Dereceler ve süreleri

[ANARCHOSA]

Bu bir bilgi sorusu...

Masonluk uyguladığı ritüelleri takip ettikleri rite göre düzenler. 12 dereceli ritte var, 97 dereceli de. Derece sayısı daha fazla öğretisi var anlamına gelmiyor. Sadece belli konuları böldüğü düşünülebilir. Yani bir rit, bir konuyu 3 diğeri 30 derece de işliyor gibi düşünebiliriz. ( Bazı ritler farklı konuları da işler... )

Hatta daha önce yazmıştık. Her derece işlenmez, bazı dereceler ara derece sayılır. Derece verilirken ara derecelerin bilgisi verilir. İşlenmeden atlanır. Bu sebeple günümüzde örneğin İleri ve yüksek dereceler de EKEİR ( Eski ve Kabul Edilmiş İskoç Riti) için  4-9-14 işlenirken 5-6-7-8-10-11-12-13.derecelerin sıfat ve bilgileri de kardeşlere verilir. Bu dereceler içeriği ve işlendiği ülkenin Süprem Konseyinin seçimlerine göre değişebilir. Kimi ülke 28 işlerlen kimi 27-29 işleyebilir...


Böyle olunca akla peki ben tüm dereceleri alacaksam kaç sene harcamalıyım, 100 yaşımı göremezsem her dereceyi alamaz mıyım soruları geliyor. Daha önce de kısmen konuşulmuştu.

Bu sefer bu konunun ince hesaplandığı bir dökümanı gündeme getirmek geldi aklıma.

Türkiye'de uygulanan EKEİR de ilerlemek isteyen bir kardeş bugün farklı zaman harcar. Ama eskiden bunun zamanlaması farklı idi, hesabı da belliydi. Fikri olan, araştırıp söyleyebilecek olan var mıdır?

NOT: Bu arada ilerlemek isteyen kardeş dedim. Bir kardeş üstat derecesinde mavi localarda çalışmayı yeterli görüp ileri ve yüksek derecelerde çalışmaya hiç gerek duymayabilir. Onu eksik ya da geri bırakmaz. İleri ve yüksek dereceler isteğe bağlıdır.

[Zennn]

Sorunuz üzerine;

Sayın @ADAM  2011 yılında "Skoç Ritinde Ruhsal Gelişim Süreleri başlığında" şöyle yazmış; "Yurdumuzda bir masonun her bir derecede geçirmesi gereken süre göz önünde tutulduğunda,  30. dereceye varabilmek için yaklaşık 13-14 yıl gerekmektedir. Ancak bazı zaman kimi masonların derecelerinde geçirmeleri gereken süre sağlam gerekçelerle kısaltılır.  [Yönetsel olan] 31. ve 32. derecenin süresi ise ikişer yıldır".

Siz de 33’e kadar yükselen dereceler nedir? başlığında https://masonlar.org/masonlar_forum/index.php?topic=29.30 4. dereceye kabul için en azından 3 yıl geçmesi gerektiğini belirtmişsiniz.

Aynı başlıkta 2007 yılında Sayın @Anatolic "Sn. Mason, 4 den yüksek olan dereceler arasi yükselme süresi ne kadardir?"  sorusu üzerine Sayın @MASON cevaben şöyle yazmış. "Bunun minimum zaman limiti ulkeye gore degisir. Ancak sizin aktifliginiz, yaptiginiz calismalar ve kendinizi Masonluga ne derecede adadiginiz, buyuk rol oynar. Turkiyede en az 15 yil Ustad Mason olmaniz gerekmektedir. Ortamala 20-25 sene icerisinde (yaptiginiz calismalara bagli olarak) 32. Dereceye ulasirsiniz" demiş.

 "Turkiyede en az 15 yil Ustad Mason [3. derecede geçen süre] olmaniz gerekmektedir" bu ifadeden anladığım; (Ülkemizde 2 ayrı kurum bulunuyor farkları var mıdır bilemiyorum) EKEİR 4-30 dereceler arası en az 14 yıl geçirilmiş olması gerektiği (yönetsel dereceler olan 30 üstü için 31. ve 32. derecenin süresi ise ikişer yıldır demişsiniz).

Sorunuz; "Türkiye'de uygulanan EKEİR de ilerlemek isteyen bir kardeş bugün farklı zaman harcar. Ama eskiden bunun zamanlaması farklı idi, hesabı da belliydi."

Cevaba yaklaşabildim mi bilemiyorum. 2007 yılına ait bu bilgi  kast ettiğiniz "eski" tarih olmayabilir.

