Masonlar.org - Harici Forumu
Mason ve Masonluk Nedir? => Kardeslerimiz => Konuyu başlatan: MASON - Eylül 25, 2006, 09:48:14 ös
-
Sir Christopher Wren ve Hür ve Kabul Edilmiş Masonlar
17. yüzyılın en ünlü mimarlarından, büyük yangından sonra Londra'yı yeniden inşaa eden, St. Paul Katedralinin mimarı, Kraliyet Bilimler Akademisi Başkanı, Sir Christopher Wren'in Mason, Hafta ilk Büyük Üstat olduğu iddia edilirdi. Yeni bulgular, Sir Christopher Wren Üstadın ve oğlunun Mason olduklarını ispat etmektedir. O tarihlerde Büyük Loca henüz kurulmamış olduğundan, Büyük Üstat diye bir makam da henüz yoktu, ama şüphesiz ki en saygın, en sözü geçen Üstat Masondu. Takip eden yazı, Freemosonry Today'de yayınlanan Matthew Scanlan Kardeşin çalışmasından çevrilmiştir.
1666 yılında büyük Londra yangınından sonra, kent ilk defa kâgir olarak yeniden İnşa edildi ve bir nesil boyunca taşçı ustaların şantiyesi oldu. Matematikçi ve astronom Sir Christopher Wren'e 51 kilise İle tamamen yanan ahşap St. Paul Katedralinin yerine taştan yenisini yapma görevi verildi. Planlar çok kez reddedildikten sonra, nihayet 1675 yılında Kral tarafından onaylandı ve yaz gün dönümünde temel taşı merasimle yerine konuldu. Katedralin inşaatı 35 yıl sürdü. Çalışmalar ilerlerken, tarihçi John Aubrey 18 Mayıs 1691 gününde Wren'in Mason yapıldığını yazarak, hatıra defterine aşağıdaki kaydı düştü:
"Bugün, St. Paul Kilisesinde, Sir Christopher Wren'İn Kardeş olarak Kabul Edilme merasiminin icra edildiği kabul Edilmiş Masonların büyük toplantısında "
Aubrey'in bu beyanı sonradan, Wren'in 1680 - 1682 yıllarında başkanlığını yaptığı Kraliyet Bilimsel Akademisinin kayıtlarına da geçirildi ve Wren'in buna bir itirazı da olmadı(l). Vakanüvis John Evelyn aynı olayı kaydetti ve 1723 yılında, Wren'in ölümü üzerine, bir çok gazete ondan "kıymetli Hürmason" olarak söz etti. Wren'in torununun hatıratında yazdığına göre, 1708 yılında St. Paul Wnin çatısını tamamlayan fener kısmının son taşı Wren'in oğlu tarafından yerine konmuştu, ve "inşaatta çalışmış mükemmel sanatkâr Mr. Strong, oğlu ve diğer Hür ve Kabul Edilmiş Masonlar merasimde hazır bulunmuşlardı."
Christopher Wren Junior'un Eski St. Paul Locasının(2) üyesi olduğu ve 1729 yılında Locanın Üstadı Muhteremliğini yapmış olması da anlamlıdır. Bu Loca 1691 yılından İtibaren St. Paul Kilisesi bahçesindeki The Goose and Gridiron birahanesinde toplanıyordu. İlk Büyük Locanın kuruluşu da 1717'de bu birahanede olmuştu. Yukarıdaki metinde bahsi geçen "mükemmel sanatkâr", katedral inşaatında çalışan Oxforshİre'lı Mason, Edward Strong Senior idi.
Edward Strong'un Mason olduğuna dair kayıt bulunamamışsa da, oğlu, Edward Strong Junİor, East Street, Grenwich'de The Swan birahanesinde toplanan "Hür ve Kabul Edilmiş Masonlar Locası"nın üyesiydi. Açıkça belli oluyor ki, Hürmasonluğun kökeni araştırıldığında, anahtar sözcükler "Hür ve Kabul Edilmiş" tir. 17. yüzyılda "operatif" sözcüğünün karşıtı olarak "spekülatif" sözcüğü kullanılmazdı. Yerine "Hür ve Kabul Edilmiş" terimi kullanılırdı.
"Spekülatif" sözcüğü ilk defa 1755 yılında kullanılmıştır.
Hür ve Kabul Edilmiş Mason
Hür Mason (Freemason) tabiri İngiltere'de, 14. yüzyılın sonlarında free - stone mason (3) dan türetildi. Londra Hürmasonları Cemiyeti (veya Refikliği) (London 'fellowship' or 'Company of Freemasons') 1654 yılında adını bilinmeyen sebeplerden "London Company of Masons" olarak değiştirdi. Oysa, münferit zanaatkarlar kendilerini "Freemason" olarak adlandırmayı sürdürdüler.
