Aslında bu konu forum alanında çok geçmiştir. Şöyle diyelim:
Mason ritüellerindeki öğretinin belirlenip düzenlenmesinde, hemen tüm dinlerden hatta bazı mezhep ve dinsel tarikatlardan da yararlanılıp esinlenilmiştir. Ancak, Masonlukta görülen ve masonlara önerilen benimseyişlerden çoğu dinlerdeki dogmalar ile çelişkilidir.
Masonluğun öğretimine belli bir din ya da belli bir inanç sisteminin dogmaları açısından tek yanlı olarak bakıldığında, Masonluk, o dinsel inanç öğeleriyle kesinlikle uyuşmaz gibi görünür. Bu doğaldır, çünkü dinler ve inanç sistemleri arasında birbirleriyle kesinlikle uyuşmayan birtakım özellikler vardır.
Bu durumda şu sorulabilir: «Masonluk kendi başına bir “din” niteliği taşır mı?»
Masonluğun başlı başına bir “din” olduğu çok söylenmiştir. Fakat bu yanlıştır; çünkü her şeyden önce Masonluk “din” sözcüğünün tanımına uymaz.
Masonlara dinlerdeki gibi dogmalar üzerine kurulu belirli inanç ilkeleri önerilmez; aksine bilimsel yöntem ve akıl ilkelerinin kullanımı yoluyla gerçekleri araştırması, dogmaya düşmekten sakınmaları öğütlenir. Dogması olmayan hiçbir din olamayacağına göre, Masonluk bir “din” olamaz. Kaldı ki Masonlukta herhangi bir dinin en önemli öğelerinde biri olan “tapınma” Masonlukta yoktur.
Devam edelim: «Localarda “din ve inanç” konusu üzerinde durulur mu?»
Mason localarında din ve inanç üzerinde tartışma yapılamaz. Ancak bunu “Din ve inanç konuları üzerinde görüşülemez.” anlamına çekmek yanlıştır. Bir masona, belli bir dine ya da inanç sistemine bağlanması, hiçbirine bağlanmaması, bağlanmış olduğunu terk etmesi ya da değiştirmesi önerilemez. Bunun yanı sıra, hiçbir mason katıldığı bir loca toplantısında dinsel inanç ve benimseyişlerinin propagandasını ya da savunmasını yapamaz. Aynı şekilde hiçbir mason, inançlısı olmadığı bir dini, inancı ya da dinsel görüşü aşağılayıp kötüleyemez.
Masonlukta dinler ve inançlar ancak bilimsel yöntemle ve bilgisel olmak üzere incelenip irdelenebilir. Gerektiğinde, tüm dinler ve dinsel inanç sistemleri yansız bir tutum takınmak ve ölçüyü kaçırmamak koşuluyla eleştirilebilir.
Bu konu aslında burada bitmez. Daha birçok olası soru var sorulabilecek. Ancak bu noktada duralım. Bu kadarını şöyle bir irdeleyelim; gerekirse tartışalım. Ondan sonra da Masonluğun dinlere karşı olan genel tutumuna, uyuşma ve çelişkilerine bakalım.