Saygılarımla

Not:[...] içi ifadeleri ben ekledim

[ANARCHOSA]

Sevgili Zennn her zamanki gibi araştırıcı ve detaylı yaklaşımınızı kutluyorum.

Bahsettikleriniz üzerine bir derleme yapayım. Ancak cevap ne sizinkiler ne benim şimdi sıralayacaklarım. Cevap bir belgede saklı.

Öncelikle bahsettiğimiz operatif dönem değil. Orada bir çırağın 7-10 yıla varan sürede piştiği düşünülürmüş. Hatta kimisi ileri gidemezmiş...

Türkiye'deki uygulamada forumdan da bulunabileceği gibi Tekris/Aydınlanma ardından ödenti yükümlülükleri tam, devamlılığı olan, neredeyse her kardeş travay denilen derece üzerine bir çalışması başka bir derecede görüşülerek alınan kararla ilgili derecede tören düzenlenerek geçiş ya da yükselmesi yapılır. Bu süre çırak derecesi için 1, kalfa derecesi için 1 senedir. Yani aslında loca takvimi de uygunsa 2 sene de simgesel localarımızda üstat sıfatını almak mümkündür.

Çırak, kalfa ve üstat dereceleri BÜYÜK LOCA çatısı altında işlenir. İleri ve Yüksek Dereceler ise ritin egemeni olan Türkiye Süprem Konseyi ya da Yüksek Şura tarafından yönetilmektedir., AYRI BİR DERNEKTİR. Kardeş, Loca ve Büyük Locasına bir dilekçe vererek, bazen de doğrudan Diğer derneğe başvurarak aynı masonluğa girmesi için gerekene benzer bir süreci yaşar diyebiliriz. İki dernek ilişkideyse (aralarında sözleşme/konkordato varsa) birbirlerine kardeşle ilgili bilgi sorabilir, sakıncasızlık belgesi isteyebilir. Üstat derecesinde ise 1 bazı Süprem Konseyler için 2 sene doldurmuş olması istenir.

Sonra ise İykaaf denilen yükseltme töreni ile kardeş 4. dereceyi alır ve artık 'Yetkinleşme Atölyeleri'nde çalışmalarına devam eder. 14. dereceye kadar burada, sonrasında 15-18 dereceleri Şapitr Atölyesi, 22-30 dereceleri de Areopaj atölyelerinde çalışır. Bu dereceler artık zamana bağlıdır diyemeyiz. Yani minimum 1 yıl, ancak her dereceyi sindirmek beklenir, yine her derece için çalışma beklenir. Kimi kardeşler hiç yükseltilmeyedebilir! Ancak 1 sene gibi düşünürsek 4-9-14-15-18-22-28-30 saymak mümkün. 31-32 ikişer yıl, 33 ise başka durumlara tabiidir.

Yani doğru, günümüzde her şey yolunda gider ve siz de yolun hakkını verirseniz 14-15 yılda dereceleri tamamlamış olursunuz. Bununla birlikte 31-32-33 dereceler hep söylendiği gibi yönetsel derecelerdir. Yargılama Kurulu, Danışma Kurulu gibi isimleri vardır. Öğretim 30 da biter. Ki tıpkı isteyen kardeş 3. dereceyi yeterli görebilir dediğimiz gibi burada da 30. dereceyi yeterli görebilir demek mümkün.

Ancak konuştuğumuz EKEİR olduğu için ben başka bir şey soruyorum. Ne operatif dönem, ne de günümüz... MAsonlukta BİR TEK VİRGÜL BİLE ÜZERİNDE DÜŞÜNÜLMEDEN BOŞ YERE KULLANILMAZ. ÖYLEYSE DERECELERİN HEPSİ OLUŞTURULURKEN HANGİSİ NE KADAR SÜREDE ALINIR BİLE BELİRLENMİŞ.  Ben buraya atıf yapıyorum...

Bir de not. Yüksek derecelere başlayan her bir kardeş de Süprem Konsey kurallarına göre Büyük Loca bünyesindeki kendi locasında düzenli olmalıdır, yani toplantılarına devam etmelidir. Ben 33 oldum artık, locamda toplantılara katılmam, 3. derece de bile olsa bir Saygıdeğer Üstadın verdiği görev varsa sorumlu değilim diyemez! Bitmedi Yetkinleşme Atölyesine (YA) başlayan hem YA hem Locasına devam eder. Şapitr Atölyesine başlayan hem Locası, hem YA hem de Şapitr Atölyesine devam eder. Areopaj'da çalışan da yine aynı şekilde Hem loca, hem YA hem ŞA hem de Areopaj Atölyesinde çalışır. Hatta hepsinde farklı görevleri olabilir. Anlayacağınız bu bir zaman, bir emek, bir gönül meselesidir.

