Masonluktaki uluslararası örgütler var mıdır? Varsa hangileridir; ne zaman kurul

[ADAM]

19. yüzyılın sonlarına doğru zaman zaman uluslararası nitelikli mason örgütleri kurulması için birtakım girişimlerde bulunulmuş, fakat uzun süre bu girişimlerden hiçbir olumlu bir sonuç alınamamıştır. Bunun bir nedeni de İngiltere Birleşik Büyük Locası'nın bu tür girişimleri olanca gücüyle engellemeye çalışmasıdır. Nitekim 1902 yılında İsviçre Alpina Büyük Locası’nın önderliğinde oluşturulmuş bir masonik ilişkiler sekreteryasının yayımladığı bir bildirgede, bu konudan kapalı bir dille de olsa uzun uzun yakınılır. [Anımsayabildim kadarıyla pek ilginç bir yakınmadır bu… Merak eden varsa, arayıp bulabilirim.]

Avrupa’daki bazı büyük localar, Birinci Dünya Savaşı'nın olumsuz sonuçlarından çok etkilenerek, 1921 yılında bir araya gelmiştir. “Uluslararası Masonluk Birliği” (Association Maçonnique Internationale – kısaca AMI)  adını taşıyan bir örgüt kurmuşlardır. Böyle bir örgütlenmeyi “masonik gelenek ve yöntemlere aykırı” olarak niteleyen İngiltere Birleşik Büyük Locası, bu örgütü parçalayabilmek için elinden geleni yapmış, nitekim bu örgüt 1950 yılında dağılmıştır.

1961 yılında ise, aslı Fransızca olan adının uzunluğu nedeniyle baş harfleri alınıp kısaca CLIPSAS diye anılan, uzun adı "Strasbourg Çağrısını İmzalayan Masonik Güçlerin İletişim Merkezi" anlamına gelen bir uluslararası örgüt daha kurulmuştur. Bu örgütün amacı, liberal nitelikli bir Masonluk anlayışını benimseyen örgütler arasında bilgi alış verişi sağlamaktır. Günümüzde bu örgütün üyesi olan altmış kadar büyük loca vardır.

Bu arada 1905 yılında Evrensel Masonlar Birliği (Ligue Universelle Franc-maconnerie ya da Universala Framasona Ligo) adlı bir örgüt daha görürüz. Bu ise mason örgütlerinden değil, doğrudan masonlardan oluşan bir kurulmuştur. Bir zamanlar hayli yankı uyandırmış bu örgütten 1990’lı yıllarda pek sözü edilmez olmuştur ama çalışmalarını hâlâ sürdürdüğü bilinmektedir.

Salt kadın mason kuruluşlarına özgü olan bir diğer uluslar arası kuruluş CLIPSAS’a pek benziyor ve kısaca CLIMAF adını taşıyor. 1982 yılında Fransa Kadınlar büyük Locası’nın (Grande Loge Féminine de France) önderliğinde kurulmuş.

Aynı paralelde bir de karma büyük locaların 1971 yılında oluşturmuş bulundukları bir uluslar arası örgüt var. Onun adı ise Catena.

Az önce sözünü ettiğim CLIPSAS, 1996 yılında kendi içinde bir sarsıntı geçirdi. Bunun üzerine aynı doğrultuda birbiri ardınca birkaç ayrı uluslararası örgüt oluşturuldu. Kısaca SIMPA ve AMIL olarak bilinen örgütler ancak birkaç yıl yaşayabildi ve sonunda 2002 yılında “Avrupa Masonluk Ortamı” (Espace Maçonnique Européenne - EME) adı altında birleştiler. Aynı sıralarda bunun yanı sıra bir de “Akdeniz Masonluk Birliği” (Union Maçonnique Méditerranéenne) adlı bir örgüt daha oluşturuldu.

Bütün bu örgütlerin hepsinin özgün adının öncelikle Fransızca oluşu hayli dikkat çekicidir.

Bir de şunu eklemek gerekir: Bu örgütlerin hepsi de iletişim, paylaşım ve dostluk kuruluşlarıdır. Hiçbiri bir otoriter nitelik taşımaz.

[ceycet]

Sayın ADAM,

ülkemizdeki localar bu örgütlerden herhangi birine üyemidirler;Türkiye'deki masonlar,bu örgütlerin meşruluğu konusunda hemfikirmidirler?


Saygılarımla

[ADAM]

1935 yılı öncesinde Türkiye Büyük Maşrıkı AMI üyesiydi. Nitekim bu örgütün 1932 yılıhraki toplantısı İstanbul'da yapılmış ve hayli yankı uyandırmıştı.

Günümüzde Özgür Masonlar Büyük Locası CLIPSAS'ın üyesidir. Bu örgütün 2001 yılı toplantısı İstanbul'da yapılmıştır.

EME ve UMM adlı örgütlerde bir üyelik sistemi yoktur. İsteyen katılabilmektedir. Elebbte EME için Avrupalı UMM için Akdenizli olmak gereklidir. Nitekim Özgür Masonlar Büyük Locası her ikisine de katılmaktadır. EME'nin 2007 yılı toplantısı Antalya'da yapılmıştır.

Bu örgütlerin meşruluğuna gelince... Bunlar zaten birer mason örgütü değil, birer uluslararası iletişim ve paylaşım organizasyınu niteliği taşır. Eskiden AMI, üyeleri için yaptırımcı nitelikli kararlar alırdı. Nitekim varlığını sürdüremeyip dağılışının nedenlerinden biri de budur. Şu andaki diğer örgütlerin böyle bir yaptırımcı tutumları olmadığı için (Bu bağlamda Catena'yı bilmiyorum.) herhangi bir şekilde meşru olup olmadıklarının sorgulanmasının bir anlamı yoktur.

   

[ceycet]

Teşekkür ederim sayın ADAM.


Saygılarımla