" Kabul Edilmiş" tâbirinin kullanılmasının kökeninin tespiti daha karışıktır. Bir haricînin Londra loncalarına girebilmek için izleyebileceği üç değişik yol vardı: Çıraklık dönemini tamamlamak, babadan veya akrabalardan gelen hakkı kullanmak veya bedel ödemek. Sadece Masonlar İçin bir dördüncü yol daha vardı, o da "Kabul edilme" idi. 1630 - 1670 yılları arasında Cemiyetin kayıtlarında 13 Kabul Edilme olayı vardır. Bunların her biri ileri gelen zanaatkarlardı. Aralarında Nicholas Stone İki kez Cemiyete başkanlık yapmıştı ve kabul edildiğinde Kralın baş mimarı idi. 1677'den sonra bu uygulamadan söz edilmemektedir. Beş yıl sonra, tarihçi Elias Ashmole hatıra defterinde tekrisini anlatır. Kayıtlarına göre, 10 Mart 1682 tarihinde, ertesi günü Londra Masonlarının binasına gelmesi için davet edilmişti:
....Gittim. Öğleye doğru Kaptan Sir William Wilson Knight, Rich. Bortwick, Mr. William Grey, Mr. Samuell Taylor ve Mr, William Wise Hürmason Refikligine(4) kabul edildiler. Hazır bulunan Refiklerin arasında en kıdemli olan bendim (35 yıl önce kabul edilmiştim).
Benim dışımda adlan izleyen Refikler oradaydı: Bu yıl Mason Cemiyetinin Üstadı Mr. Tho. Wİse, Mr. Thomas Shorthose, Mr. Thomas Shadbolt, - Waindsford Esquire, Mr. Nich. Young, Mr. John Shorthose, Mr. William Hamon, Mr. John Thompson ve Mr. Wil. Stanton. Hep birlikte, Cheapside'da Yarım Ay Tavernasında akşam yemeğini yedik. Bu güzel ziyafetin bedelini yeni "Kabul Edilen Masonlar" ödedi. Burada Ashmole, kesinlikle 35 yıldır üyesi bulunduğu, Refik veya Kabul Edilmiş Hürmasonların bir Locasından söz etmektedir. Ashmole Ekim 1646'da Warrington'da vuku bulan kendi tekrisine de atıf yapmakta ve kendi Locasının da aynı Kardeşliğe (Refikliğe) bağlı olduğunu söyleyerek, Warrington Kabul Edilme sistemine dahil olduğunu anlatmaktadır. Ashmole'nin sözünü ettiği Thomas Wise, Kralın Baş Mimarı ve Londra (Mason) Cemiyetinin başkanıydı, John Shorthose ve William Stanton, Thomas Wise'ın Birinci ve İkinci Nazırlarıydı. Thomas Shorthose 25 Ocak 1650 tarihinde Kabul Edilen bir Önceki Üstadı Muhteremdi. Locanın bilinen geri kalan Kardeşleri bir Önceki Üstadı Muhterem, Önceki Birinci Nazır ve Önceki İkinci Nazır, bir de görev almamış iki Kardeşten oluşuyordu. Bunların tümü Sir Chrİstopher Wren hesabına çalışıyorlardı. Yukarıdaki analize göre, Kabul Edilmiş Masonlar, daha önceleri sanıldığı gibi, yalnızca asilzade, rahip veya yüksek devlet ve belediye memurları olmayıp, aralarında simyagerler, mimarlar, heykeltraş ve ressamlar da olduğu gibi, operatif masonlar da vardı. Wren ve Ashmole'nin kurucularından olduğu Kraliyet Bilimler Akademisinin faaliyete geçmesiyle, simyanın somut yönü modern kimyanın temelini atarken, sembolik ölüm ve yeniden doğuş çarkının manevî odağı ağırlığını korumuştur.
Kraliyet Bilimler Akademisinin Robert Fludd ve Isaac Newton gibi üyeleri, ilm-i simyanın, bazen ateşin içinden yeniden doğan Foniks kuşunu veya mezarından yükselen Hz. İsa'ya benzetilen "felsefe taşı"nı sürekli, ama sembolik olarak aramışlardır.
St. Paul Katedralinin güney cephesinde taşın içine yontulmuş büyük bir Foniks kuşu, Katedralin yangında yok olduktan sonra yeniden doğuşunu simgelemektedir. Heykeltraş Calus Gabriel Cibber (oğlunun Hürmason olduğu bilinmektedir), Hürmason Nicholas Stone'un yontu atölyesini kullanıyordu. Nicholas Stone 1638 yılında Kabul Edilmiş Masonlara katılmıştı.
Bilinen en eski Masonik Merasimler Wren'in tekris edildiği tarihlere rastlar. Bu merasimlerde uygulanan ritüeller, alegorik tarzda ölüm ve yeniden doğuş temaları üzerinde odaklanır. Bu tetkikin sonucunda, mesleğimizin kaynak ve sembolizmasını anlamaya bîr adım daha yaklaşmış oluruz