 

[Zennn]

Zannediyorum kast ettiğiniz belge ritin oluşumuna dair... 1786 Berlin Büyük Anayasaları  sonrası Charston da kurulan ilk yüksek şuranın Hakim Büyük Amiri A. Pike'ın Morals and Dogması olabilir mi?

[ANARCHOSA]

İşin doğrusu Albert Pike o dönemde York Ritinde üst derecedeydi.
Pike'ın EKEİR ile ilişkisinin şöyle bir hikâyesi vardır:

***
1853 yılının Mart ayında Güney Jüridiksiyonu Yüksek Şurası’nın büyük umumi kâtibi olan Dr. Albert Mackey’den bir davet aldı. Önce trenle daha sonra at sırtında yolculuk yaparak Charleston’a ulaşan Albert Pike, Dr. Mackey’in evinin salonunda bir süre bekledi. Bu sırada Mackey birbirine bağlı olmayan ve iyi tasnif edilmemiş bazı kâğıt tomarlarını toplamaya uğraşıyordu. Pike bu kâğıtların ne olduğunu sorduğunda, “Eski ve Kabul Edilmiş Riti’n ritüelleri” cevabını aldı. Dr. Mackey masonik bilgisini imtihan ettikten sonra ona “daha fazla nur isteyip istemediğini” sordu. Cevap olumlu olunca Kutsal Kitabın üstüne yemin ettirdikten sonra ona 4’ten 32’e kadar olan dereceleri vermeye başladı. Üç gün süren yorucu bir çalışmadan sonra Mackey o sırada 44 yaşına gelmiş olan Albert Pike’a 32. dereceyi vererek Güney Jüridiksiyonu sınırları içinde “değerli bulduğu ve seçtiği kardeşlere” Skoç Riti’ni yaymasını istedi.

***

Yani anlayacağınız 4'ten 32. dereceye 3 günde getirilmiştir. 33 dereceli masonlar için özel durumlarda verilmiş yetkilerden biridir bu ama detayı için burası uygun değil. Diyeceğim EKEİR tarihi için Albert Pike'ı öyle çok da baş köşeye koyamayız. Ancak Ritüellerin hazırlanmasında büyük emeği ve etkisi olmuştur. Anayasa kısmına gelince orada Pike değil de Avrupa taraflarına geçmek lazım. Zira Anayasa 1786 da Pike'ın Masonluğa girişi 1850...

Ancak doğru izdesiniz. Fakat bir 20-25 yıl kadar ileridesiniz. Çünkü 1786 da Büyük Frederick II' nin hazırlattığı ya da onayladığı söylenen EKEİR Anayasası aslında başka bir belge ve öncül bir ritin üzerine  oturtulmuştu...

[Zennn]

Biraz daha eskiye gidince Olunlaşma Riti'nin (25 dereceli) 1762 Anayasası karşıma çıkıyor. Sayın @ADAM  YETKİNLEŞME RİTİ’NİN ÇATISI - (EKEİR – 34) Başlığında [...] Yetkinleşme Riti’nin 1762 tarihli yasasının ikinci maddesinde, masonların, ritin her bir derecesinde geçireceği süre belirtilmiştir. Her bir derecenin mutlaka sırayla -hiçbiri atlanmaksızın- alınması zorunlu tutulmuştur [..] diyor. 

Devamını merak edenler için linkini aşağıya koyuyorum.

https://masonlar.org/masonlar_forum/index.php?topic=8705.0

Saygılarımla

[ANARCHOSA]

Biraz daha eskiye gidince Olunlaşma Riti'nin (25 dereceli) 1762 Anayasası karşıma çıkıyor. Sayın @ADAM  YETKİNLEŞME RİTİ’NİN ÇATISI - (EKEİR – 34) Başlığında [...] Yetkinleşme Riti’nin 1762 tarihli yasasının ikinci maddesinde, masonların, ritin her bir derecesinde geçireceği süre belirtilmiştir. Her bir derecenin mutlaka sırayla -hiçbiri atlanmaksızın- alınması zorunlu tutulmuştur [..] diyor. 

Devamını merak edenler için linkini aşağıya koyuyorum.

https://masonlar.org/masonlar_forum/index.php?topic=8705.0

Saygılarımla

Tebrik ederim sevgili Zennn...

Heyhat Sayın ADAM'ın sözlerine bakınız:

***
Yetkinleşme Riti’nin 1762 tarihli yasasının ikinci maddesinde, masonların, ritin her bir derecesinde geçireceği süre belirtilmiştir. Her bir derecenin mutlaka sırayla -hiçbiri atlanmaksızın- alınması zorunlu tutulmuştur.

