SİZCE HANGİSİ

[Gezdirici]

Düşünebilmek için var olmak yetmez ama düşünebilmek için önce var olmak gerekir.
Var olduğunu ifade eden biri önce var olduğunu düşünebilmiştir. Dolayısıyla Var olduğundan düşünebiliyordur.

[Hacamat]

Sanki bilgilerle doğduk. Nasıl bir yanlış  algı bu. Senin insan olduğun bile sana öğretildi. Öğretildiği için kendine "insan" diyorsun.
Pekala Size soruyorum. İnsana kim "insan" dedi ilk.
Yapmayın arkadaşlar. Düşünmek öğrenmekle başlar. Öğrenmezsen hiç birşeyi düşünemezsin.

Bu arada ben hala öğrenmeden düşünebildiğimizi ispatlayan kanıt istiyorum. Buyrun İspatlayın.

[İNSAN]

Bir şeyi ıskaladığımızı düşünüyorum ; o da Sartre'nin sözü.

 Ne diyordu kendisi?

''Ben diyen bilinç ile düşünen bilinç aynı değil.''

Biz 'ben' ve 'bilinç' kavramlarını birbirine geçirdiğimiz, onları kendi içinde erittiğimiz için bunların ortak yönelimler,bağlı hareketler olduğunu düşünebiliriz. Oysa ifade edilen sözde Sartre'ye göre bunun böyle değerlendirilmesi doğru bulunmuyor.  Bizler metabilişsel düşünürken ; o farkındalığı ve bilinci ayrı ayrı düşünüyor. Böyle yaptığı için de bizim söylediklerimizden ayrılıyor.

Öncelikle bu noktada kendimi ona daha yakın hissettiğimi ifade etmeliyim.

Yani ben de ; insan dediğim 'ben' ile , bunu düşünmek tamamen zihnin farklı tabakalarında harekete geçtiğini düşünüyorum. Ve yine fikrimce bunların işleyişleri zihinde ayrı ayrı yerine getiriliyor.



Gelelim ''Öğrenemeden düşünebilir miyiz'' sorusuna. Bu soruda bir önceki mesajda söylediklerimle aynı düşünüyorum.

Yalnız buna bir ispat isteniyor. Elimizden geldiğince verelim. 


Pedegojiye şöyle bir mercek tuttuğumuzda aslında bu savımızı destekleyen deneyler bulmamız çok da zor değil.

Bu daha önce duyduğum deneylerden biri özetle şöyle :

5 yaşlarında küçük bir çocuğun karşısında bir kutudan sırayla farklı renkten toplar çıkartılıyor. Bu işlem birkaç defa tekrar ettikten sonra çocuğa sıradaki topun hangi renkte olacağı sorulduğunda ona doğru cevabı veriyor. Çocuk renkleri,kombinasyonu, örüntüyü bilmiyor. Ama sezgiler yolu topun hangi renkte olacağını söyleyebiliyor.

Bir diğer ispat ise yine Psikoloji biliminde mevcut. Burada karşımıza Gizli Öğrenme diye bir öğrenme türü çıkar.  Az biraz diyalektik yaptığımızda ; o halde düşünemediğimiz şeyler öğrenilmemiştir denilebilir.. Bakalım bunun tersi bu öğrenme türünde kendini nasıl gösteriyor.

Daha önce hiç tarih bilmeyen bir anneanne ; evi süpürürken torununun sesli çalıştığı bir tarihi olay karşısında elektrikli süpürgeyi durdurup torununa sitem ediyor.

-'Evladım günlerce çalışıyorsun. Hala öğrenemedin mi ?' diyor.

Bunun üzerine torun : 'Bu senin süpürge çalıştırmana benzemez anneanne' diyerek kendisiyle alay ediyor.

'Yaa öyle mi ? O halde sor bakiyim bir soru' diyen anneanneye torun tarafından bir soru sorulduğunda ise anneanne bu kez de doğru cevabı vererek kendisini ve torununu şaşırtmayı başarabilmiştir.


Bu deneyler bizleri şu sonuca götürebilir :

'Öğrenilmeyen şeyler, zihnin başka tabakalarında biz farkında olmadan harekete geçebilir ve onu dile, davranışa dökebilir.'

Aynı şey bunun tersi için de geçerlidir ki o da şudur ; düşündüğümüz şeyler de çok doğal olarak öğrenmediğimiz şeylerden oluşabilir.



Elbette şunu da hatırlatmakta fayda var ; bu konuda ortak düşünce oluşturmamız biraz zordur. Düşünce dünyasının bu ayrışımı bizlerin düşünceleri üzerinde etki yarattığı için bizleri farklı beyanatlar vermesi de çok absürd değil.

Bu yüzden Sayın Hacamat'ın söyledikleri bir kurama göre doğru iken, bir başka kurama göre eksiktir.

Tabi aynı şey benim söylediklerim için geçerli . Benimkiler de başka kuramlara göre eksik ve yanlış kaçabilir.