Tekris Kavramları – 6 (Bir başka anlam)

[ADAM]

Tekris, her isteyene açık olmayan bir olgudur. Nedeni ezotarik kurumlara özgü oluşudur.

Bundan ötürü tekrisin iki ayrı anlamı daha vardır.

Bu anlamlardan biri “kabul” ile özdeş gibidir. Tekris etmek diye bir söz kullanılınca, bu, “kabul etmek” ya da “dışarıdan içeriye almak” anlamına gelir. Tekris olmak denilince de bu, “kabul edilmek” ya da “dışarıdan içeriye alınmak” anlamına gelir.

Hani ezoterik nitelikli bir kuruma alınmamış olan kişiye “harici” deniyor ya… Gerekçesi işte bu. (Bu Masonluk için de geçerli ama sırf Masonluğa özgü değil.)

Birisine “harici” denilince sakın bunun bir küçümseme ya da aşağılama olduğu da sanılmasın. Bu sadece ezoterik nitelik taşıyan bir ortama oranla dışta (hariçte) bulunan kişiyi niteler. Nitekim bir mason, üyesi olmadığı, inisiye edilmemiş bir başka ezoterik topluluğun açısından haricidir.

Haricî teriminin Batı dillerindeki karşılıklarının dilimize dönüştürülmüşü profan. Bunun tam sözlük anlamına bakarsak “kutsal olmayan” demek. Bu da yanlış anlaşılmamalı; kutsallığa karşı ya da aykırı değil, sadece kutsallığın dışında. Ezoterik bir kurumda bir kişiye profan denilince bunun anlamı “inisiyelerden olmayan” yani “tekristen geçmemiş kişi” olur.

Tekrisin bir başka anlamı da “sırların paylaşılması”.

«Bu da nereden çıktı?»demeyin. Böyle bir anlam, özellikle eski çağların ezoterik nitelikli kuruluşlarının birçoğu bakımından pek uyumluydu. Gerçeklere ilişkin bilgi birikimlerini aralarına almamış oldukları kişilerden özenle gizlemeyi öngörmüş, sırlarını büyük bir titizlikle saklamışlardı.

Masonluğun da kendine özgü sırları olup olmadığı tartışılır. Varsa, terim sözlük anlamıyla yerli yerine oturur. Yoksa, simgesel anlamda değer taşır.