Her derecede ve birkaç dereceden oluşan her bir atölyede (loca karşılığı) geçirilmesi gereken sürelerin düzenlenmesinde “sayı simgeciliği” çok önemli bir etken olarak kullanılmıştır. Bu sayıların değerlendirilişi gizemci (mistik) bir yöntemle, uzun uzun açıklamalarla yapılır.

Evrenin ve doğanın gerçeklerini, toplumun ve insanın sorunlarını bir yana bırakarak bunlarla uğraşmak, o dönemde pek sık görülen, Rozkruacıların da etkisiyle oluşmuş tipik “aristokrat ve burjuva karışımı” bir yaklaşımdır.
***

Oysa bence de bu süreler ve sayılar çok önemli.

Bu başlıkta verebileceğim bilgi bu kadar. Yetkinleşme Riti 1762 tarihli Anayasasında her bir derece ve onun için harcanması gereken süreler verilmiştir. Atlayalım, bu dereceyi işlemeyelim söz konusu olmadığı gibi, sayısal simgecilik de zirvededir. Ancak elbette burada derece ve simge bilgisi veremeyiz.

Birinci Sınıf – 3 Derece
Kalfa gözetiminde Çırak çalışmaları için 3 ay,
Üstat yönetiminde Kalfa ve Çırakların birlikte çalışmalarıyla 5 ay (Çıraklıktan Kalfalığa geçiş),
Üstat ve altındaki derecelerin birlikte ve daha üst derecelerin yönetiminde çalışmalarıyla Kalfalıktan Üstatlığa geçiş 7 ay.
Toplam: 15 ay

İkinci Sınıf – Beş Derece
Üstatlıktan Sır Üstatlığı’na 3 ay,
Sır Üstatlığı’ndan Yetkin Üstatlığa 3 ay,
Yetkin Üstatlıktan Sır Sekreterliği’ne 3 ay,
Sır Sekreterliği’nden Nazır ve Yargıçlığa 3 ay,
Nazır ve Yargıçlıktan Bina Eminliği’ne 3 ay.
Toplam: 21 ay

Üçüncü Sınıf – Üç Derece
Bina Eminliği’nden 9’lar Seçilmişi’ne 3 ay,
9’lar Seçilmişi’nden 15’ler Seçilmişi’ne 3 ay,
15’ler Seçilmişi’nden 12 Kavmin Seçilmiş Aydın Şefliğine 1 ay.
Toplam: 7 ay

Dördüncü Sınıf – Üç Derece
Seçilmiş Aydın’lıktan Büyük Mimar Üstatlığa 1 ay,
Royal Arş Şövalyeliği’ne 3 ay,
Eski Büyük Seçilmiş, Yetkin veya Yetkinleşme Üstatlığı’na 1 ay.
Toplam: 5 ay

Beşinci Sınıf – Beş Derece
Yetkinleşme’den Doğu veya Kılıç Şövalyesi’ne 1 ay,
Kudüs Prensi’ne 1 ay,
Doğu ve Batı Şövalyesi’ne 3 ay,
Rozkrua Şovalyeliği’ne 1 ay.
Toplam: 6 ay

Altıncı Sınıf – Dört Derece
Rozkrua Şövalyeliği’nden Büyük Pontif veya Yaşam Boyu Üstad’lığa 3 ay,
Büyük Noaşit Patrikliğı’ne 3 ay,
Masonluğun Anahtarı’nın Büyük Üstatlığı’na 3 ay,
Lübnan Prensi, Royal Balta Şövalyeliğine 3 ay,
Toplam: 12 ay

Yedinci Sınıf – Dört Derece
Royal Balta’dan Uzman Egemen Prens, Büyük Konsistuvar Şefliği’ne 5 ay,
Beyaz ve Siyah Kartal Aydın Şövalye Komandörlüğü’ne 5 ay,
Royal Sır Yüce Prensliği’ne 5 ay.


Evet bunlar, 1762 tarihli Yetkinleşme Riti'nin Anayasasında belirlenmiş sürelerdir.


BİR DE SON SÖZ:
1762 Anayasası
1786 Anayasası
1875 Lozan Konvanı

Bunlar EKEİR'in köşe taşları ve yüzyıllardır hatırlanan ve hatırlanacak önemli yerleridir.
Şimdi buna bir yenisi eklendi. Aralık 2019 'da Türkiye İSTANBUL'da düzenlenmiş olan Konvan ve onun bildirgesi...

Ne mutlu...