İnsanlığın Yaratılışı
Yakındoğunun eski efsanelerine göre, ilk insanlar ya doğumla yada el yapımı ile ortaya çıkar. İnsanoğlunun yaratılmasını sağlayan iki ilahi varlıktır; çeşitli adlarla anılan bir ana tanrıça ile tatlı su ve pratik buluşlar tanrısı Enki.
Çoğu kez bu efsaneler ilk insanların doğuşunu ve biçimlenişini tek bir hikayede bir araya getirir. Ana tanrıçadan söz edilen hikayelerde onun dokuz ay yerine sadece dokuz gün süren gebeliği ve bizzat doğum olayı öne çıkarılır. Buna karşılık, daha sanatsal bir yaratımı esas alan efsanelerde Enki’nin sanki bir çömlek yapıyormuşçasına insanları kilden yarattığı belirtilir. Aradaki tek farklılık kilin olağandışı bir sıvıyla karıştırılmasıdır. Birkaç efsane insanın yaradılışnda kullanılan sıvıyı boğazlanmış bir ilaha ait kan olarak nitelendirir. Bazen Enki ham kil karışımına tanrısal tükürük katar. İnsanoğlunun yaratılışına gösterilen gerekçe çoğu kez genç tanrılar kuşağının kanal kazma gibi zorlu bir işten kurtarılabilmesi için işçi sağlar.
Tanrılar İnsanken
Babil Atramkhasis efsanesi “inuma ilu av-ilu” sözleriyle başlar. Efsanenin konusu tanrıların ve insanların yaratılışları, görevleri ve birbirleriyle ilişkileridir. Anlatımın kendisi bile tanrılara özgü bir şeyin insanlarda da mevcut olduğu inancının ipucunu verir. Buna göre insanlar, asi bir bilgi tanrısına ait kanla karıştırılan kilden yaratılmıştır. Böylece insanların tanrısal kavrayış yeteneğini paylaştıkları ve ölümsüz bir şey, yani bir ruh kazandıkları söylenir.
Enki ve Ninmah
Enki ve ana tanrıçalar birlikte çalışır ama bazen aralarında çatışmalarda çıkar. İnsanlarla ilgili bir tartışmada, Enki kendisine karşı çıkan Ninmah tarafından kusurlarla donatılmış olsalar bile, her kişi için uygun bir konum belirleyebileceğini ona kanıtlamak ister. Enki bu işte başarılı olur; hatta sakatlıkları olan insanlara dahi belli bir görev verir.
Bitkiler Gibi Yerden Biten İnsanlar
Baltaya övgü niteliğindeki bir Sümer ilahisinde, en güçlü tanrı Enlil göğü yerden ayırır.” Canlı bedenin yetiştirdiği yerde “ ilk insanlar tıpkı bitkiler gibi topraktan biter ve Enlil bundan hoşnut kalır. Diğer tanrılar yeni filiz veren insanları görünce hayranlık dolu bakışlarla Enlil’e yalvararak ondan kendilerine hizmet edecek ve ihtiyaçlarını karşılayacak insanlar yaratmasını ister. Ana tanrıça Ninmena “Tacın hanımı” hükümdarlar yaratır ve böylece insanlığa düzen getirir. Ayrıca insanların üreme yoluyla çoğalmasını mümkün kılar.
NTV Yayınları-Mitoloji