in önünde bulunan iki sütun Bet Amikdaş'taki sütunları anımsatmak için yapılmıştır. Bunlara Kaporet denir.

Şabat günleri, tefillanın belli bir yerinde parohet (perde) açılır, Aron Akodeş'in kapıları açıldıktan sonra Sefer Toralar çıkartılır. Sefer Toralar doğu ve Sefarad cemaatlerde tahta veya metal muhafazalar içinde bulundurulurlar. Bu muhafazalar gümüş veya altından da yapılabilir. Diğer cemaatlerde ve günümüzde içinde yaşadığımız ülkenin sinagoglarında bulunan Sefer Toralar kadife kumaşlardan yapılmış kılıflarda (efod) muhafaza edilirler. Bu kılıflara sokulmadan önce parşömen rulolar bir bağ ile sıkıca sarılırlar ve kılıfa öyle sokulur. Bu kılıflar genellikle kadife veya ipek kumaştan dikilir ve üzerlerinde sırmalı işlemeler bulunur.

Sefer Toralar Atsei Hayyim (Hayat ağacı) denen tahta kolluklarda taşınır. Sefer Toraların üstüne kılıfları geçirildikten sonra tepesine keter denilen ve genellikle gümüşten imal edilen taç biçiminde bir başlık geçirilir. Bu keterler, Avrupa'nın bazı cemaatlerinde kapalıdır. Bazı keterlerin ise üstleri açıktır ve üstte kalan Atsei Hayyim bölümlerine Rimonim denilen uzun saplı ve tepeleri topuz şeklinde olan gümüş objeler geçirilir. Rimonların bazan küpe gibi sarkıntılı çancıkları olur ve Sefer Toralar gezdirilirken sesler çıkartırlar.

Tora kılıfının üzerine kalın gümüş zincirli bir gümüş madalyon asılır. Bütün bu zengin objeler Sefer Toranın kutsallığını, üstünlüğünü ve yüceliğini simgelemek içindir.

Keter, Sefer Toralarda ilk kez M.S. 1000 yıllarında İspanya'da görülmüştür. İkinci kere 1439'da Fransa'da Goldsmith firmasına ısmarlandığı görülmüştür. Keterler ilk defa yeni oldukları zaman Simhat-Tora'da kullanılırlar.



Nisan 07, 2007, 10:53:05 ös
Yanıtla #43
  • Uzman Uye
  • ****
  • İleti: 3120
  • Cinsiyet: Bay

                                             YAD


İşaret eden saplı el modelinde bir objedir. Genelde gümüşten imal edilir. Sapı uzun olup, parşömenlere el değdirmeden Tanrı'nın adını işaret etmek için kullanılır. Bir kişi Sefer Tora'yı ayakta yükseğe kaldırır, diğer bir kişi ise Yad ile –Tanrı–'nın adının yazılı olduğu yeri işaret eder. Yad'ların üzerinde yüzük veya bileşik şeklinde süslemeler olabilir. Günümüzde Yad'lar daha sade bir şekilde yapılmaktalar. Bazı İtalyan Sinagoglarında değişik şekilli yad aksesuarı kullanılmaktadır.

Sefer Tora'nın okumak için konduğu masaya mapa denilen bir örtü serilir. Masanın uzak bir köşesine yatay olarak bir asa konur.

Sefer Tora bir sinagogun en kutsal objesidir. Talmud'da Sefer Tora için şöyle denmektedir. "Güzel bir mürekkeple yazılsın, doğru yazılsın ve ipeğe sarılsın."

Bu isteklerin doğrultusunda Sefer Tora'nın önemi ve kutsallığı tartışma kabul etmeyen bir gerçektir.

Sefer Tora 52 peraşa içerir. Peraşalar Moşe Rabenu'nun 5 kitabı içindeki çeşitli bölümlerdir. Her hafta bu peraşalar tek tek ele alınırlar, okunurlar ve daha sonra bir din görevlisi o peraşanın neleri anlatmak istediğini cemaate açıklar


Nisan 07, 2007, 11:24:22 ös
Yanıtla #44
  • Seyirci
  • Aktif Uye
  • ***
  • İleti: 920
  • Cinsiyet: Bay

Bu bilgiler için teşekkur ederim shemuel elbette ki kaynagında cok kuvvetlı bu bılgıyıde arkadasların bilmesini isterim...
Taslar yerine oturabilecek mi ? İnşaasına basladıgımız yapı nasıl olur da yarım kalır ..


