Illuminati Tarikatı
Illuminati Tarikatı 1776 yılında Almanya’da kuruldu. Latince “Illuminati” “Aydınlanmış olanlar” demektir. Cemiyetin hedefi cehaletle, batıl itikatlarla, dinsel baskıyla ve her çeşit tiranlıkla savaşmaktı. Her ne kadar amaç kilisenin bağnazlığı ile savaşarak Newton’cu pozitif bilimin önünü açmak idiyse de, cemiyet gizli emeller beslemek, Fransız İhtilâlini yönlendirmek, Avrupa’nın politik egemenliğini elde etmeye çalışmak gibi konularla suçlanmıştır.
Başlangıçta Bavyera’da gelişti ve üyeleri hep Alman ya da Avusturyalı olan Ilüminati Tarikati’nin şeflerinin kimlikleri gizliydi.
Cemiyetin kurucusu Adam Weishaupt (1748 – 1830) Cizvit eğitimi almıştı ve daha genç yaşında Ingolstadt Üniversitesi’nde Hukuk Profesörü oldu. Bilimin yayılması için, Adam Weishaupt Cizvit modelinde gizli bir cemiyet kurmak istiyordu.
Amacı, Fransız Ansiklopedistlerinin, Voltaire’in öğretilerinin kilise tarafından yasaklandığı bir ortamda, gizli cemiyet yoluyla, parlak gençlere eğitim vermekti. Cizvit rahiplerinden korunmak için de gizlilik şarttı.
Masonlar uzak durdu
Adam Weishaupt 1774’te Hanover’li bir Protestan Mason’la tanıştı. Önce, kurmuş olduğu cemiyeti Masonlukla birleştirmeyi düşünmüşse de, Masonluk bir “tarikat” (order – nizam) olmadığından ve Cizvitlerle kendi yöntemleriyle mücadele etmek istediğinden bu projeden vazgeçti. 1 Mayıs 1778’de şaşaalı takma adlı beş kişi Illuminati Tarikatını kurdu. Adam Weishaupt’un kod adı Spartacus idi. Beklentinin dışında, Alman Masonlar Illuminati tarikatına akın etmediler, tersine, birçok Illuminati Masonluğu seçti. Yalnızca Münih’te başarılı bir faaliyet gelişti, bu nedenle de, İlluminati’lerin adı Bavyera ile de özdeşleşmiştir.
Illuminati sisteminde Çıraklar Ansiklopedistlerin eserlerini okumak ve kendileri de yazı yazmaya mecburdular. Üst dereceler “Minerval” ve “Aydınlanmış Minerval” idi. Üst derecelilerin kimlikleri gizli tutulurdu. Her üye diğer üyelerin bilgilerini üstlerine raporlamak zorundaydı.
Masonları aralarına çekememişlerdi, o zaman Masonluğa sızıp Masonluğu kullanmak gerekiyordu. Münih’te hiç bir Büyük Loca’ya bağlı olmayan bir Mason Locası kuruldu, Locanın üyeleri Illuminati idi. Mason Illuminati’lerden Baron Adoph Knigge (1752 – 96), “Philo” kod adıyla Illuminati’lerin başına geçti, tarikatı Hürmasonluk modelinde yapılaştırdı ve bir çok yeni üye kaydetti. Üyeler arasında Brunswick Dükü Ferdinand, Dük Ernest von Gotha, ünlü şair Goethe de vardı.
Hegel’in etkisi
Tarikatın amaçları hakkında dolaşan iktidar söylentileri nedeniyle, 22 Haziran 1774’te, Bavyera’da cemiyet ve Hürmasonluk birlikte yasaklandı. Illuminati tarikatı böylece gücünü kaybetti, 19. yüzyılın başında Hegel’in katılmasıyla biraz canlandı, sonra da eridi, bitti. Hegel milli ve küresel olayları etkileyerek, tez ve antitezi çarpıştırarak yeni dünya düzenini oluşturacak senteze varmak istiyordu. Amerika’da, Yale Üniversitesi’nde odaklanan “Kuru Kafa ve Kemikler” Skulls and Bones cemiyeti bu düşüncenin mirasçısı olmuştur.
1906 yılında Leopold Engel Illuminati Cemiyeti’ni Berlin’de yeniden kurdu. Savaş sonrası, Frankfurt’ta da benzer bir gelişme oldu.