Adolf Hitler , ırkçı fikirlerine temel olarak Nietzsche'nin üstinsan felsefesini almıştır. Bunu da her fıssatta dile getirmekle birlikte , konuşmalarında Nietzsche'den alıntılar yaptığı , cepheye gönderdiği askerlerine Nietzsche'nin "Böyle Buyurdu Zerdüşt" adlı kitabını dağıttığı söylenir.
Ne kadar doğrudur bilinmez ama , Nazizm felsefesinin Nietzsche'nin öğretisinden çok şey kaptığını , Adolf Hitler bizzat kendisi ifade etmiştir.
Hatta Hitler , Nietzsche'nin "Üstinsan" teorisini / felsefesini geliştirmeye bile çalışmıştır kendi çapında...Nietzsche'nin eserlerinde geçen "Sarışın Yırtıcı Hayvan" nitelendirmesi , Naziler tarafından Alman ırkıyla özdeşleştirilmiştir.
Peki bu doğrumudur?
-Nietzsche , "Sarışın Yırtıcı Hayvan" nitelemesiyle sadece Alman ırkını mı kastedmiştir?
-Nietzsche'nin sıkça dile getirdiği soyluluk kavramı , ırksal bir yapı ile ilintilimidir?
-Nietzsche'nin eserlerinde ırkçılık veya Alman ırkının üstünlüğü ile alakalı her hangi bir bölüm mevcut mudur?
Şimdiden söyliyeyim ki , Nietzsche ne ırkçıdır , ne Alman ırkının üstünlüğünden bahsetmiştir , ne de bahsini ettiği soyluluk kavramı ve Sarışın yırtıcı hayvan tanımı sadece Alman ırkıyla ilintilidir..
Öncelikle , "Sarışın Yırtıcı Hayvan" kavramına değinelim ; ...
Bu tanım , Nietzsche'nin hayvan ile üstinsan arasına gerilen insanoğlunun "hayvani" ve "soylu" olarak yaşam enerjisi depolamış "barbar" halkları kastedmiştir.Yani bu terim , Nietzsche'de belirli özellikler taşıyan halklara ithaftır.
Nietzsche , "Ahlakın Soy Kütüğü" adlı yaptında şöyle der ;
"...Av ve zafer için tutkuyla donanan görkemli yırtıcı hayvan , sarışın canavar görmezlikten gelinemez. Bu gizli temel , zaman zaman patlamalı , hayvan terar vahşete dönmelidir. Romalı , Arap , Alman , Japon soyluluğu , Homeros'un kahramanları , İskandinav Vikingleri ... tümü de bu gereksinimi paylaşmıyorlardı.Nereye gitseler arkalarında "barbar" kavramını bırakan bu soylu ırklar , en yüksek kültürlerinde bile , bunun bilinçliliğini gösteriyor , gururunu taşıyorlardı..."
Burada dikkat çeken nokta , soyluluk kavramıdır. Nietzsche , soylu halklar hakkında geçmişe gönderme yaparak yorumda bulunduğuna göre , yaşadığımız dönemde herhangi bir soyluluk söz konusu değildir...ki Nietzsche yukarıda saydığı ve "tümü" ifadesiyle bu sayılan halkların arttırabileceği imasını yaptığı "soylular" ırksal olarak herhangi bir üstünlük edinmiş değillerdir.
Çünkü , Nietzsche'ye göre soyluluk , kandan gelmez. Nietzsche'ye göre soyluluk sağlıklı bir fizyolojiden , yani yaşam enerjisiyle donanmaktan kaynaklanır.
Konu hakkında Nietzsche şöyle der ;
"Sizin kökeniniz , nereden geldiğiniz değildir.Bundan sonra onurunuzu oluşturan , tersine nereye gittiğinizdir"
Bir başka yazısında ise ;
"Şövalyece / Aristokratik değer yargıları güçlü bir fiziği , serpilen , dopldolu bir sağlığı gerektirir. Bunları koruyup devam ettirebilmek için de savaşı , macerayı , avcılığı , dansı , harp oyunlarını , yani genel olarak dinç , özgür , neşe dolu faaliyetler gerektirir."
...der. Yani Nietzsche'de soyluluk veya başka tür ifadeleriyle Şövalyelik ya da Aristokratlık , kandan gelen bir yapı değildir. Sadece bireyin yaşam enerjisi ve bu enerjiyi koruyup eyleme dökmekle ilintilidir.
Nietzsche'nin tarihe bakarak , kimi halkları soylu olarak görmesi , onların sürü topluluklarından farklı olarak yaşam enerjisiyle donanımlarından kaynaklanmaktadır. Zaten dikkat edilirse , üstte yaptığım alıntıda Nietzsche sadece Almanlardan bahsetmez..Sadece ve sadece geçmişle ilintili olarak , Almanlar'ın da dahil olduğu bir çok halktan bahseder.
Aslında dikkat çekmek istediğim nokta , saydığı halkların hepsi de göçebe ruhlu oluşlarıdır... ve unutulmamalıdır ki her halk , göçebe dönemler geçirmiştir.Bu sebeple ne gerçekte , ne de Nietzsche'nin ifadelerinde faşizmin yeri yoktur.
Nietzsche göre her kendine güvenen , net bir biçimde yaşayan , duru ve ahlaktan bağımsız insandır.Yani iyinin ve kötünün ötesindedir. Bu tip insanlar soylu bir ruha sahiptir.
Durum gerçekte bu iken , Naziler Nietzsche öğretisini öyle bir saptırmışlardır ki , şaşmamak elde değil...Eğer internet üzerinden Nazi propagandası yapan sitelere girerseniz , görürsünüzki Nietzsche'nin her sözünden Germen üstünlüğü çıkarılmış ve bu şekilde yorumlanmıştır.
Örnek olarak ; Nietzsche'nin eserlerinde dile getirdiği "Ah!..Kardeşlerim!" adlı hitabını ele alalım..Nazi propagandası yapan internet sitelerinin birinde , Nietzsche'nin "kardeşlerim" diyerekten Alman ırkını kasteddiği savunulmuş..Bu trajikomik durum , Nietzsche'nin Alman olması ve sadece aynı soydan olanların birbirine kardeşlerim demesi ile ilintilendirilmiş..
Bu ve buna benzer bir çok örnek verilebilir.Fakat şunun üzerinde durmakta yarar var ki , Nietzsche'ye atfedilen çoğu faşistik görüşler , ablası Elizabeth'e aittir.Nietzsche öldükten sonra , faşizan görüşlerine Nietzsche'yi alet etmiştir.Bu , Nietzsche hakkında araştırma yapan her araştırmacının bildiği ve kabul ettiği bir gerçektir..
Bu güzel yazıdan dolayı Sayın Mehmet BERK'e teşekkür ediyorum.