Nisan 08, 2007, 09:50:02 ös
Yanıtla #45
  • Uzman Uye
  • ****
  • İleti: 3120
  • Cinsiyet: Bay

Bu bilgiler için teşekkur ederim shemuel elbette ki kaynagında cok kuvvetlı bu bılgıyıde arkadasların bilmesini isterim...
bu bilgileri okuduğun içinde ben sana teşekkür ederim.
bilgilerin kaynağını daha önce yazmıştım tabiki çoğu zamanda yazmayı unutuyorum ama olsun sorana söyleriz.
                 Erev tov....


Nisan 13, 2007, 10:35:46 ös
Yanıtla #46
  • Uzman Uye
  • ****
  • İleti: 3120
  • Cinsiyet: Bay

       TALLİT

Kala (Sinagoga ilk gittiğiniz günü hatırlayın. Eğer bir sabah dua etmeye gitmişseniz erkeklerin beyaz şallar taktıklarını da görmüşsünüzdür.Babanız belki size de küçük birini giydirmiştir.Başınızda kipa ve omzunuzda bir şal.Dikdörtgen şeklinde ve her köşesinde düğümler atılarak sarkan püsküllerin bulunduğu, bazılarının siyah bazılarının mavi bazılarının da beyaz çizgilerle süslendiği bu şala tallit denir.

Hiç düşündünüz mü İsrael bayrağının hangi şekilde olduğunu ? Yıllarca Yahudi sembolü olan tallit şeklindedir.


Nisan 13, 2007, 10:36:41 ös
Yanıtla #47
  • Uzman Uye
  • ****
  • İleti: 3120
  • Cinsiyet: Bay

   KİPA
Kala (Sinagoga) gittiğinizde, dua ederken erkeklerin başlarına değişik renk ve desenlerde küçük bir başlık taktığını görürüz.Bu küçük başlığın adı kipa’dır.Bu da Tanrı’nın her zaman bizimle birlikte olduğunu hatırlatır.


Nisan 13, 2007, 10:38:06 ös
Yanıtla #48
  • Uzman Uye
  • ****
  • İleti: 3120
  • Cinsiyet: Bay

ŞOFAR
Roş-Aşana ve Kipur bayramında sinagoga gitmişseniz birdenbire kaval sesine benzer bir sesle irkilirsiniz. İşte bu Şofar’ın sesidir. Keçi boynuzundan yapılmıştır ve değişik notalarda çalınır. Roş-Aşana ve Kipur günleri Tanrı’dan yaptıklarımız için af dilediğimiz zamanlardır. Şofar’ın sesi de  Tanrı’ya yakınlaşmamız için bizi uyarır.


Nisan 14, 2007, 03:38:54 öö
Yanıtla #49
  • Ziyaretçi

Bizde SOPAR dedikleri boyle bisimi :D

Saka yapiyorum tabi. Kimse uzerine alinmasin. gormemezlikten gelmenizi Rica ederim. :)


 

Benzer Konular

  Konu / Başlatan Yanıt Son Gönderilen:
2 Yanıt
7133 Gösterim
Son Gönderilen: Nisan 28, 2007, 01:42:54 öö
Gönderen: shemuel
19 Yanıt
8611 Gösterim
Son Gönderilen: Haziran 30, 2007, 10:36:52 ös
Gönderen: shemuel
17 Yanıt
24640 Gösterim
Son Gönderilen: Eylül 05, 2009, 02:56:12 ös
Gönderen: ADAM
57 Yanıt
33216 Gösterim
Son Gönderilen: Mayıs 31, 2010, 03:21:37 öö
Gönderen: Belial
5 Yanıt
8320 Gösterim
Son Gönderilen: Eylül 14, 2008, 08:59:21 ös
Gönderen: Prenses Isabella
8 Yanıt
13523 Gösterim
Son Gönderilen: Ekim 27, 2008, 02:06:13 öö
Gönderen: Fraternis
12 Yanıt
25673 Gösterim
Son Gönderilen: Ekim 17, 2011, 08:04:42 ös
Gönderen: AMON RA
2 Yanıt
9122 Gösterim
Son Gönderilen: Ocak 16, 2010, 12:54:34 ös
Gönderen: ADAM
0 Yanıt
7979 Gösterim
Son Gönderilen: Mayıs 06, 2011, 11:43:04 ös
Gönderen: AQUA
10 Yanıt
5227 Gösterim
Son Gönderilen: Mayıs 15, 2015, 12:56:30 ös
Gönderen: egeran