İki yıl önce ortaya atılmış soruların çevresinde dolanırken, bir de bu başlık dikkatimi çekti.
Böyle bir sorunun sorulması için, masonları dinsizlikle itham edenlerin bulunması gerekir. Dikkatinizi çekerim: Bu soru iki yıl önce sorulmuş yani pek o kadar eski değil.
21. yüzyılda hâlâ masonları dinsizlikle itham edenler var mı?... Belki vardır. Varsa da onlar hâlâ geçmiş yüzyılların geri kafalılığını sürdüren, olgulara doğru dürüst değil at gözlüğüyle bakmayı yeğleyenlerdir. Gerçekleri göremeyenlerdir. Belki görmek istemeyenler... Görmekten korkanlar... Çünkü görürlmerse kendi dar dünyaları yıkılacak.
Bununla ilgili değil ama benzetme olsun diye bir hafta kadar önce başıma gelmiş ilginç bir olayı özetlemek istiyorum. Otomobilimle iki ana caddeyi birbirine bağlayan ve hemen herkesin yoğun olarak kullandığı bir ara sokağa girmiştim. Tek sıra gidilebilen bir yoldu bu. Az ilerledikten sonra önümdeki bir iki otomobilin durduğunu, onların ilerisinde bir iş makinesinin çalıştığını gördüm. (Hep ihmal ederler ya; sokağın başına bu konuda bir uyarı levhası koymamışlar.) Çok ileri gidip saplanıp kalmadan uygun bir manevra yeri bulmaya giriştim geri dönmek üzere. Arkamdaki otomobilin sürücüsü kıyameti koparıyor kornasıyla. Aynadan baktım, eliyle de işaretler yapıyor "Yürüsene be adam." dercesine. Oysa ilerideki iş makinesini onun da görmemesi için neden yok. İleriye değil, sadece burnunun ucuna bakıyor. Ona karşılık vermeden manevramı yapıp dönüşe geçtim. O da hışımla bana el işeretleri yapmaya devam ederken bir de "Yuh!" çekerek ilerleyip, daha önce benim önümde olan otomobilin arkasına yerleşti. Ben o sokağı terk ederken aynadan şöyle bir arkama baktım. Geri vitese takmıştı.
İşte başlıkla bağlantılı konu böyle. Sayın MASON'un yapmış olduğu özet açıklamalarda da böyle. Kişi hangi dinin koyu inançlısı ise masonlar onunla tam bir inanç birliği içinde bulunmadıkları sürece "dinsiz". Oysa masonların din ve inanca karşı birleştirici, uzlaştırıcı, toleranslı bir tutumu var. Dinde tolarans olmadığı sürece böyle bir tutumun dinsizlikle eşdeğer tutulması pek doğal. Hıristiyanların Yahudilere, Müslümlanların Hıristiyanlara dinsizlik yakıştırdığı hiç olmamış mııdır? Hepsi bir sosyal ve vicdani olguyu kendine göre benimsiyor. Her biri ayrı ayrı işin doğrusunu yapıyor ve o her birine göre ötekilerin hepsinin yaptığı yanlış.
Ha, bir de şu olgu var: Masonluğun bir kanadında Masonluğa girecek kişilerin belirgin bir dinsel inancının bulunması zorunlu görülüyor. Bunu aşırılığa vardırıp o belirgin dinsel inancı tanımlayanlar da yok değil. Buna karşın o tür Masonluğun yaygın olduğu çevrede bile Masonluğun dine aykırı olduğu ileri sürülmese de "başlı başına bir din" olduğuna ilişkin iddialar var. Öte yanda Masonluğun bir diğer kanadındaki kimi masonlar bunlardan öylesine bunalmış ve sıkılmış ki zamanında (belki de birtakım başka amaç ve niyetler taşıdıklarından, özellikle laikliği olanca güçle vurgulamak istediklerinden) kendi örgütlerini tüm dinlerin ve inançların üzerine çıkarmış, masonların da herhangi bir dinsel inancı olup olmadığı, varsa da bunun nasıl olduğu ile hiç ilgilenmez olmuş. Bu tutumu Masonluğun evrensel amaçlarına daha uygun bulmuşlar. İşte onları arasında herhangi bir dinsel inancı olmayanlar ile ateistler de bulunabilir. Ancak söz konusu suçlama öyle masonların belli bir kanadındaki az sayıda olduğu söylenebilecek masonlara yöneltilmiyor; tümünü kapsıyor. O kişileri bir türlü masonların teker teker Masonluğun bütünü bakımından örnek alınamayacağını anlatabilmek âdeta olanaksız. Masonların, belli bir kalıptan çıkmışçasına tıpatıp aynı düşünce ve bilgilerle donanmış olduklarını sanıyorlar galiba.
Geçenlerde bir nedenle denk düştü... Başka ABD ve biraz da Kanada'da olmak üzere "The Order of the White Shrine of Jerusalem" (Kudüs'ün Beyaz Türbe Tarikatı) diye bir örgüt var. Bunların amacı dünya yüzünde coğrafya ayırımı yapmaksızın barışı sağlamak. Ne güzel değil mi?... Ancak madalyonun bir de arka yüzü var. Bu barışı Hıristiyan ilkeleri üzerine yerleştirmek... Bir örgütün dünyü yüzünde Hıristiyanlığı yaymak ve benimsetmek tarzında bir amacı olursa, buna bir diyeceğim olamaz. Başkaları da aynısını kendi dinleri ve inançları için öngörebilir. Dünya yüzünde barışı sağlamak diye bir yüce amaç benimseyenrleri ise kutlarım. Ancak birileri çıkar da bu ikisini birleştirirse, onun barışa değil savaşa hizmet ettiğini söylemek pek yanlış olmaz sanırım.
Bu bağlamda Masonluğun belirli bir dinsel inancı zorunlu gören kanadında bile benimsenen hayli üstün düzeyde bir tolerans var. Onların arasından da dinsel inanç bakımından bağnazcasına pek katı bir tutum benimseyen azınlığı ayıklayalım. İşte bu tolarans var ya tolerans... Masonların başına ne geliyorsa işte bundan geliyor. Dincileri göre toleransı ancak dinsizler gösterebilir; o nedenle de masonlar dinsizdir.
Masonluk ilkeleri arasından toleransı kaldırsın; bakın o zaman hiç kimse masonları dinsizlikle suçluyor mu.